Ο Ζοάο Πάουλο Ροντρίγκες (João Paulo Rodrigues) είναι μέλος του Εθνικού Συντονιστικού του Κινήματος των Ακτημόνων Εργατών Γης (Movimiento de Trabajadores Rurales Sin Tierra – MST) και εκπροσωπεί την οργάνωση στον συντονισμό της καμπάνιας του Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα (Partido de los Trabajadores – PT) για την προεδρία της Δημοκρατίας.
Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Brasil de Fato, μιλάει για τα χαρακτηριστικά αυτών των γενικών εκλογών. Κατά τη γνώμη του, το διαδίκτυο θα έχει μικρότερη βαρύτητα από ό,τι το 2018. Ωστόσο, τονίζει τη σημασία των χρημάτων: είναι οι πρώτες εκλογές με τον «μυστικό προϋπολογισμό» σε ισχύ. Άλλα θέματα που συζητήσαμε είναι οι επιπτώσεις της διεθνούς κατάστασης στη Βραζιλία, ο ρόλος που θα μπορούσε να διαδραματίσει ο Λούλα στη Λατινική Αμερική καθώς και οι προκλήσεις που επιβάλλει ο Μπολσονάρου στο λαϊκό στρατόπεδο.
Πηγή: Brasil de fato (6.9.2022) | Μετάφραση: Α.Λ.
Ποια είναι η ανάλυσή σας για το εκλογικό σενάριο όσον αφορά την Αριστερά και ποιες είναι οι πιθανότητες που έχει ο Λούλα;
Είμαι πολύ αισιόδοξος. Και αυτό οφείλεται σε ένα γεγονός, την οικονομία. Όχι λόγω των συμμαχιών, ούτε των κρίσεων ή οτιδήποτε άλλο, αλλά επειδή ο Μπολσονάρου έβαλε ένα στοίχημα στην οικονομία που κατέληξε να αφήσει τους ανθρώπους φτωχότερους, άνεργους και απένταρους. Αυτό αφοπλίζει κάθε άλλη στρατηγική. Δεν έχει σημασία αν ο τύπος αυτός εμπιστεύεται τον Θεό, αν πηγαίνει στην εκκλησία. Ο κόσμος θέλει να μάθει αν θα πληρωθεί, αν θα έχει να φάει, αν θα έχει δουλειά.
Ο κόσμος αναρωτέται, θα μας φτάσουν μέχρι τα Χριστούγεννα, ακόμη κι αν πάρουμε Έκτακτη Βοήθεια (;;;) κ.λπ. Υπάρχουν συνολικά 50 εκατομμύρια άνθρωποι που καταναλώνουν εξαιρετικά επισφαλή τρόφιμα ή δεν ξέρουν αν θα καταφέρουν να φάνε. Αυτοί που δεν έχουν να φάνε τίποτα και αυτοί που τρώνε άσχημα, είναι περίπου 100 εκατομμύρια. Ακόμα και οι μισοί να είναι, μιλάμε για 50 εκατομμύρια. Είναι πολύς κόσμος. Για κάθε τέσσερις Βραζιλιάνους, ένας δεν έχει τίποτα να φάει. Αυτό ντροπιάζει τη μεσαία τάξη και προκαλεί αγανάκτηση σε όσους βιώνουν αυτή την κατάσταση.
Η Δεξιά προσέρχεται σ΄ αυτές τις εκλογές με μεγάλο αριθμό υποψηφίων επιχειρηματιών. Υπάρχουν επίσης πολλοί αστυνομικοί υποψήφιοι, κυρίως μέλη του Φιλελεύθερου Κόμματος (Partido Liberal, το κόμμα του Μπολσονάρου), και άτομα που συνδέονται με την αγροτική επιχειρηματικότητα (agronegocio). Πώς φαντάζεστε ότι θα είναι το προφίλ των εκλεγμένων από τη Δεξιά;
Δεν έχω κάνει εις βάθος ανάλυση, θα χρειαζόταν περισσότερος χρόνος. Γίνονται πολλές υποθέσεις. Νομίζω ότι η προηγούμενη εκστρατεία, το 2018, έδωσε προτεραιότητα στο ίντερνετ και στους διαδικτυακούς influencers. Εκλέχτηκαν εκείνοι που ξεχώριζαν [στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης] από τη Δεξιά και ούτω καθεξής…
Κατά τη γνώμη μου, οι τωρινές εκλογές συνδέονται σε μεγάλο βαθμό με το χρήμα (1). Θα είναι διαφορετικές. Θα επηρεαστούν σε μεγάλο βαθμό από τα τμήματα εκείνα που επωφελήθηκαν από τον μυστικό προϋπολογισμό, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Καθώς και από τομείς που στηρίζονται από τους ευαγγελιστές με μεγάλες ποσότητες χρημάτων. Οι βουλευτές που αντιδρούν το κάνουν για τα χρήματα. Όποιος έχει τα περισσότερα θα κερδίσει.
