Γεωργικά τρακτέρ στην παρέλαση του Μπολσονάρου…/Εικόνα: EFE

Παγκόσμιοι παίκτες και πολιτικές για να περιοριστεί η προστασία του περιβάλλοντοςΣτόχος των οικονομικών φορέων και των επιχειρήσεων τροφίμων είναι η κατάργηση των περιβαλλοντικών κανονισμών στη Βραζιλία.

Πηγή: pagina12.com.ar – Μετάφραση: Α.Λ.

Αν η Βραζιλία ποντάρει το πολιτικό της μέλλον στις προεδρικές εκλογές της 2ας Οκτωβρίου, το οικονομικό μοντέλο της αγροτικής επιχειρηματικότητας στην Αμαζονία βρίσκεται καθημερινά στο προσκήνιο. Η λεηλασία των δασών αυτού του πνεύμονα του πλανήτη δεν έχει μόνο μια πτυχή που πρέπει να αναλυθεί – την  περιβαλλοντική καταστροφή.

Σε κάθε περίπτωση, αυτή είναι η συνέπεια της πολιτικής που προωθεί η κυβέρνηση του Χαϊρ Μπολσονάρου. Το κορυφαίο έργο του είναι το λεγόμενο Ferrogrão, δηλαδή το τρένο των σιτηρών, το οποίο θα καλύπτει μια διαδρομή 933 χιλιομέτρων μέσα από το δάσος και θα συνδέει το βόρειο τμήμα της Πολιτείας Μάτο Γκρόσο με το λιμάνι της Μιριτιτούμπα στη γειτονική Πολιτεία Παρά.

Στόχος είναι η μεταφορά των φασολιών σόγιας από την περιοχή αυτή –η χώρα είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός στον κόσμο– στον Ατλαντικό, με χαμηλότερο κόστος από αυτό που απαιτείται για τη μεταφορά με φορτηγά. Όμως αυτό καθώς και άλλα έργα υποδομής απαιτούν κεφάλαια και τον ενεργό ρόλο του κράτους, το οποίο προς το παρόν ελέγχεται από τον πρώην στρατιωτικό και τους υψηλόβαθμους αξιωματούχους που το έχουν αποικίσει μαζικά.

Η κατασκευή του #Ferrograo θα προκαλέσει εκτενή αποδάσωση – φωτ. αλιευμένη από το Twitter

Αυτό που δεν είναι ευρέως γνωστό –τουλάχιστον εκτός του κόσμου της οικονομίας– είναι ποιοι πληρώνουν για τον δρόμο προς το Ελ Ντοράντο των μεταλλαγμένων, όπου εκείνοι που κερδίζουν τα περισσότερα είναι οι μεγάλες αμερικανικές εταιρείες Cargill (1) και Bunge (2), καθώς και η βραζιλιάνικη Amaggi (3).

Το λόμπι

Σε μια έκθεση της Προοδευτικής Διεθνούς (Progressive International) με τίτλο «Η χρηματοδότηση πίσω από το λόμπι των αγροτικών επιχειρήσεων στη Βραζιλία», η οποία δημοσιεύθηκε την 1η Σεπτεμβρίου, η JP Morgan Chase, η Bank of America και η επενδυτική εταιρεία BlackRock (4) βρίσκονται στην κορυφή της λίστας των χρηματοδοτών, καθένας με «ένα δισεκατομμύριο δολάρια ΗΠΑ επενδυμένα στο δίκτυο χρηματοδοτών των κτηνοτρόφων». Στην έκθεση αναφέρονται επίσης κι άλλες εταιρείες όπως οι «Suzano (5), JBS (6), Marfrig (7), Cargill και ADM (8), γίγαντες της αγροτικής βιομηχανίας που ασκούν την εταιρική τους ισχύ για να επηρεάσουν την πολιτική της Βραζιλίας ενάντια στα περιβαλλοντικά, αγροτικά, ιθαγενικά και εργατικά συμφέροντα σε ολόκληρη  τη χώρα».

