Πηγή: Palestine Chronicle (4.3.22) | Μετάφραση Α.Λ. από το https://rebelion.org/
Η USA Today ανέφερε ότι μια φωτογραφία ενός βομβαρδισμένου πολυώροφου κτιρίου στην Ουκρανία, που είχε γίνει viral, αποδείχθηκε ότι ήταν ένα κτίριο στη Λωρίδα της Γάζας που η ισραηλινή αεροπορία είχε κατεδαφίσει τον Μάιο του 2021. Λίγες ημέρες νωρίτερα, ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών παραπονέθηκε στον Ισραηλινό πρέσβη στο Κίεβο ότι «μας αντιμετωπίζεται όπως τη Γάζα» – ήταν έξαλλος που το Ισραήλ δεν καταδίκασε τη ρωσική εισβολή αλλά ενδιαφερόταν μόνο για την απομάκρυνση των Ισραηλινών πολιτών από τη χώρα (Haaretz,17 Φεβρουαρίου 2022). Ήταν μια αναφορά στην προσπάθεια της Ουκρανίας για την απομάκρυνση των Ουκρανών συζύγων Παλαιστινίων ανδρών από τη Λωρίδα της Γάζας τον Μάιο του 2021, καθώς και μια υπενθύμιση προς το Ισραήλ της πλήρους υποστήριξης του Ουκρανού προέδρου στην ισραϊλινή επίθεση στη Λωρίδα της Γάζας εκείνο το μήνα (θα επανέλθω σε αυτή την υποστήριξη στο τέλος αυτού του άρθρου).
Πράγματι, οι επιθέσεις του Ισραήλ στη Γάζα θα πρέπει να αναφερθούν και να ληφθούν υπόψη κατά την αξιολόγηση της τρέχουσας κρίσης στην Ουκρανία. Δεν είναι τυχαίο να μπερδεύονται οι εικόνες – στην Ουκρανία δεν έχουν κατεδαφιστεί πολλά ψηλά κτίρια αλλά η Λωρίδα της Γάζας είναι γεμάτη με ψηλά κτίρια σε ερείπια. Ωστόσο, όταν εξετάζουμε την κρίση στην Ουκρανία σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, δεν είναι μόνο η υποκρισία απέναντι στην Παλαιστίνη που έρχεται στο φως – αυτό που πρέπει να εξεταστεί σε βάθος είναι τα ευρέως διαδεδομένα δυτικά διπλά πρότυπα, χωρίς να αδιαφορούμε ούτε για μια στιγμή για τις ειδήσεις και τις εικόνες που φτάνουν σ’ εμάς από την εμπόλεμη ζώνη στην Ουκρανία: τραυματισμένα παιδιά, κύματα προσφύγων, εικόνες κτιρίων που καταστράφηκαν από βομβαρδισμούς και ο απειλητικός κίνδυνος ότι αυτή είναι μόνο η αρχή μιας ανθρώπινης καταστροφής στη μέση της Ευρώπης.
Ταυτόχρονα, όσοι από εμάς βιώνουμε και υποφέρουμε από τις τραγωδίες των ανθρώπων στην Παλαιστίνη και αναφερόμαστε σ’ αυτές, δεν μπορούμε να αγγνοήσουμε την υποκρισία της Δύσης και μπορούμε να την επισημάνουμε χωρίς να μειώσουμε ούτε για μια στιγμή την ανθρώπινη αλληλεγγύη και ενσυναίσθηση με τα θύματα οποιουδήποτε πολέμου. Πρέπει να το κάνουμε αυτό διότι η ηθική ανεντιμότητα που διέπει την υποκριτική ατζέντα που έχουν θέσει οι δυτικές πολιτικές ελίτ και τα μέσα ενημέρωσης θα τους επιτρέψει για άλλη μια φορά να κρύψουν τον δικό τους ρατσισμό και την ατιμωρησία τους καθώς θα συνεχίσουν να παρέχουν ασυλία στο Ισραήλ για την καταπίεση του παλαιστινιακού λαού.
Εντόπισα τέσσερις λανθασμένες παραδοχές που βρίσκονται στο επίκεντρο της μέχρι τώρα ενασχόλησης της δυτικής ελίτ με την ουκρανική κρίση και τις διατύπωσα ως τέσσερα μαθήματα.
Μάθημα πρώτο: Οι λευκοί πρόσφυγες είναι ευπρόσδεκτοι – οι άλλοι είναι λιγότερο ευπρόσδεκτοι.
