Το έγκλημα στα Τέμπη επηρεάζει, ήδη, την ελληνική κοινωνία, με δραστικό τρόπο. Τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματά του, δε, μπορεί να είναι ιδιαίτερα σημαντικά για το μέλλον.
Ένα πράγμα που κανονικά θα έπρεπε να κάνει μεγαλύτερη εντύπωση από ό,τι κάνει είναι το γεγονός πως η Δεξιά συνεχίζει το βιολί πως, ό,τι συνέβη, έχει την αιτία του στις κρατικές παθογένειες. Η ιδιωτικοποίηση, λοιπόν, συνεχίζει να είναι ο «τρόπος». Με πλήρη συνέπεια και αποφασιστικότητα, όπως κάνει και με την υγεία και με την εκπαίδευση και με το νερό, η εξαφάνιση ο,τιδήποτε κοινού ή δημόσιου αγαθού είναι το ελάχιστο (!) πρόγραμμά της, προϋπόθεση για την στερέωση της εργοδοτικής δικτατορίας, που αποτελεί το πολίτευμα, εδώ και καιρό.
Η αυτοπεποίθησή της είναι, μετά από όσα συνέβησαν, εντυπωσιακή. Και ενδεικτική της εκτίμησής της πως, στρατηγικά, είναι ολοκληρωτικά νικήτρια.
Είναι, όμως, πραγματικά, το κράτος εχθρός για τους νεοφιλελεύθερους;
Κάθε άλλο. Ας ξεκινήσουμε με την Ελλάδα. Το κράτος συνεχίζει να είναι «μεγάλο», ακόμα και μετά τα μνημόνια – όπως στη Βρετανία της Θάτσερ δεν σμικρύνθηκε, παρόλες τις ιδιωτικοποιήσεις. Αυτό που συμβαίνει είναι η μετατόπιση από την προσφορά δημόσιων αγαθών στην αύξηση των δαπανών ασφάλειας και καταστολής. Το κράτος του νεοφιλελευθερισμού είναι ένα πολύ ισχυρό κράτος, από τα ισχυρότερα είδη καπιταλιστικού κράτους. Αυτό που το διαφοροποιεί από άλλους τύπους, είναι πως, όντας ισχυρό και όντας κράτος, είναι το ίδιο ιδιωτικοποιημένο. Εκεί που ο ρόλος του ήταν να φροντίζει για τη διαμόρφωση των καλύτερων όρων κεφαλαιακής συσσώρευσης, τώρα εκπροσωπεί με άμεσο τρόπο ιδιωτικά συμφέροντα. Τα τεράστια ποσά, που περνούν μέσα του, κατευθύνονται με απολύτως σχεδιασμένο και καθόλου «αγοραίο» τρόπο «εκεί που πρέπει».
Οι νεοφιλελεύθεροι ξέρουν τα καλά του κράτους για τους ίδιους και τις κοινωνικές τάξεις, που οργανώνουν πολιτικά. Δεν τους διαφεύγει καθόλου πως οι χώρες με τη μεγαλύτερη κρατική οικονομική παρέμβαση, ιστορικά υπήρξαν οι πιο επιτυχημένες οικονομικά – αυτές που κυριάρχησαν στους ρυθμούς μεγέθυνσης. Η Ιαπωνία, η Κορέα, η Ταϊβάν, και, τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, οι, ασύλληπτες, διψήφιες (10+%) επιδόσεις της Κίνας είναι και γνωστές και αναμφισβήτητες.
Όπως, επίσης, δεν τους διαφεύγει πως ο καπιταλισμός με την μεγαλύτερη επιστημονική και τεχνολογική εξέλιξη, ο αμερικανικός, δηλαδή, μετα τον πόλεμο, βάσισε την υπεροχή του σε κρατικές, κατά βάση, επενδύσεις στην έρευνα. Οι οποίες αξιοποιούταν από κρατικούς φορείς – πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα, τον στρατό…
Ο πιο «καθαρός», λοιπόν, καπιταλισμός είχε το μεγαλύτερο κράτος στον τομέα της επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας. Οι σχετικές δαπάνες ήταν, πάντα, τουλάχιστον 50% μεγαλύτερες από όσο στην Ευρώπη.
Εξάλλου, ο κόσμος που υπηρετούν και συνδημιουργούν οι νεοφιλελεύθεροι, είναι ένας κόσμος λίγο βασισμένος στους αγοραίους μηχανισμούς και, πολύ περισσότερο, στον, δυσώνυμο, «σχεδιασμό».
Πρώτα από όλα, οι ίδιες οι επιχειρήσεις είναι πολύ προγραμματισμένες. Όσο μεγαλύτερες, τόσο περισσότερο προγραμματισμένες. Οι πολυεθνικές, στον απόλυτο βαθμό – τίποτε δεν αφήνεται στην τύχη και στην αγορά. Δεδομένου πως τα 2/3 της παγκόσμιας παραγωγής πραγματοποιούνται από τις μεγάλες επιχειρήσεις, ζούμε σε ένα κόσμο καθαρού προγραμματισμού.
Καλά στην παραγωγή, θα πει ο φιλελεύθερος. Στην κυκλοφορία, όμως;
Ε, λοιπόν, κι εκεί είναι ο σχεδιασμός, που κυριαρχεί. Οι μισές –και πιο σημαντικές– παγκόσμιες εμπορικές συναλλαγές γίνονται μεταξύ θυγατρικών πολυεθνικών. Αν προσθέσουμε και τις, εντός εθνικών συνόρων, ενδο-ομιλικές, ίσως να αφορούν και το 70%! Πού’ ν’ τη η αγορά;
Και μιλάμε μόνο για τον «ιδιωτικό τομέα». Αν προσθέσουμε και τον κρατικό προγραμματισμό, τότε ζούμε σε έναν, κυρίως, προγραμματισμένο κόσμο – ο οποίος, μάλιστα, όσο πιο ανεπτυγμένος είναι, ακόμη πιο προγραμματισμένος εμφανίζεται.
Τι είναι, λοιπόν, ο κόσμος του νεοφιλελευθερισμού, ο κόσμος του ολοκληρωτικού καπιταλισμού;
Ένας κόσμος με αγορά και «σχέδιο». Με αγορά και πολύ κράτος. Ένα κράτος αναγκαίο για την στήριξη της «αγοράς».