Η Προοδευτική Διεθνής είναι μια οργάνωση στην οποία συμμετέχουν, μεταξύ άλλων, ο σημερινός πρόεδρος της Κολομβίας Γκουστάβο Πέτρο, ο Αμερικανός διανοούμενος Νόαμ Τσόμσκι, ο πρώην πρόεδρος του Ισημερινού Ραφαέλ Κορέα, ο πρώην αντιπρόεδρος της Βολιβίας Αλβάρο Γκαρσία Λινέρα, ο πρώην Ισπανός δικαστής Μπαλταζάρ Γκαρθόν, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών του Λούλα,  Σέλσο Αμορίμ, η υπουργός Γυναικών, Φύλου και Διαφορετικότητας Ελίζαμπεθ Γκόμεζ Αλκόρτα και η πρώην πρέσβειρα της Αργεντινής στη Βενεζουέλα Αλίσια Κάστρο. Οι πληροφορίες της πρώτης ημέρας αυτού του μήνα βασίζονται στις έρευνες και τα  δεδομένα από δύο πλατφόρμες: De Olho nos Ruralistas (ένα παρατηρητήριο αγροτικών επιχειρήσεων που σημαίνει κάτι σαν Watching Ruralistas)(9) και Florestas & Finanças (Δάση και Οικονομία), που παρέχουν στατιστικά στοιχεία για επιχειρήσεις πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων που δραστηριοποιούνται σε τομείς με μεγάλες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, όπως η γεωργία και οι εξορύξεις.

Μεταξύ 2019 και 2021 –αναφέρει η έρευνα– «διεθνείς τράπεζες και επενδυτικά κεφάλαια συνεισέφεραν περισσότερα από 27 δισεκατομμύρια σε εταιρείες που αποτελούν μέρος της αλυσίδας χρηματοδότησης του Instituto Pensar Agropecuária (IPA) το οποίο αποτελείται από την ομάδα εμπειρογνωμόνων που βρίσκεται πίσω από το Frente Parlamentario Agropecuário (10)», δηλαδή το λεγόμενο αγροτικό βουλευτικό μπλοκ, ένα ισχυρό lobby το οποίο είναι σύμμαχος του ακροδεξιού προέδρου.

Μεγαλεπήβολο έργο

Σε μια άλλη έρευνα που δημοσιεύθηκε στις 19 του περασμένου Ιουλίου από την Προοδευτική Διεθνή, αναφερόταν σχετικά με το Ferrogrão: «Η κύρια λειτουργία του τεράστιου οικοκτόνου έργου, αξίας 1,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων, θα αποτελέσει ένα εταιρικό δώρο για τους γίγαντες της αγροτικής βιομηχανίας, όπως η Cargill, η Amaggi και η Bunge, μειώνοντας το κόστος εξαγωγής βασικών προϊόντων και ωθώντας την αποψίλωση των δασών στα όρια».

Η διαδρομή του τεράστιου σιδηρόδρομου των 933 χιλιομέτρων

Ο στόχος, που δεν γίνεται τόσο αντιληπτός, αυτών των οικονομικών φορέων και των επιχειρήσεων τροφίμων είναι η κατάργηση των περιβαλλοντικών κανονισμών στη Βραζιλία. Στο Florestas & Finanças, όπου δημοσιεύονται εκθέσεις σε πλανητική κλίμακα αυτών των παγκόσμιων παικτών, αναφέρονται επίσης εταιρείες επενδυτικών κεφαλαίων από την Ινδία, τη Μαλαισία, την Κίνα, την Ιαπωνία, οι προαναφερθείσες αμερικανικές, στις οποίες πρέπει να προστεθεί ένας άλλος βασικός παίκτης του κόσμου των αρπακτικών, ο όμιλος Vanguard Group (11).

Ο όμιλος Suzano

Από τις πληροφορίες που είναι διαθέσιμες σε αυτές τις πλατφόρμες που παρακολουθούν την αγροτική επιχειρηματικότητα, προκύπτει ότι, μεταξύ 2019 και 2021, ο κύριος αποδέκτης ξένων κεφαλαίων ήταν ο όμιλος Suzano, η μεγαλύτερη χαρτοβιομηχανία στον κόσμο. Το εν λόγω εργοστάσιο χαρτιού είναι προϊόν της συγχώνευσης των δύο βραζιλιάνικων εταιρειών Suzano Papel & Celulose και Fibria Celulose. Πέρυσι ανακοίνωσε μια επένδυση πολλών εκατομμυρίων δολαρίων για την κατασκευή ενός νέου εργοστασίου παραγωγής χαρτοπολτού στην Πολιτεία Μάτο Γκρόσο ντο Σουλ το οποίο θα μπορεί να παράγει 2,3 εκατομμύρια τόνους πολτού ευκαλύπτου ετησίως.