Η πρωτοφανής συλλογική απόφαση της ΕΕ να ανοίξει τα σύνορά της στους Ουκρανούς πρόσφυγες, ακολουθούμενη από μια πιο επιφυλακτική πολιτική της Βρετανίας, δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη σε σύγκριση με το κλείσιμο των περισσότερων ευρωπαϊκών πυλών, από το 2015, στους πρόσφυγες που προέρχονται από τον αραβικό κόσμο και την Αφρική. Η απροκάλυπτα ρατσιστική ιεράρχηση που διαφοροποιεί τους ανθρώπους που προσπαθούν να προστατεύσουν τη ζωή τους με βάση το χρώμα, τη θρησκεία ή την εθνικότητα είναι αποτρόπαια, αλλά είναι απίθανο να αλλάξει σύντομα. Ορισμένοι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν ντρέπονται καν να μεταδώσουν δημόσια τον ρατσισμό τους, όπως ο Βούλγαρος πρωθυπουργός Kiril Petkov: «Αυτοί [οι Ουκρανοί πρόσφυγες] δεν είναι οι πρόσφυγες που έχουμε συνηθίσει […] αυτοί οι άνθρωποι είναι Ευρωπαίοι. Αυτοί οι άνθρωποι είναι έξυπνοι, είναι μορφωμένοι άνθρωποι […]. Αυτό δεν είναι το προσφυγικό κύμα που έχουμε συνηθίσει, άνθρωποι για την ταυτότητα των οποίων δεν ήμασταν σίγουροι, άνθρωποι με ασαφές παρελθόν, που μπορεί να ήταν και τρομοκράτες…».
Δεν είναι ο μοναδικός. Τα δυτικά μέσα ενημέρωσης μιλούν συνεχώς για «το είδος των προσφύγων μας» και αυτός ο ρατσισμός εκδηλώνεται ξεκάθαρα στα συνοριακά περάσματα μεταξύ της Ουκρανίας και των Ευρωπαίων γειτόνων της. Αυτή η ρατσιστική στάση, με έντονα ισλαμοφοβικά υπονοούμενα, δεν πρόκειται να αλλάξει, καθώς οι Ευρωπαίοι ηγέτες εξακολουθούν να αρνούνται τον πολυεθνικό και πολυπολιτισμικό κοινωνικό ιστό των κοινωνιών σε ολόκληρη την ήπειρο. Μια ανθρώπινη πραγματικότητα που δημιουργήθηκε από τα χρόνια της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας και του ιμπεριαλισμού, την οποία οι σημερινές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αγνοούν και αρνούνται, ενώ ταυτόχρονα, οι κυβερνήσεις αυτές εφαρμόζουν μεταναστευτικές πολιτικές που βασίζονται στον ίδιο ρατσισμό που διαπερνούσε την αποικιοκρατία και τον ιμπεριαλισμό του παρελθόντος.
Μάθημα δεύτερο: Μπορείτε να εισβάλλετε στο Ιράκ αλλά όχι στην Ουκρανία
Η απροθυμία των δυτικών μέσων ενημέρωσης να εντάξουν την απόφαση της Ρωσίας να εισβάλει στο πλαίσιο μιας ευρύτερης (και προφανούς) ανάλυσης του τρόπου με τον οποίο έχουν αλλάξει οι κανόνες του διεθνούς παιχνιδιού από το 2003, είναι άξια απορίας. Είναι δύσκολο να βρει κανείς μια ανάλυση που να επισημαίνει το γεγονός ότι οι ΗΠΑ και η Βρετανία παραβίασαν το διεθνές δίκαιο περί κυριαρχίας ενός κράτους όταν οι στρατοί τους, με έναν συνασπισμό δυτικών χωρών, εισέβαλαν στο Αφγανιστάν και το Ιράκ. Η κατοχή μιας ολόκληρης χώρας για πολιτικούς σκοπούς δεν εφευρέθηκε σε αυτόν τον αιώνα από τον Βλαντιμίρ Πούτιν – εισήχθη ως δικαιολογημένο εργαλείο πολιτικής από τη Δύση.
Μάθημα τρίτο: Μερικές φορές ο νεοναζισμός μπορεί να γίνει ανεκτός
Η ανάλυση παραλείπει επίσης να αναδείξει ορισμένα από τα βάσιμα σημεία-αναφορές του Πούτιν σχετικά με την Ουκρανία, τα οποία σε καμία περίπτωση δεν δικαιολογούν την εισβολή, αλλά χρειάζονται την προσοχή μας ακόμη και κατά τη διάρκεια της εισβολής. Μέχρι την σημερινή κρίση, τα προοδευτικά δυτικά μέσα ενημέρωσης, όπως το The Nation, ο The Guardian, η The Washington Post κ.λπ., μας προειδοποιούσαν για την ολοένα αυξανόμενη δύναμη των νεοναζιστικών ομάδων στην Ουκρανία, η οποία θα μπορούσε να επηρεάσει το μέλλον της Ευρώπης και πέραν αυτής. Τα ίδια μέσα σήμερα απορρίπτουν τη σημασία του νεοναζισμού στην Ουκρανία.
