Στις 4 Απριλίου του 1968 ο 39χρονος τότε Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, ιερέας και ηγέτης του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα πέφτει νεκρός ύστερα από πυροβολισμούς που δέχεται καθώς στέκεται στο μπαλκόνι του Μοτέλ Λορέν στο Μέμφις του Τενεσί.
Ηγέτης του κινήματος για τα δικαιώματα των μαύρων, ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ είχε ηγηθεί το 1963 της «Πορείας στην Ουάσινγκτον» από όπου εκφώνησε την ιστορική ομιλία του που ξεκινά με τη φράση «Έχω ένα όνειρο…», στην οποία περιγράφει το όραμά του για ισότητα στην αμερικανική κοινωνία:
Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, γεννημένος στις 15 Ιανουαρίου 1929, ήταν Αμερικανός ιερέας του δόγματος των Βαπτιστών, ειρηνιστής και οπαδός της δράσης μέσω της παθητικής αντίστασης, ηγέτης του αφροαμερικανικού Κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα των μαύρων.
Αφού ολοκλήρωσε μια σειρά θεολογικών σπουδών, έλαβε θέση πάστορα σε εκκλησία των Βαπτιστών και αναμίχθηκε στον αγώνα των έγχρωμων για την απόκτηση πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων. Το 1955 ηγήθηκε της νικηφόρας εκστρατείας του μποϋκοτάζ των δημοσίων λεωφορείων της πόλης Μοντγκόμερυ της Αλαμπάμα (εξαιτίας του φυλετικού διαχωρισμού των επιβατών) και το 1957 αναγνωρίζοντας την ανάγκη δημιουργίας ενός πανεθνικού οργάνου που θα συντόνιζε τον αγώνα των έγχρωμων ίδρυσε μαζί με άλλους, ιερωμένους και μη, τη Διάσκεψη της Νότιας Χριστιανικής Ηγεσίας (Southern Christian Leadership Conference), μία από τις κυριότερες αντιρατσιστικές οργανώσεις των Η.Π.Α., και έγινε ο πρώτος της πρόεδρος.
Το 1961 εμψύχωσε την εκστρατεία “Επιβάτες για την Ελευθερία”, την κινητοποίηση που έφερε και το πραγματικό τέλος στους φυλετικούς διαχωρισμούς σε όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Το 1962 ηγήθηκε του αγώνα εναντίον του φυλετικού διαχωρισμού στο Όλμπανυ της Τζόρτζια (Κίνημα του Όλμπανυ) και το 1963 βοήθησε στη διοργάνωση ειρηνικών πορειών διαμαρτυρίας στην πόλη Μπέρμιγχαμ (Αλαμπάμα) της Αλαμπάμα. Την ίδια περίοδο ηγήθηκε επίσης της «Πορείας στην Ουάσινγκτον» και εκεί εκφώνησε την ιστορική ομιλία του που ξεκινά με τη φράση «Έχω ένα όνειρο…», στην οποία περιγράφει το όραμά του για ισότητα στην αμερικανική κοινωνία.
Στις 14 Οκτωβρίου του 1964 του απονεμήθηκε το Βραβείο Νόμπελ για τους αγώνες του υπέρ των πολιτικών δικαιωμάτων των έγχρωμων μέσω ειρηνικών διαμαρτυριών. Το 1965 ηγήθηκε της πορείας από τη Σέλμα στο Μοντγκόμερυ, διαμαρτυρία για τη μη εκχώρηση του δικαιώματος ψήφου στους έγχρωμους.
Στα τελευταία χρόνια της ζωής του μίλησε εναντίον του πολέμου στο Βιετνάμ, κριτικάροντας σφοδρά την αμερικανική κυβέρνηση και το 1967 εκφώνησε τον επίσης περίφημο λόγο του «Πέρα από το Βιετνάμ». Το 1968, και ενώ σχεδίαζε ακόμα μια πορεία προς την Ουάσινγκτον, την «Πορεία των Φτωχών», δολοφονήθηκε στις 4 Απριλίου στο Μέμφις (Τενεσσί). Για τη δολοφονία του συνελήθφη μετά από αναζήτηση ενός χρόνου ο 39χρονος λευκρός Τζέιμς Ερλ Ρέι, δραπέτης από τις φυλακές Μιζούρι, όπου εξέτιε ποινή φυλάκισης 20 ετών για ένοπλη ληστεία. Ο Ρέι ομολόγησε την ενοχή του και καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης 99 ετών χωρίς να γίνει ποτέ δίκη.
