Φωτογραφία: Αλέξανδρος Λιτσαρδάκης

Tα πρώτα κείμενα του αφιερώματος, που ξεκινά σήμερα στο Κόκκινο και το Μαύρο, εδώ

Η επίθεση της αστυνομίας την Παρασκευή 16 Σεπτεμβρίου στη συναυλία που έγινε σ’ αυτόν εδώ τον χώρο μας συγκλόνισε. Δεν ήταν όμως κεραυνός εν αιθρία. Ήταν η τελευταία –μέχρι σήμερα– εκδήλωση ενός κατασταλτικού αυταρχισμού που είχε ως αφετηρία τη νομοθετική κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου με το ν. 4623/2019. Έτσι, η κατάργηση του ασύλου αποτελεί εδώ και τρία χρόνια νόμο του κράτους, παρότι είναι νομικά ανέφικτη και αντισυνταγματική σύμφωνα με την πλειονότητα της συνταγματικής θεωρίας, αφού το άσυλο είναι συνυφασμένο με τη συνταγματικά κατοχυρωμένη ακαδημαϊκή ελευθερία.

Σε κάθε περίπτωση, αν η κατάργηση του ασύλου αντιστοιχούσε πάντως και σε μια προεκλογική εξαγγελία του κυβερνώντος κόμματος, δεν ισχύει το ίδιο και για την ίδρυση των ΟΠΠΙ, της λεγόμενης Πανεπιστημιακής Αστυνομίας. Ο σχετικός νόμος, ο ν. 4777/2021, ψηφίστηκε εν μέσω έξαρσης της πανδημίας, τον Φεβρουάριο του 2021, και παρά τις αντιδράσεις όλης της πανεπιστημιακής κοινότητας, κι εδώ δεν αναφέρομαι μόνο στους φοιτητές αλλά και στους πανεπιστημιακούς και στους υπαλλήλους των Ιδρυμάτων.

Από συνταγματική άποψη, το σύνολο σχεδόν της συνταγματικής θεωρίας έχει υποστηρίξει ότι η σύσταση ενός τέτοιου σώματος αντιβαίνει στη συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή του πλήρως αυτοδιοίκητου χαρακτήρα των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, όπως αυτή έχει αποτυπωθεί στο άρθρο 16 του Συντάγματος, αφού οι ΟΠΠΙ υπάγονται πλήρως στην ΕΛΑΣ. Επί του θέματος, βέβαια, έχει ήδη γνωστή περίληψη απόφασης του ΣτΕ που κρίνει ως συνταγματικά θεμιτή τη σύσταση της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας, χωρίς να έχει δημοσιευθεί όμως μέχρι σήμερα το σκεπτικό της. Ωστόσο, η μέχρι στιγμής εμπειρία είναι τραγελαφική, καθώς αυτό που ανακοινώθηκε ως έναρξη της λειτουργίας της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας ήταν η εμφάνιση κάποιων σωμάτων που θα περιπολούν υπό την προστασία της ΕΛΑΣ.