Το The Nation της 22ας Φεβρουαρίου 2019 ανέφερε τα εξής: «Σήμερα, όλο και περισσότερες αναφορές για την ακροδεξιά βία, τον υπερεθνικισμό και τη διάβρωση των βασικών ελευθεριών διαψεύδουν την αρχική ευφορία της Δύσης. Υπάρχουν νεοναζιστικά πογκρόμ κατά των Ρομά, ανεξέλεγκτες επιθέσεις κατά φεμινιστικών και LGBT ομάδων, απαγορεύσεις βιβλίων και εξυμνούνται, με την υποστήριξη του κράτους,συνεργάτες των Ναζί».
Δύο χρόνια νωρίτερα, η Washington Post (15 Ιουνίου 2017) προειδοποιούσε, με μεγάλη οξυδερκεια, ότι μια σύγκρουση της Ουκρανίας με τη Ρωσία δεν πρέπει να μας επιτρέψει να ξεχάσουμε τη δύναμη του νεοναζισμού στην Ουκρανία: «Καθώς ο αγώνας της Ουκρανίας κατά των αυτονομιστών που υποστηρίζονται από τη Ρωσία συνεχίζεται, το Κίεβο αντιμετωπίζει μια άλλη απειλή, για τη μακροπρόθεσμη κυριαρχία του: ισχυρές ακροδεξιές υπερεθνικιστικές ομάδες. Οι ομάδες αυτές δεν έχουν κανέναν ενδοιασμό να χρησιμοποιήσουν βία για να επιτύχουν τους στόχους τους, οι οποίοι σίγουρα έρχονται σε αντίθεση με την ανεκτική, προσανατολισμένη στη Δύση, δημοκρατία που φαινομενικά επιδιώκει να γίνει το Κίεβο».
Ωστόσο, σήμερα, η Washington Post υιοθετεί μια απορριπτική στάση και χαρακτηρίζει μια τέτοια περιγραφή ως «ψευδή κατηγορία»: «Στην Ουκρανία δραστηριοποιούνται διάφορες εθνικιστικές παραστρατιωτικές ομάδες, όπως το κίνημα Αζόφ και ο Δεξιός Τομέας που ασπάζονται τη νεοναζιστική ιδεολογία. Παρόλο που είναι πολύ προβεβλημένοι, φαίνεται να έχουν μικρή δημόσια υποστήριξη. Μόνο ένα ακροδεξιό κόμμα, το Σβόμποντα, εκπροσωπείται στο ουκρανικό κοινοβούλιο και έχει μόνο μία έδρα».
Οι προηγούμενες προειδοποιήσεις ενός μέσου ενημέρωσης όπως το The Hill (9 Νοεμβρίου 2017), ο μεγαλύτερος ανεξάρτητος ειδησεογραφικός ιστότοπος στις Ηνωμένες Πολιτείες, ξεχνιούνται: «Υπάρχουν πράγματι, νεοναζιστικοί σχηματισμοί στην Ουκρανία. Αυτό έχει επιβεβαιωθεί συντριπτικά από όλα σχεδόν τα μεγάλα δυτικά μέσα ενημέρωσης. Είναι πολύ ανησυχητικό το γεγονός ότι οι αναλυτές είναι σε θέση να το αγνοούν χαρακτηρίζοντάς το ως προπαγάνδα της Μόσχας. Είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό, δεδομένης της σημερινής ανόδου των νεοναζί και των υπερασπιστών της λευκής υπεροχής (white supremacists) σε όλο τον κόσμο».
Μάθημα τέταρτο: Η επίθεση σε πολυώροφα κτίρια αποτελεί έγκλημα πολέμου μόνο στην Ευρώπη.
Το ουκρανικό κατεστημένο όχι μόνο συνδέεται με αυτές τις νεοναζιστικές ομάδες και στρατούς, αλλά είναι επίσης ανησυχητικά και ενοχλητικά φιλοϊσραηλινό. Μια από τις πρώτες πράξεις του Προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι ήταν να αποσύρει την Ουκρανία από την Επιτροπή του ΟΗΕ για την Άσκηση των Αναφαίρετων Δικαιωμάτων του Παλαιστινιακού Λαού, το μοναδικό διεθνές δικαστήριο που διασφαλίζει τη μη άρνηση και τη λήθη της Νάκμπα.