Ο Κινγκ έλαβε μετά θάνατον πολλές διακρίσεις όπως το Προεδρικό Μετάλλιο για την Ελευθερία και το Χρυσό Μετάλλιο του Κογκρέσσου. Το 1986 η 15η Ιανουαρίου (η ημέρα της γέννησής του) ανακηρύχθηκε επίσημη εορτή στις Η.Π.Α.
«Εχω ένα όνειρο»: Η ομιλία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ στην Ουάσιγκτον το 1963
Το κείμενο της ιστορικής ομιλίας:
«Εδώ και εκατό χρόνια, ένας μεγάλος Αμερικανός, στη συμβολική σκιά του οποίου στεκόμαστε, υπέγραψε τη Διακήρυξη της Χειραφέτησης (σ.τ.μ.: η Διακήρυξη υπογράφτηκε από τον Αβραάμ Λίνκολν την Πρωτοχρονιά του 1863). Αυτή η μνημειώδης εντολή ήλθε ως μέγας φάρος ελπίδας για εκατομμύρια νέγρους σκλάβους που είχαν καεί της αδικίας που εξασθενούσε. Ήλθε ως χαρμόσυνη αυγή να τερματίσει τη μακρά νύχτα της αιχμαλωσίας.
Εκατό χρόνια αργότερα, όμως, πρέπει ν’ αντιμετωπίσουμε το τραγικό γεγονός ότι ο Νέγρος ακόμη δεν είναι ελεύθερος. Εκατό χρόνια αργότερα, η ζωή του Νέγρου είναι ακόμη θλιβερά τσακισμένη από τις χειροπέδες του διαχωρισμού και τις αλυσίδες των διακρίσεων. Εκατό χρόνια αργότερα, ο Νέγρος ζει σ’ ένα μοναχικό νησί φτώχειας, στο μέσο ενός απέραντου ωκεανού υλικής ευημερίας. Εκατό χρόνια αργότερα, ο Νέγρος ακόμη μαραίνεται στις γωνίες της αμερικανικής κοινωνίας και βρίσκει τον εαυτό του εξόριστο στην ίδια του τη γη.
Θα ήταν θανατηφόρο για το έθνος ν’ αγνοήσει το επείγον της στιγμής και να υποτιμήσει την αποφασιστικότητα του Νέγρου. Αυτό το πνιγηρό καλοκαίρι της νόμιμης δυσαρέσκειας του Νέγρου δε θα παρέλθει, ώσπου να υπάρξει ένα αναζωογονητικό φθινόπωρο ελευθερίας και ισότητας. Το 1963 δεν είναι ένα τέλος, αλλά μια αρχή. Αυτοί που ελπίζουν ότι ο Νέγρος είχε ανάγκη να ξεσπάσει και τώρα θα είναι ικανοποιημένος θα υποστούν βίαιη αφύπνιση, αν το έθνος επιστρέψει στη δουλειά του, όπως συνήθως. Δε θα υπάρξει ούτε ανάπαυλα ούτε ηρεμία στην Αμερική, ώσπου ν’ αναγνωριστούν στον Νέγρο τα δικαιώματα της υπηκοότητας του. Οι ανεμοστρόβιλοι της εξέγερσης θα συνεχίσουν να ταράζουν τα θεμέλια του έθνους μας, ώσπου να εμφανιστεί η λαμπρή ημέρα της δικαιοσύνης.
Υπάρχει, όμως, κάτι που πρέπει να πω στο λαό μου, ο οποίος στέκεται στο θερμό κατώφλι που οδηγεί στο ανάκτορο της δικαιοσύνης. Στη διαδικασία να κερδίσουμε τη δικαιωματική μας θέση, δεν πρέπει να είμαστε ένοχοι άδικων πράξεων. Ας μην αναζητήσουμε να ικανοποιήσουμε τη δίψα μας για ελευθερία πίνοντας από το κύπελλο της πίκρας και του μίσους.