Δεν θα έχει τόσο σημαντικό ρόλο η ατζέντα ή οι διαδικτυακοί influencers. Υποψιάζομαι ότι ακόμη και οι υποψήφιοι αστυνομικοί θα ηττηθούν. Δεν έχουν πλέον την επιρροή που είχαν το 2018. Οι αστυνομικοί που εκλέχτηκαν, μέχρι στιγμής, δεν έχουν δείξει σε τι συνεισέφερε η εκλογή τους. Τι κέρδισε η αστυνομία με την υποστήριξη των στρατιωτικών [που είναι στην κυβέρνηση]; Αυτοί που κάτι κέρδισαν ήταν οι αξιωματικοί του Στρατού, του Ναυτικού και της Αεροπορίας και κάποια ελάχιστα τμήματα της Στρατιωτικής Αστυνομίας. Η συντριπτική πλειοψηφία της αστυνομίας και των Ενόπλων Δυνάμεων είναι σήμερα φτωχότερη από ό,τι πριν. Επομένως, δεν βλέπω κάποιο πρόβλημα εκεί.
Εαν υπάρχει ένα θέμα, είναι με τους επιχειρηματίες. Θα εκλεγούν πολλοί υποψήφιοι από αυτόν τον τομέα. Επειδή έχουν χρήματα, τα οποία είναι απαραίτητα αυτή τη στιγμή. Αυτός είναι ο μηχανισμός.
Πιστεύετε ότι το σκηνικό στο εξωτερικό της χώρας θα μπορούσε να επηρεάσει τις εκλογές στη Βραζιλία;
Πρέπει πάντα να είμαστε προσεκτικοί με τους Αμερικανούς. Επίσης, με τις κινήσεις του Μπολσονάρου ανά τον κόσμο. Νομίζω ότι πάντα υπάρχει ένας κίνδυνος. Οι εμπειρίες που έχουμε από τους Αμερικανούς στη Λατινική Αμερική προσφέρονται για να δημιουργούν αμφιβολίες, αν και αυτή η δημοκρατική κυβέρνηση φαίνεται να είναι προσεκτική. Η Κολομβία είναι ένα παράδειγμα. Με τη Βολιβία και τη Βενεζουέλα, έκαναν λάθος, έχασαν πολύ άσχημα. Νομίζω λοιπόν ότι συνειδητοποίησαν πως δεν θα μπορέσουν να κάνουν πραξικοπήματα στη Λατινική Αμερική αυτή τη στιγμή.
Τώρα, οι διαφορές των ΗΠΑ με την Κίνα και τη Ρωσία αποτελούν πάντα πρόβλημα. Μπορούν να επηρεάσουν την οικονομία μας, μπορούν να παρέμβουν στην οικονομία μας, να επηρεάσουν τις τιμές των καυσίμων και των τροφίμων. Και, εν μέσω των εκλογών, μπορεί να υπάρξει μια νέα εξωτερική σύγκρουση που να διαταράξει τα πάντα. Αυτός είναι ο κύριος άνεμος που φυσάει προς την κατεύθυνή μας.
Ο άλλος είναι η στάση της Λατινικής Αμερικής. Μου φαίνεται ότι η περιοχή παρουσιάζει μια σημαντική καινοτομία, αρκετά κράτη ευθυγραμμίζονται με το προοδευτικό κίνημα. Αυτό είναι καινούργιο, από το Μεξικό μέχρι την Αργεντινή. Και αυτό μπορεί να επηρεάσει τη Βραζιλία. Με ενθουσιάζει η σκέψη να μας φυσούν οι άνεμοι της Λατινικής Αμερικής την επόμενη περίοδο.