Σύμφωνα με την De Olho nos Ruralistas, από το 2019 έως το 2021, «ο όμιλος υπό την ηγεσία της οικογένειας Feffer έλαβε 14,03 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ από διεθνείς τράπεζες και επενδυτικές εταιρείες, ποσό που αντιστοιχεί στο 51,9% του συνόλου των επενδύσεων σε εταιρείες που συνδέονται με το Instituto Pensar Agropecuária κατά την περίοδο αυτή. Οι κύριοι χρηματοδότες της εταιρείας ήταν η Bank of America (791,3 εκατ. δολάρια), η JP Morgan Chase (774,8 εκατ. δολάρια) και η BlackRock (525,5 εκατ. δολάρια)». Άλλο ένα στοιχείο: τον Ιούλιο του τρέχοντος έτους, η εταιρεία εισήχθη στο χρηματιστήριο της Βραζιλίας για 63 δισεκατομμύρια ρεάλες [περίπου 12 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ].

Η περιβαλλοντική οργάνωση Παγκόσμιο Κίνημα για τα Τροπικά Δάση (World Rainforest Movement) κατήγγειλε το 2020 τον τρόπο λειτουργίας της: «Ο γίγαντας του χαρτοπολτού Suzano S.A. επιδιώκει να επεκτείνει τις φυτείες ευκαλύπτου στη Βραζιλία εφαρμόζοντας μια βασική τακτική: παρουσιάζεται ως εταιρεία που επιτυγχάνει τη «διατήρηση» και την «αποκατάσταση» του περιβάλλοντος, αποκρύπτοντας έτσι το καταστροφικό ιστορικό που τη συνδέει με τα δάση και τους πληθυσμούς τους». Εκτός από τον τομέα της ξυλείας, η εταιρεία έχει επίσης παρουσία στις αγορές φυτοφαρμάκων και γενετικά τροποποιημένων σπόρων μέσω της θυγατρικής της FuturaGene.

Ο όμιλος Suzano, κύριος ωφελούμενος από τα αρπακτικά κεφάλαια και τις πολυεθνικές τράπεζες στη Βραζιλία –που συχνά έχει γίνει στόχος διαμαρτυριών του Κινήματος Ακτημόνων Αγροτών Γης (MST)–, σύμφωνα με την έκθεση της Προοδευτικής Διεθνούς, «είναι γνωστός για τη συμμετοχή των διευθυντών του, των αδελφών David και Daniel Feffer, στη χρηματοδότηση των κινημάτων της λεγόμενης νέας δεξιάς στη Βραζιλία. Ο Daniel είναι ένας από τους ιδρυτές του Instituto Millenium, μαζί με τον Υπουργό Οικονομίας, Paulo Guedes. Ο αδελφός του David συμμετείχε, το 2007, στη δημιουργία του Instituto de Formación de Liderazgo (Ινστιτούτου Εκπαίδευσης Ηγετών), ενός από τους διοργανωτές του Φόρουμ Ελευθερίας και Δημοκρατίας, μαζί με τον José Salim Mattar Junior, ιδιοκτήτη της εταιρείας ενοικίασης αυτοκινήτων Localiza Hertz και πρώην Γενικό Γραμματέα Ιδιωτικοποιήσεων στην κυβέρνηση Bolsonaro».

Για αρκετούς από αυτούς τους λόγους, το μέλλον της Αμαζονίας αποτελεί ένα τα πιο σημαντικά θέματα της ειδησεογραφικής ατζέντας στη Βραζιλία και σε όλο τον κόσμο. Οι επιπτώσεις υπερβαίνουν τα περιβαλλοντικά ζητήματα. Είναι επίσης οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές.

