Μέχρι ποιου σημείου μπορούν να φτάσουν οι φρονηματικές διώξεις στις «φιλελεύθερες» δυτικές δημοκρατίες; Το ερώτημα τέθηκε εκ νέου την περασμένη βδομάδα όταν οι αμερικανικές Αρχές απαγόρευσαν την επιβίβαση του πανεπιστημιακού και ακτιβιστή Τάκη Πολίτη σε αεροπλάνο που θα πέρναγε από τον αμερικανικό εναέριο χώρο. Ο Πολίτης ούτε κατηγορείται ούτε έχει κατηγορηθεί ποτέ για έκνομη πράξεις. Το Red and Black συνομίλησε μαζί του, επιδιώκοντας να ρίξει φως σε μια υπόθεση που μας αφορά όλους.
***
Επειδή υπάρχει κόσμος που ενδεχομένως δεν έχει διαβάσει την είδηση, θα μπορούσε να μας αφηγηθείς συνοπτικά την περιπέτεια που πέρασες με την απαγόρευση να πετάξεις στο Καράκας;
Το Σάββατο 15 Οκτωβρίου ξεκίνησα το ταξίδι μου αεροπορικώς, με πτήσεις της Turkish Αirlines, από την Αθήνα προς το Καράκας της Βενεζουέλας, με ενδιάμεσο σταθμό στην Κωνσταντινούπολη. Σκοπός του ταξιδιού μου ήταν η παροχή διδακτικού και ερευνητικού έργου, για ένα ακαδημαϊκό έτος, στο πλαίσιο της συνεργασίας μου με το Bolivarian University of Venezuela, στο Καράκας. Στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης οι τοπικές Αρχές, επικαλούμενες εντολή κρατικής υπηρεσίας των ΗΠΑ μου απαγόρευσαν τη συνέχιση του ταξιδιού μου, και έτσι υποχρεώθηκα να επιστρέψω στην Ελλάδα. Ο Τούρκος υπεύθυνος που συνομίλησε μαζί μου, μού έδειξε ανεπίσημα σε κινητό τηλέφωνο ένα mail που υπογραφόταν από την (άγνωστη μέχρι τότε σε μένα) αμερικάνικη υπηρεσία NTVC και το οποίο έλεγε να μην επιτραπεί η επιβίβασή μου αν προηγουμένως δεν γίνει επικοινωνία με την εν λόγω υπηρεσία. Πράγματι, ο υπεύθυνος τηλεφώνησε, μίλησε για κάποια ώρα μαζί τους στα αγγλικά, ρωτώντας με παράλληλα διάφορα στοιχεία οικογενειακής ταυτότητας και τελικά μου ανακοίνωσε ότι δεν επιτρέπεται η επιβίβασή μου. Στο επίμονο ερώτημά μου για ποιο λόγο ισχύει αυτή η απαγόρευση, μου απάντησε πως δεν γνωρίζει το λόγο, αλλά δεν μπορεί να γίνει διαφορετικά, αφού δεν το επιτρέπουν οι Αμερικανοί οι οποίοι έχουν τον έλεγχο τμήματος του εναέριου χώρου από όπου επρόκειτο να διέλθει η πτήση μου.
Φρονηματική δίωξη
Πού αποδίδεις την απαγόρευση που σου επιβλήθηκε;
Προφανώς τα αίτια της απαγόρευσης είναι πολιτικά. Η κινηματική μου δραστηριότητα σε επίπεδο αντικαπιταλιστικό, αντιιμπεριαλιστικό, αντιφασιστικό, αντιρατσιστικό, αντιεθνικιστικό στην Ελλάδα, η συμμετοχή μου ως μάρτυρα υπεράσπισης στις πολιτικές δίκες της 17Ν, του ΕΛΑ, αλλά και πολλών κοινωνικών αγωνιστών της Αριστεράς και του αναρχικού χώρου, η διεθνιστική παρουσία μου με συμμετοχή σε αποστολές αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη, στο Λίβανο, στην Ανατολική Ουκρανία και οι συναντήσεις μου με εκπροσώπους ένοπλων οργανώσεων και πολιτικοφυλακών όπως η Χαμάς, η Χεζμπολά και η Ταξιαρχία Φάντασμα αντίστοιχα, που για τους Αμερικανούς συνιστούν τρομοκρατικές ομάδες, είναι κατά την εκτίμησή μου βασικοί λόγοι για την απαγόρευση που μου επιβλήθηκε. Όλα αυτά τα προαναφερόμενα δεν συνιστούν βεβαίως έκνομη δραστηριότητα, πολλώ δε μάλλον δεν συγκροτούν προφίλ τρομοκράτη, το οποίο από ό,τι φαίνεται μου αποδίδουν οι Αμερικανοί. Πρόκειται καθαρά για φρονηματική δίωξη, για στοχοποίησή μου στη βάση θέσεων και απόψεων που εκφράζω.