Η Βραζιλία έχει μεγάλη ευθύνη στη Λατινική Αμερική, λόγω του μεγέθους της, της οικονομικής και πολιτικής της βαρύτητας. Νομίζω όμως ότι θα είναι ακόμη πιο σημαντική υπό την κυβέρνηση του Λούλα. Μας λείπουν διεθνείς ηγέτες με ικανότητα διαλόγου και πειθούς και με ηθικό κύρος. Ο Λούλα έχει αυτή τη δύναμη. Είναι μια σπουδαία φιγούρα. Η περιοδεία του στην Ευρώπη ως προ-υποψήφιου, ο τρόπος με τον οποίο έγινε δεκτός στη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ισπανία δείχνει το μέγεθός του. Μου φαίνεται ότι είναι ένας από τους ελάχιστους ανθρώπους στον κόσμο με τέτοια ικανότητα πειθούς και σύγκλισης ή την ικανότητα να σταματά τα «τρελά πράγματα» που συμβαίνουν στον κόσμο. Τον Μπολσονάρου ούτε καν τον γνωρίζουν. Ας περιμένουμε να δούμε ποια θα είναι η θέση του Λούλα όσον αφορά διεθνή θέματα και πώς θα ενεργήσουν οι άλλες χώρες.
Νομίζω ότι πρέπει να παρακολουθούμε στενά αυτές τις εκλογές. Θα υπάρχουν πολλοί διεθνείς παρατηρητές εδώ. Νομίζω ότι θα έρθει ακόμη και ο ΟΗΕ.
Τι ρόλο θα μπορούσε να παίξει το MST σε μια ενδεχόμενη κυβέρνηση Λούλα;
Το κύριο καθήκον του MST την επόμενη περίοδο είναι, πρώτα απ’ όλα, να οργανώσει τη βάση των ακτημόνων. Δεν μπορούμε να χάσουμε τον κεντρικό στόχο. Και αυτό περνάει μέσα από τη συμβολή στην οργάνωση των οικογενειών που προχωρούν στις καταλήψεις, που αγωνίζονται για τη γη και την αγροτική μεταρρύθμιση. Επίσης, την οργάνωση των οικογενειών που έχουν ήδη τη γη τους, ώστε να μπορέσουμε να προχωρήσουμε σε μια πιο οργανωμένη ατζέντα αγροοικολογίας και παραγωγής υγιεινών τροφίμων.
Για εμάς, αυτό είναι το κλειδί, διότι απαιτεί το σχεδιασμό δημόσιων πολιτικών, να δώσουμε μάχες, να συγκρουστούμε με την αγροτική επιχειρηματικότητα και να συγκροτήσουμε μια νέα ατζέντα που θα περιλαμβάνει πιστώσεις, πολιτικές εμπορίας προϊόντων, τεχνική βοήθεια, προϊόντα γεωργικής χρήσης… Αυτά είναι πολύ σημαντικά πράγματα.
Τέλος, σημαντικές είναι επίσης και οι άλλες πολιτικές που συνδέονται με την ύπαιθρο αλλά όχι απαραίτητα με την αγροτική μεταρρύθμιση. Για παράδειγμα, η ηλεκτρική ενέργεια δεν αποτελεί πολιτική που σχετίζεται με την αγροτική μεταρρύθμιση. Ωστόσο, χωρίς ενέργεια, η αγροτική μεταρρύθμιση δεν λειτουργεί.
Και λέω, για πλάκα, ότι χρειάζεται wifi. Επειδή κανείς δεν ζει πια στην ύπαιθρο χωρίς μια πολιτική διαδικτύου για τους νέους, για όσους ζουν εκεί, για να πουλήσουν την παραγωγή τους.
Πώς θα ήταν μια μελλοντική κυβέρνηση Λούλα;
Νομίζω ότι η κυβέρνηση του Λούλα θα είναι αντιπροσωπευτική της κοινωνίας. Θα είναι μια κυβέρνηση που θα κάνει κάποιες συμφωνίες προκειμένου να έχει, στο Εθνικό Κογκρέσο, τη δυνατότητα να κυβερνήσει. Και ο Λούλα θα πρέπει να οικοδομήσει μια πλειοψηφία στην κοινωνία και μόνο τότε να κάνει ένα βήμα μπροστά. Το θέμα είναι ότι η κυβέρνηση θα είναι τετραετής, σύμφωνα με τον Λούλα.