 

Σημειώσεις

1.- Cargill: πολυεθνική εταιρεία αγροτικών επιχειρήσεων με έδρα τη Μινεσότα. Ιδρύθηκε το 1865 και έχει εξελιχθεί στη μεγαλύτερη, από πλευράς κερδών, μη εισηγμένη στο χρηματιστήριο αμερικανική εταιρεία. Οι επιχειρηματικές της δραστηριότητες περιλαμβάνουν την αγορά, πώληση, επεξεργασία και διανομή σιτηρών και άλλων γεωργικών προϊόντων, την καλλιέργεια και πώληση ζωοτροφών και την πώληση συστατικών για τη φαρμακευτική βιομηχανία. Έχει γίνει συχνά αντικείμενο κριτικής σχετικά με το περιβάλλον, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη χρηματοδότηση και άλλες ηθικές πτυχές των δραστηριοτήτων της.

2.- Bunge International Limited: μία από τις κορυφαίες εταιρείες αγροτικών επιχειρήσεων και τροφίμων στον κόσμο με έδρα το Σεντ Λούις του Μιζούρι των ΗΠΑ. Εκτός από διεθνής εξαγωγέας σόγιας, ασχολείται επίσης με την επεξεργασία τροφίμων, την εμπορία σιτηρών και τα λιπάσματα. Απασχολεί περίπου 32.000 υπαλλήλους σε 40 χώρες. Από το 1905 έχει την κύρια βάση της στη Βραζιλία, με αποτέλεσμα να είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγέας της χώρας και ο πρώτος στον αγροτικό τομέα. Παράγει προϊόντα από το χωράφι μέχρι το τραπέζι του καταναλωτή, εμπορεύεται και επεξεργάζεται δημητριακά όπως σόγια, σιτάρι και καλαμπόκι, παράγει τρόφιμα (λάδι, μαργαρίνη, ρύζι, ντομάτα, αλεύρι και μείγματα τροφίμων), ζάχαρη και βιοενέργεια και δραστηριοποιείται στις λιμενικές υπηρεσίες και τα logistics. Σήμερα, στη Βραζιλία, η Bunge απασχολεί περισσότερους από 20.000 υπαλλήλους σε περίπου 100 εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων εργοστασίων, ελαιοτριβείων, λιμανιών, σιλό και κέντρων διανομής σε 17 Πολιτείες και την Ομοσπονδιακή Περιφέρεια.

3.- Amaggi: βραζιλιάνικη πολυεθνική που ανήκει στην οικογένεια της Lucia Borges Maggi. Με έδρα την Κουιαμπά στην Πολιτεία Μάτο Γκρόσο, είναι μια από τις κορυφαίες εταιρείες αγροτικών επιχειρήσεων στη Λατινική Αμερική, με δραστηριότητες σε επτά χώρες. Εκτός από το εμπόριο, η εταιρεία διαθέτει παραρτήματα στους τομείς των σπόρων, των ποτάμιων μεταφορών, της επεξεργασίας σόγιας, της παραγωγής ενέργειας και της χρηματοδότησης.

4.- BlackRock Inc.: αμερικανική πολυεθνική επενδυτική εταιρεία με έδρα τη Νέα Υόρκη, ιδρύθηκε το 1988. Θεωρείται ο μεγαλύτερος διαχειριστής περιουσιακών στοιχείων στον κόσμο με τα υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία να αποτιμώνται, τον Ιανουάριο 2022, σε περισσότερα από δέκα τρισεκατομμύρια δολάρια. Δραστηριοποιείται σε παγκόσμιο επίπεδο με 70 γραφεία σε 30 χώρες και πελάτες σε 100 χώρες. Η BlackRock έχει προσπαθήσει να τοποθετηθεί ως ηγέτης του κλάδου στον τομέα της περιβαλλοντικής, κοινωνικής και εταιρικής διακυβέρνησης (ESG) ενώ έχει δεχτεί κριτικές για τον ρόλο της στην επιδείνωση της κλιματικής αλλαγής, τους στενούς δεσμούς της με την  Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Federal Reserve System) κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, την αντιανταγωνιστική συμπεριφορά της και τις πρωτοφανείς επενδύσεις της στην Κίνα.