Το σημαντικότερο όμως ζήτημα από άποψη ουσίας είναι ότι η διαρκής παρουσία της αστυνομίας στο Πανεπιστήμιο κάθε άλλο παρά ενισχύει τη δημόσια ασφάλεια και είναι προφανές πλέον ότι εξυπηρετεί άλλες στοχεύσεις. Θα επικεντρωθώ μόνο στο γεγονός της συναυλίας. Από τις αφηγήσεις όλων των πλευρών, προκύπτει ότι το βράδυ της Παρασκευής 16 Σεπτεμβρίου έλαβαν χώρα τα εξής: από τη μια πλευρά γινόταν μια ειρηνική συναυλία σε αυτόν εδώ τον χώρο, με συμμετοχή 4-5 χιλιάδων ανθρώπων, και κάποια στιγμή, 20 περίπου άτομα επιτέθηκαν με πέτρες στις αστυνομικές δυνάμεις που βρίσκονταν στη Σχολή Θετικών Επιστημών, εκατοντάδες μέτρα πιο πάνω. Ακόμα και αν δεχθούμε την ανακοίνωση της Αστυνομίας ότι αυτά τα 20 άτομα βγήκαν από το χώρο της συναυλίας, και πάλι, αυτό που έγινε, η επίθεση της Αστυνομίας με χημικά, δεν είναι σε καμία περίπτωση δικαιολογημένη. Μιλώντας νομικά, εκείνη την ημέρα παραβιάστηκε κάθε κανόνας εμπλοκής των αστυνομικών δυνάμεων σε ταραχές. Κατά πρώτο λόγο, όχι μόνο σε συναυλίες αλλά ούτε σε διαδηλώσεις δεν δικαιολογείται η διάλυση μιας συνάθροισης χιλιάδων ανθρώπων εξαιτίας της δράσης ορισμένων ανθρώπων στο εσωτερικό της. Ο χαρακτήρας μιας συνάθροισης δεν αίρεται από τη δράση μιας μειοψηφίας. Κατά δεύτερο λόγο, ακόμα κι όταν διαλύεται μια συνάθροιση από την Αστυνομία πρέπει να τηρούνται ορισμένοι κανόνες. Τούτο σημαίνει ότι πρέπει να προειδοποιηθούν οι συγκεντρωμένοι και, επίσης, να υπάρχουν οδοί διαφυγής τους απ’ όπου θα μπορούν να φύγουν με ασφάλεια. Τίποτα απ’ όλα αυτά δεν έγινε. Η Αστυνομία επιτέθηκε με πλήθος χημικών και χιλιάδες κόσμου αναγκάστηκαν να φύγουν τρέχοντας από τα σκαλιά της Θεολογικής Σχολής. Το γεγονός ότι δεν συνέβη μια τραγωδία σαν αυτή του Χέιζελ ή της Θύρας 7 πριν από 40 χρόνια είναι θέμα τύχης και ψυχραιμίας αυτών των νέων παιδιών που κατάφεραν να φύγουν χωρίς να ποδοπατηθούν. Το ξαναλέω με έμφαση, διότι εδώ μιλώ ως νομικός: η Αστυνομία διακινδύνευσε εκείνη την ημέρα τη ζωή νέων ανθρώπων με πρόσχημα την καταστολή μικρής έκτασης επεισοδίων τα οποία, σύμφωνα με την ανακοίνωση της ίδιας της Αστυνομίας, δεν είχαν ως αποτέλεσμα τον τραυματισμό κανενός αστυνομικού και καμία υλική φθορά.

Κλείνοντας, θα ήθελα να τονίσω ότι η Αστυνομία δεν λειτουργεί έτσι απλώς και μόνο από ιδεοληψία αλλά στο πλαίσιο της προσπάθειας αυτής της κυβέρνησης να διαλύσει το φοιτητικό κίνημα που στέκεται εμπόδιο στα ακραία νεοφιλελεύθερα σχέδιά της. Από την πλευρά μας, ως Παρατηρητήριο επιθέσεων κατά των ελευθεριών στα Πανεπιστήμια, θα δώσουμε τον καλύτερο μας εαυτό στην προσπάθεια για την ανάδειξη του αυταρχικού κινδύνου που απειλεί το δημόσιο Πανεπιστήμιο.

Ο Μπάμπης Κουρουνδής είναι δικηγόρος, μέλος του Παρατηρητηρίου επιθέσεων κατά των ελευθεριών στο Πανεπιστήμιο. Το κείμενο είναι η παρέμβασή του στην πρώτη συνέντευξη Τύπου του Παρατηρητηρίου, που διοργανώθηκε τη Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου στα γρασίδια της Φιλοσοφικής ΑΠΘ. Το βίντεο ολόκληρης της εκδήλωσης μπορείτε να δείτε στο Alterthess.

Tα πρώτα κείμενα του αφιερώματος, που ξεκινά σήμερα, εδώ

Διαβάστε επίσης

Δίκη Πολύκαρπου Γεωργιάδη: μια κακόγουστη φάρσα της «Αντιτρομοκρατικής»

Ενάμιση χρόνο πριν, την Τετάρτη 23 Σεπτεμβρίου 2020, ο αγωνιστής Πολύκαρπος Γεωργιάδης…

Εντουάρ Λουί: «Ενάντια στον φασισμό, θα πάω να ψηφίσω έναν υποψήφιο που μισώ βαθιά»

Τον Εντουάρ Λουί, μια από τις πιο μαχητικές φωνές υπέρ της εργατικής…