No–fly list
Έχει νομική βάση αυτή η κίνηση των Αρχών των ΗΠΑ;
-Θα έλεγα ότι έχει νομική επίφαση. Όπως πληροφορήθηκα μετά την επιστροφή μου, από το 2012 ισχύει συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ (απόφαση 2012/472/ΕΕ) σύμφωνα με την οποία στοιχεία επιβατών διεθνών πτήσεων παρέχονται στο Υπουργείο Ασφάλειας των ΗΠΑ για επακόλουθη χρήση τους, από αμερικανικής πλευράς, με σκοπό -κυρίως- την πρόληψη, ανίχνευση και δίωξη τρομοκρατικών πράξεων. Επιπλέον, το FBI έχει δημιουργήσει μια ομοσπονδιακή no-fly list η οποία συμπεριλαμβάνει γνωστούς τρομοκράτες, καθώς και άτομα ύποπτα για τρομοκρατία, όπως το ίδιο το FBI τους αναφέρει (https://www.tsa.gov/travel/passenger-support/travel-redress-program). Τα άτομα αυτά απαγορεύεται να πετούν εντός, από, προς και υπεράνω των ΗΠΑ. Όταν στοιχεία επιβάτη ταιριάζουν με στοιχεία ατόμου που βρίσκεται στην no-fly list, τότε απαγορεύεται η επιβίβασή του στην πτήση. Εκ του αποτελέσματος, δηλαδή την απαγόρευση επιβίβασής μου στο αεροπλάνο της Turkish το οποίο θα πέρναγε από τον εναέριο χώρο του Πουέρτο-Ρίκο, το οποίο αποτελεί προτεκτοράτο των ΗΠΑ, συνάγεται το συμπέρασμα ότι βρίσκομαι σε αυτήν την no-fly list. Το καίριο ερώτημα λοιπόν είναι, στη βάση ποιων στοιχείων συμπεριλήφθηκα σε αυτήν την λίστα;
Η ελληνική εμπλοκή
Οι ελληνικές Αρχές πώς εμπλέκονται στην ιστορία;
Οι ελληνικές αρχές εμπλέκονται οπωσδήποτε μέσω της παροχής πληροφοριών στους Αμερικανούς. Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω ποια ακριβώς στοιχεία πληροφοριών έχουν παράσχει. Προφανώς δεν πρόκειται για στοιχεία που σηματοδοτούν έκνομες ενέργειες, γιατί απλούστατα αν συνέβαινε κάτι τέτοιο θα είχε ήδη δρομολογηθεί ποινική διαδικασία εναντίον μου στην Ελλάδα. Επομένως συμπεραίνω ότι έχουν προωθηθεί στους Αμερικανούς πληροφοριακά στοιχεία που αφορούν πολιτικές και κοινωνικές απόψεις και θέσεις μου, αλλά και δραστηριότητές μου που δεν συνιστούν ποινικό αδίκημα, αλλά προφανώς δεν είναι ευχάριστες (για να το πω κομψά) στους Αμερικανούς. Το ερώτημα όμως ποια πληροφοριακά στοιχεία που με αφορούν έχουν προωθήσει οι ελληνικές αρχές στους Αμερικανούς, ώστε οι τελευταίοι να με κατατάξουν στο επίπεδο των τρομοκρατών, και όχι απλά σε αυτό των personae non gratae, παραμένει.
Απέναντι σε αυτό το διεθνοποιημένο πλέγμα της καταστολής, βλέπεις δυνατότητες αντίστασης ή ο συσχετισμός είναι συντριπτικός;
Δεν είμαι ιδιαίτερα αισιόδοξος. Η καταστολή είναι ένα από τα κύρια εργαλεία επιβολής της νεοφιλελεύθερης πολιτικής που εφαρμόζεται σχεδόν διεθνώς, της πολιτικής που διευρύνει τις κοινωνικές ανισότητες και διαλύει το όποιο κοινωνικό κράτος. Πολιτική, η οποία δεν γίνεται μεν αποδεκτή από μεγάλα τμήματα των κοινωνιών, τα οποία όμως δυστυχώς (και αναφέρομαι στο λεγόμενο δυτικό κόσμο) εκφράζουν εν πολλοίς αυτήν τους τη δυσαρέσκεια, και εν τέλει την αντισυστημικότητά τους, με στροφή προς την Ακροδεξιά, όπως δείχνουν τα τελευταία χρόνια τα εκλογικά αποτελέσματα στην Ευρώπη. Και βεβαίως η Αριστερά δεν είναι άμοιρη ευθυνών. Θα πρέπει να κάνει έγκαιρα την αυτοκριτική της και να εντοπίσει τους λόγους που δεν μπορεί να γοητεύσει τους δυσαρεστημένους πολίτες. Θα πρέπει να δημιουργήσει ένα όραμα που να μπορεί να εμπνεύσει τον κόσμο, και τελικά να μπορέσει να συμβάλει έτσι ώστε η κοινωνική οργή να πάρει θετικό πρόσημο, προς μια κατεύθυνση κοινωνικής χειραφέτησης, δημοκρατίας και δικαιοσύνης.