5.- Suzano Papel e Celulose (Suzano Pulp and Paper): βραζιλιάνικη εταιρεία χαρτοπολτού και χαρτιού με παρουσία σε περισσότερες από 80 χώρες. Είναι η μεγαλύτερη εταιρεία χαρτοπολτού και χαρτιού στη Λατινική Αμερική και μία από τις μεγαλύτερες παγκοσμίως στον τομέα της. Έχει την έδρα της στο Σαν Σαλβαδόρ ντα Μπαΐα και γραφεία στο Σάο Πάολο, Μπουένος Άιρες, Φορτ Λόντερντεϊλ (Φλόριντα), Λονδίνο, Σαγκάη και στο Σινί-Αβενέξ (Ελβετία).

6.- JBS S.A.: βραζιλιάνικη εταιρεία, ιδρύθηκε το 1953. Είναι η μεγαλύτερη εταιρεία επεξεργασίας κρέατος στον κόσμο (βάσει πωλήσεων), η οποία παράγει εργοστασιακά επεξεργασμένο βόειο και χοιρινό κρέας και κοτόπουλο, ενώ πωλεί επίσης υποπροϊόντα από την επεξεργασία αυτών των κρεάτων.

7.- Marfrig Global Foods S.A.: η δεύτερη μεγαλύτερη βραζιλιάνικη εταιρεία επεξεργασίας τροφίμων, μετά την JBS. Η έδρα της βρίσκεται στο Σάο Πάολο. Έχει επιχειρησιακή βάση σε 22 χώρες, εξάγει σε περισσότερες από 100 και είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός βοείου κρέατος στον κόσμο.

8.- Archer-Daniels-Midland Company, γνωστή ως ADM: αμερικανική πολυεθνική εταιρεία επεξεργασίας και εμπορίας τροφίμων, ιδρύθηκε το 1902 και έχει την έδρα της στο Σικάγο του Ιλινόις. Διαθέτει περισσότερα από 270 εργοστάσια και 420 εγκαταστάσεις προμηθειών για καλλιέργειες σε όλο τον κόσμο, όπου σιτηρά και ελαιούχοι σπόροι μεταποιούνται σε προϊόντα που χρησιμοποιούνται στις αγορές τροφίμων, ποτών, διατροφικών προϊόντων, βιομηχανικών προϊόντων και ζωοτροφών παγκοσμίως. Παρέχει επίσης υπηρεσίες αποθήκευσης και μεταφοράς γεωργικών προϊόντων. Η American River Transportation Company και η ADM Trucking, Inc. είναι θυγατρικές της ADM.
Η ADM κατέλαβε την 54η θέση στον κατάλογο Fortune 500 του 2020 με τις μεγαλύτερες εταιρείες των Ηνωμένων Πολιτειών.

9.- Ο όρος ruralistas παραπέμπει στην União Democrática Ruralista (Δημοκρατική Ένωση Αγροτών) μια βραζιλιάνικη δεξιά αγροτική οργάνωση που μέσω των μελών της στο Κογκρέσο (Frente Parlamentar da Agricultura–Κοινοβουλευτικό Μέτωπο για τη Γεωργία), υποστηρίζει τα συμφέροντα των γαιοκτημόνων και αντιτίθεται σε προτάσεις υπέρ μιας διαδικασίας αγροτικής μεταρρύθμισης που ξεκίνησε στη Βραζιλία κατά τη διάρκεια της δημοκρατικής μετάβασης της δεκαετίας του 1980, μετά την τελευταία περίοδο των στρατιωτικών κυβερνήσεων. Στην ύπαιθρο, ασκεί πιέσεις στη δικαστική και εκτελεστική εξουσία σε περιοχές όπου υπάρχουν συγκρούσεις για την ιδιοκτησία της γης, οι οποίες συχνά αφορούν μεγάλες εκτάσεις ακαλλιέργητης γης που καταλαμβάνονται κυρίως για γεωργικές δραστηριότητες.