Πρέπει για πάντα να επιδιδόμαστε στον αγώνα μας στο υψηλό επίπεδο της αξιοπρέπειας και της πειθαρχίας. Δεν πρέπει να αφήσουμε τη δημιουργική διαμαρτυρία μας να παρακμάσει ως σωματική βία. Ξανά και ξανά πρέπει να υψωθούμε στα μεγαλειώδη ύψη του να απαντούμε στη σωματική δύναμη με τη δύναμη της ψυχής. Η θαυμάσια νέα μαχητικότητα που έχει απορροφήσει την κοινότητα των Νέγρων, δεν πρέπει να μας οδηγήσει να μην εμπιστευόμαστε κανέναν λευκό, διότι πολλοί λευκοί αδελφοί μας, όπως αποδεικνύει η παρουσία τους εδώ σήμερα, έχουν πλέον συνειδητοποιήσει ότι η μοίρα τους είναι δεμένη με τη δική μας μοίρα και η ελευθερία τους αλληλένδετη με τη δική μας ελευθερία. Δεν μπορούμε να πορευθούμε μόνοι μας.
Και καθώς πορευόμαστε, πρέπει να δώσουμε την υπόσχεση ότι θα προχωρήσουμε εμπρός. Δεν μπορούμε να γυρίσουμε πίσω. Υπάρχουν αυτοί που ρωτούν όσους είναι αφοσιωμένοι στα κοινωνικά δικαιώματα: “Πότε θα μείνετε ικανοποιημένοι;”. Δεν μπορούμε ποτέ να μείνουμε ικανοποιημένοι, όσο τα κορμιά μας – βαριά από την κούραση του ταξιδιού – δεν μπορούν να βρουν κατάλυμα στα μοτέλ των αυτοκινητοδρόμων και στα ξενοδοχεία των πόλεων. Δεν μπορούμε να μείνουμε ικανοποιημένοι, όσο η βασική κινητικότητα του Νέγρου είναι από ένα μικρότερο γκέτο προς ένα μεγαλύτερο. Δεν μπορούμε να μείνουμε ικανοποιημένοι, όσο ένας Νέγρος στο Μισισίπι δεν μπορεί να ψηφίσει και όσο ένας νέγρος στη Νέα Υόρκη νιώθει ότι δεν υπάρχει τίποτε το οποίο να μπορεί να ψηφίσει. Όχι, όχι, δεν είμαστε ικανοποιημένοι και δε θα μείνουμε ικανοποιημένοι, ώσπου η δικαιοσύνη να πέσει σαν κατακλυσμός και η ορθότητα σαν δυνατός χείμαρρος.
Δεν παραβλέπω ότι κάποιοι από εσάς έχουν έρθει εδώ ύστερα από μεγάλες δοκιμασίες και βάσανα. Κάποιοι από εσάς έρχεστε μόλις από στενά κελιά. Κάποιοι από εσάς έχουν έρθει από περιοχές, όπου η αναζήτηση σας για ελευθερία σας άφησε χτυπημένους από τις θύελλες της καταδίωξης και κλονισμένους από τους ανέμους της αστυνομικής βίας. Έχετε υπάρξει βετεράνοι των δημιουργικών βασάνων. Συνεχίστε να εργάζεστε με την πίστη ότι τα αναίτια βάσανα είναι λυτρωτικά.
Γυρίστε πίσω στο Μισισίπι, γυρίστε πίσω στην Αλαμπάμα, γυρίστε πίσω στην Τζόρτζια, γυρίστε πίσω στη Λουιζιάνα, γυρίστε πίσω στις φτωχογειτονιές και στα γκέτο των βόρειων πόλεων μας, γνωρίζοντας ότι με κάποιον τρόπο αυτή η κατάσταση μπορεί ν’ αλλάξει και θ’ αλλάξει. Ας μην κυλιστούμε στην κοιλάδα της απόγνωσης.