Είναι ο Ουκρανός πρόεδρος που έλαβε αυτή την απόφαση. Δεν έχει καμία συμπάθεια για τη δυσχερή θέση των Παλαιστινίων προσφύγων ούτε τους θεωρεί θύματα οποιουδήποτε εγκλήματος. Σε συνεντεύξεις που έδωσε μετά τον βάρβαρο ισραηλινό βομβαρδισμό της Λωρίδας της Γάζας, τον Μάιο του 2021, δήλωσε ότι η μόνη τραγωδία στη Γάζα ήταν αυτή που υπέστησαν οι Ισραηλινοί. Αν είναι έτσι, τότε στην Ουκρανία υποφέρουν μόνο οι Ρώσοι.
Αλλά ο Ζελένσκι δεν είναι ο μόνος. Όταν πρόκειται για την Παλαιστίνη, η υποκρισία φτάνει σε άλλο επίπεδο. Η επίθεση σε ένα άδειο πολυώροφο κτίριο στην Ουκρανία κυριάρχησε στις ειδήσεις και προκάλεσε βαθιές αναλύσεις για την ανθρώπινη κτηνωδία, τον Πούτιν και την έλλειψη ανθρωπιάς. Φυσικά, αυτοί οι βομβαρδισμοί πρέπει να καταδικαστούν, αλλά φαίνεται ότι εκείνοι οι παγκόσμιοι ηγέτες που ηγούνται της καταδίκης έμειναν σιωπηλοί όταν το Ισραήλ ισοπέδωσε την πόλη Τζενίν το 2000, τη γειτονιά Αλ-Νταχάγια της Βηρυτού το 2006 και την πόλη της Γάζας, με το ένα κτηνώδες κύμα επιθέσης μετά το άλλο, τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια. Καμία απολύτως κύρωση δεν συζητήθηκε, πόσο μάλλον δεν επιβλήθηκε, στο Ισραήλ για τα εγκλήματα πολέμου που διέπραξε το 1948 και έκτοτε. Στην πραγματικότητα, στις περισσότερες από τις δυτικές χώρες που σήμερα ηγούνται των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, ακόμη και η αναφορά στο ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων στο Ισραήλ είναι παράνομη και χαρακτηρίζεται αντισημιτική.
Ακόμη και όταν η γνήσια ανθρώπινη αλληλεγγύη της Δύσης ορθά εκφράζεται με την Ουκρανία, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε το ρατσιστικό πλαίσιο και την ευρωκεντρική της προκατάληψη. Η μαζική αλληλεγγύη της Δύσης προορίζεται για όποιον είναι πρόθυμος να ενταχθεί στο μπλοκ της και τη σφαίρα επιρροής της. Αυτή η επίσημη ενσυναίσθηση δεν εμφανίζεται πουθενά όταν παρόμοια και χειρότερη βία στρέφεται εναντίον μη Ευρωπαίων, γενικά, και Παλαιστινίων, ειδικότερα.
Μπορούμε να κινηθούμε ως ευσυνείδητοι άνθρωποι μεταξύ των αντιδράσεών μας στις καταστροφές και της ευθύνης μας να επισημαίνουμε την υποκρισία που με πολλούς τρόπους προετοίμασε το έδαφος για τέτοιες τις καταστροφές. Η νομιμοποίηση διεθνώς της εισβολής σε κυρίαρχες χώρες και η έγκριση της συνεχιζόμενης αποικιοποίησης και καταπίεσης άλλων λαών, όπως στην περίπτωση της Παλαιστίνης και του λαού της, θα οδηγήσει σε περισσότερες τραγωδίες, όπως αυτή της Ουκρανίας, στο μέλλον και παντού στον πλανήτη μας.
* Ο Ilan Pappé είναι Ισραηλινός ιστορικός γερμανοεβραϊκής καταγωγής, γεννήθηκε το 1954 στη Χάιφα. Δίδαξε πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο της Χάιφας, από όπου έφυγε το 2007 για να διδάξει στο τμήμα Ιστορίας του Πανεπιστημίου Έξετερ στη Βρετανία. Ανήκει στο ρεύμα των Νέων Ιστορικών που υποστηρίζουν ριζοσπαστικές θέσεις και προτείνουν μια αναθεωρημένη ιστορική εκδοχή της ιστορίας του Ισραήλ και του σιωνισμού, ασκώντας κριτική στην αποικιοκρατική πολιτική του Ισραήλ. Είναι πρόεδρος του Ινστιτούτου Εμίλ Τουμά για τις Παλαιστινιακές Σπουδές. Εκτός από την “Ιστορία της σύγχρονης Παλαιστίνης” έχει γράψει τα βιβλία: “Britain and the Arab-Israeli Conflict”, “The Making of the Arab-Israeli Conflict, 1947-1951”, “The Israel/Palestine Question”, “Τhe Modern Middle East”, “The Ethnic Cleansing of Palestine”, “The Biggest Prison on Earth: A History of the Occupied Territorie”, “Ten Myths About Israel”, κ.α.