10.- Frente Parlamentario Agropecuário:  Κατά τη διάρκεια της Εθνικής Συντακτικής Συνέλευσης (1988), μια ομάδα βουλευτών που συνδέεται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία έκανε τα πρώτα βήματα για την υπεράσπιση των συμφερόντων του τομέα, κυρίως τα δικαιώματα ιδιοκτησίας παραγωγικών εκτάσεων. Από το 1990 έως το 1994, το αγροτικό κοινοβουλευτικό μπλοκ (bancada ruralista) συνέχισε να υπάρχει ανεπίσημα. Το 1995 ιδρύθηκε από βουλευτές και γερουσιαστές επισήμως το Frente Parlamentar da Agricultura (Κοινοβουλευτικό Μέτωπο για τη Γεωργία). Το 2002, εμφανίστηκε ως Frente Parlamentar de Apoio à Agropecuária (Κοινοβουλευτικό Μέτωπο για τη Στήριξη της Γεωργίας), το οποίο το 2008 μετονομάστηκε σε Frente Parlamentar da Agropecuária (FPA) (Κοινοβουλευτικό Μέτωπο για τη Γεωργία).

11.- Vanguard Group, Inc.: αμερικανική επενδυτική εταιρεία με έδρα το Μάλβερν της Πενσυλβάνια. Τον Ιανουάριο 2021 είχε υπό διαχείριση περίπου 7 τρισεκατομμύρια δολάρια περιουσιακά στοιχεία σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι ο μεγαλύτερος πάροχος αμοιβαίων κεφαλαίων και ο δεύτερος μεγαλύτερος πάροχος διαπραγματεύσιμων αμοιβαίων κεφαλαίων (ETF) στον κόσμο μετά την iShares της BlackRock. Προσφέρει επίσης υπηρεσίες μεσιτείας, μεταβλητές και σταθερές προσόδους, υπηρεσίες εκπαιδευτικών λογαριασμών, χρηματοοικονομικό σχεδιασμό, διαχείριση περιουσιακών στοιχείων και υπηρεσίες εμπιστοσύνης. Αρκετά αμοιβαία κεφάλαια που διαχειρίζεται η Vanguard κατατάσσονται στην κορυφή του καταλόγου των αμοιβαίων κεφαλαίων των ΗΠΑ με βάση το υπό διαχείριση ενεργητικό. Μαζί με την BlackRock και την State Street, η Vanguard θεωρείται ένας από τους τρεις μεγάλους διαχειριστές αμοιβαίων κεφαλαίων που κυριαρχούν στην εταιρική Αμερική.

12.- Fibria Celulose: βραζιλιάνικη εταιρεία χαρτοπολτού και χαρτιού με παραγωγική ικανότητα που υπερβαίνει τα έξι εκατομμύρια τόνους που παράγονται σε επτά εργοστάσια κατανεμημένα σε πέντε Πολιτείες της Βραζιλίας. Διαθέτει πολλά κέντρα διανομής σε όλο τον κόσμο, έχει έδρα στο Σάο Πάολο και πέντε υποκαταστήματα – Πεκίνο, Κσομάντ (Ουγγαρία), Χονγκ Κονγκ, Μαϊάμι και στη Νιόν της Ελβετίας. Συμμετέχει στην κοινοπραξία Veracel μαζί με τη φινλανδική Stora Enso. Το 2018 η εταιρεία συγχωνεύθηκε με τον μεγαλύτερο ανταγωνιστή της, την Suzano Papel e Celulose. Η Fibria θα είναι σε θέση να παράγει επιπλέον 6,7 εκατ. τόνους χαρτοπολτού ετησίως, όταν ολοκληρωθούν τα έργα επέκτασης που είχαν προγραμματιστεί πριν από τη συγχώνευση.

Διαβάστε επίσης

Δίκη Πολύκαρπου Γεωργιάδη: μια κακόγουστη φάρσα της «Αντιτρομοκρατικής»

Ενάμιση χρόνο πριν, την Τετάρτη 23 Σεπτεμβρίου 2020, ο αγωνιστής Πολύκαρπος Γεωργιάδης…

Εντουάρ Λουί: «Ενάντια στον φασισμό, θα πάω να ψηφίσω έναν υποψήφιο που μισώ βαθιά»

Τον Εντουάρ Λουί, μια από τις πιο μαχητικές φωνές υπέρ της εργατικής…