Σας λέω σήμερα, φίλοι μου, ότι παρά τις δυσκολίες και τις απογοητεύσεις της στιγμής, έχω ακόμη ένα όνειρο. Είναι ένα όνειρο γερά ριζωμένο στο αμερικανικό όνειρο.
Έχω ένα όνειρο ότι μια μέρα αυτό το έθνος θα ξεσηκωθεί και θα ζήσει το αληθινό νόημα της πεποίθησής του: “Θεωρούμε αυτές τις αλήθειες αυταπόδεικτες, ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν δημιουργηθεί ίσοι”.
Έχω ένα όνειρο ότι μια μέρα στους κόκκινους λόφους της Τζόρτζια, οι γιοί των πρώτων σκλάβων και οι γιοί των πρώτων ιδιοκτητών θα μπορέσουν να καθίσουν μαζί στο τραπέζι της αδελφότητας.
Έχω ένα όνειρο ότι μια μέρα ακόμη και η Πολιτεία του Μισισίπι, μια έρημη πολιτεία, πνιγμένη από τη λάβρα της αδικίας και της καταπίεσης, θα μεταμορφωθεί σε μια όαση ελευθερίας και δικαιοσύνης.
Έχω ένα όνειρο ότι τα τέσσερα παιδιά μου μια μέρα θα ζήσουν σε ένα έθνος, όπου δε θα κριθούν από το χρώμα του δέρματος τους, αλλά από το περιεχόμενο του χαρακτήρα τους. ‘
Έχω ένα όνειρο σήμερα.
Έχω ένα όνειρο ότι μια μέρα η πολιτεία της Αλαμπάμα… θα μεταμορφωθεί σε μια πολιτεία, όπου τα μικρά μαύρα αγόρια και κορίτσια θα μπορέσουν να πιαστούν χέρι με χέρι με τα μικρά λευκά αγόρια και κορίτσια και να περπατήσουν μαζί σας αδελφές και αδελφοί.
Έχω ένα όνειρο σήμερα.
Έχω ένα όνειρο ότι μια μέρα κάθε κοιλάδα θα υψωθεί, κάθε λόφος και βουνό θα χαμηλώσει, οι ανώμαλοι τόποι θα γίνουν ομαλοί και οι στραβοί τόποι θα γίνουν ευθείς και η δόξα του Κυρίου θ’ αποκαλυφθεί και όλη η σάρκα μαζί θα την αναγνωρίσει…..
Κι αν η Αμερική πρόκειται να γίνει μεγάλο έθνος, αυτό πρέπει να γίνει πραγματικότητα. Έτσι, ας ηχήσει η ελευθερία από τις πελώριες κορυφές των λόφων του Νιού Χαμσάιρ. Ας ηχήσει η ελευθερία από τα δυνατά βουνά της Νέας Υόρκης. Ας ηχήσει η ελευθερία από τα όρη Αλεγκένι της Πενσυλβάνια!
Ας ηχήσει η ελευθερία από τα χιονοσκέπαστα Βραχώδη Όρη του Κολοράντο!
Ας ηχήσει η ελευθερία από τις καμπυλώσεις κορυφές της Καλιφόρνια!….
Όταν αφήσουμε την ελευθερία να ηχήσει, όταν την αφήσουμε να ηχήσει από κάθε χωριό και κάθε κωμόπολη, από κάθε πολιτεία και κάθε πόλη, θα μπορέσουμε να επισπεύσουμε εκείνη τη μέρα που όλα τα παιδιά του Θεού, μαύροι άνθρωποι και λευκοί άνθρωποι, εβραίοι και εθνικοί, προτεστάντες και καθολικοί, θα μπορέσουν να ενώσουν τα χέρια και να τραγουδήσουν τα λόγια του παλιού νέγρικου ύμνου: “Επιτέλους, ελεύθεροι! Επιτέλους, ελεύθεροι! Ευχαριστούμε τον Παντοδύναμο Θεό, επιτέλους είμαστε ελεύθεροι!””.
Με πληροφορίες από Wikipedia, poiein.gr και sansimera.gr
