Εκ πρώτης όψεως, το πολύκροτο ρεπορτάζ του Documento που αποκαλύπτει τη λίστα των προσώπων που παρακολουθούνταν με Predator, δεν θα μπορούσε να δημοσιευτεί εύκολα σε μεγάλο ΜΜΕ. Πέρα από κάποια SMS παγίδευσης που έχει δεχτεί ο πρόεδρος του Άρη Θόδωρος Καρυπίδης, ο Κώστας Βαξεβάνης περιορίζεται στην εξής αναφορά ως προς την τεκμηρίωση του δημοσιεύματος: «Πηγή της λίστας αλλά και των πληροφοριών που δημοσιεύουμε σήμερα είναι δυο πρόσωπα που είχαν σημαντικό ρόλο στις παρακολουθήσεις και εκτός από τη λίστα παρακολουθήσεων γνωρίζουν τις μεθόδους και τον σχεδιασμό»
Η αξιοπιστία
Είναι λοιπόν αναξιόπιστο το δημοσίευμα που έχει προκαλέσει πολιτικό σεισμό; Κάθε άλλο. Το ρεπορτάζ διαθέτει τρεις ενδείξεις αξιοπιστίας:
Η πρώτη είναι ότι κανείς λογικός κι έμπειρος δημοσιογράφος (ο Βαξεβάνης έχει και τις δύο ιδιότητες) δεν θα δημοσίευε μια τέτοια ιστορία χωρίς να έχει ισχυρή πηγή. Τα «δύο πρόσωπα με γνώση του συστήματος των παρακολουθήσεων» είναι κατά τα φαινόμενα πολύ ισχυρές πηγές -οι πιο ισχυρές.
Η δεύτερη είναι ότι εκτός από τους πολιτικούς πρώτης γραμμής, η δημοσιευμένη λίστα συμπεριλαμβάνει και πρόσωπα (κυρίως συγγενείς αξιωματούχων) τα οποία δεν θα μπορούσε να φανταστεί κανείς ότι παρακολουθούνται, εκτός να έχει εσωτερική γνώση του τι συμβαίνει.
Η τρίτη ένδειξη είναι η πολύ προσεκτική αντίδραση της κυβέρνησης. Το Μαξίμου δεν προσπέρασε την υπόθεση ως ανούσια και γελοία. Αντιθέτως, έγινε ειδική έκτακτη σύσκεψη στο Μαξίμου, προκειμένου να χαραχθεί η γραμμή για το ζήτημα. Η δε ανακοίνωση του κυβερνητικού εκπροσώπου Γιάννη Οικονόμου επιχειρεί να υπονομεύσει την αξιοπιστία του ρεπορτάζ με έναν μεθοδικό τρόπο, τον οποίο δεν θα μετερχόταν αν επρόκειτο για φληνάφημα. Είναι ενδεικτικό το πώς ξεκινάει η ανακοίνωση: «Όσα αναφέρονται στην εφημερίδα του κ. Βαξεβάνη χρειάζεται να διερευνηθούν διεξοδικά από τις αρμόδιες αρχές και ιδιαίτερα από την ελληνική Δικαιοσύνη, παρότι δεν προκύπτει καμία τεκμηρίωση του δημοσιεύματος. Πλεονάζουν οι αφηγήσεις, απουσιάζουν τα στοιχεία.»
Το σύστημα των παρακολουθήσεων
Η λίστα των παρακολουθήσεων που παρουσίασε το Documento αντιστοιχεί σε ένα αυστηρά προσωποπαγές, υπερβολικά συγκεντρωτικό, ανελαστικά αυταρχικό και εντέλει παράλογα φοβικό σύστημα εξουσίας. Σε ένα σύστημα δηλαδή που έχει όλα τα χαρακτηριστικά του συστήματος Μητσοτάκη.
Η λίστα επιβεβαιώνει ότι το λεγόμενο επιτελικό κράτος δεν είναι παρά ο μηχανισμός μιας ενός ανδρός Αρχής. Δεν πρέπει να εκπλήσσει το ότι φαίνεται να παρακολουθούνταν υπουργοί και στενοί συνεργάτες του πρωθυπουργού. Παραδοσιακά, οι άνθρωποι της εξουσίας φοβούνται πολύ περισσότερο τους «φίλους» τους παρά τους εχθρούς τους. Η εξουσία είναι ο τόπος της συναισθηματικής ερημιάς και της αφιλίας. Κανένα προσωποπαγές συγκεντρωτικό σύστημα εξουσίας δεν επιβιώνει αν δεν προλαμβάνει τις τάσεις αυτονόμησης στο εσωτερικό του – και όχι μόνο στο πολιτικό πεδίο.
Τα συστήματα σε αναταραχή
Αυτή τη στιγμή τα διάφορα συστήματα της πολιτικής και της επικοινωνίας βρίσκονται σε αναταραχή και αβεβαιότητα. Προσπαθούν να χαράξουν την πορεία τους σε ένα θολό τοπίο που ευνοεί τις συγκρούσεις. Κατά συνέπεια, δεν είναι απίθανο να δούμε ρωγμές στην πολιτική και επιχειρηματική συμμαχία που στηρίζει την κυβέρνηση. Είναι, όμως, επίσης πιθανό μέσα από την αβεβαιότητα να προκύψουν νέες διευθετήσεις που θα καθορίσουν την πορεία προς τις εκλογές.
Οι ανταγωνισμοί των συστημάτων μπορούν να διευρύνουν το πεδίο παρέμβασης για τις κινήσεις που πραγματικά θέλουν να υπερασπιστούν όχι μόνο το απόρρητο των επικοινωνιών, αλλά τις πολιτικές ελευθερίες γενικά. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι είναι πολύ διαφορετικά τα κίνητρα και οι λογικές των συστημάτων από τα κίνητρα και τις λογικές του κόσμου που ασφυκτιά μέσα στο ζόφο του μητσοτατικού καθεστωτισμού και της αυταρχικής διολίσθησης. Του κόσμου που θέλει πραγματικά να τελειώσουμε με αυτόν τον βούρκο που μας πνίγει. Πρέπει να μας είναι καθαρό ότι χωρίς να μπει στο προσκήνιο αυτός ο κόσμος, χωρίς δηλαδή την παρέμβαση του λαϊκού παράγοντα που θα λέγαμε στα παλιά «αριστερά», από τον βούρκο δεν πρόκειται να βγούμε.