Δεν μπορούμε λοιπόν να χάνουμε χρόνο. Τις πρώτες εκατό ημέρες, πρέπει να τα δώσουμε όλα. Να φανεί για ποιο λόγο είμαστε εδώ. Υπό αυτή την έννοια, θα υπάρξει ένα μείγμα μεταξύ της συμβολογίας της ατζέντας π.χ. –αν η αγροτική μεταρρύθμιση θα αποτελεί προτεραιότητα ή όχι– και του θεσμικού σχεδιασμού για την εφαρμογή της.
Για παράδειγμα, έχουμε το INCRA (Instituto Nacional de Colonização e Reforma Agrária – Εθνικό Ινστιτούτο Αποικισμού και Αγροτικής Μεταρρύθμισης). Θα ξαναγίνει και πάλι αυτόνομο από το Υπουργείο Γεωργίας; Θα υπάρξει ένα νέο Υπουργείο Αγροτικής Μεταρρύθμισης για την οργάνωση της παραγωγής; Ο Υπουργός Γεωργίας θα είναι περισσότερο ευθυγραμμισμένος μαζί μας παρά με την αγροτική επιχειρηματικότητα; Νομίζω ότι είναι πολύ νωρίς για να προταθεί ο θεσμικός σχεδιασμός. Θα εξαρτηθεί από το αποτέλεσμα του πρώτου και του δεύτερου γύρου και από την υποστήριξη που θα έχει ο Λούλα για να προωθήσει τις αλλαγές.
Και το ευρύτερο λαϊκό στρατόπεδο, τι χώρο θα έχει σε μια πιθανή κυβέρνηση Λούλα;
Καταβάλλουμε προσπάθεια να διαμορφώσουμε ένα πρόγραμμα, από το MST, την Αριστερά, το PT, έτσι ώστε η κυβέρνηση να κατανοήσει ότι, καταρχάς, η βραζιλιάνικη αγροτοβιομηχανία (agroindustria) συνδέεται στενά με την αγροτική μεταρρύθμιση και ότι μπορούμε να συνάψουμε μια τακτική συμμαχία με αυτόν τον τομέα. Με έναν απλό στόχο: την παραγωγή τροφίμων για τον λαό της Βραζιλίας.
Ένα θέμα στο οποίο δεν υπάρχει συμφωνία και θα το παλέψουμε είναι η αγροτική επιχειρηματικότητα (agronegocio). Δεν είναι το ίδιο με την αγροτική βιομηχανία (agroindustria). Οι αγροτικές επιχειρήσεις είναι αυτές που παίρνουν τα commodities, π.χ. σπόρους, και τα εξάγουν [εφαρμόζοντας, όσον αφορά την παραγωγή, το μοντέλο της εντατικής γεωργίας σε τεράστιες εκτάσεις]. Δεν έχουν την υπομονή να βιομηχανοποιήσουν τίποτα εδώ, σε αντίθεση με την αγροτική βιομηχανία η οποία διαθέτει ένα πολύ μεγάλο ενεργητικό παραγωγής και εκβιομηχάνισης και μια πολύ ισχυρή αλυσίδα. Αυτός είναι ένας από τους αγώνες μας. Δεν θέλουμε να κάνουμε διάλογο με τον εξαγωγικό τομέα. Αυτός δεν χρειάζεται το Κράτος. Έχουν τις εταιρείες και όλη την υποδομή για να προστατευθούν. Αντίθετα, με τον Νόμο Καντίρ (2) έχουν δημιουργήσει μια παράλογη ζημιά στη χώρα, διότι εφαρμόζεται στα commodities του σιδήρου, τα σιτηρά, στους σπόρους, τους ευκαλύπτους, επίσης εν μέρει στο κρέας και το μεγαλύτερο μέρος της σόγιας. Στο σημείο αυτό λοιπόν έχουμε διαφωνία.
Η δεύτερη διαφωνία μας αφορά τα μη παραγωγικά λατιφούντια. Αυτοί είναι οι πιό επιθετικοί. Βαρύνονται, μεταξύ άλλων, για αρπαγή γαιών, αποψίλωση δασών και τώρα είναι οπλισμένοι λόγω του νόμου περί όπλων του Μπολσονάρου.
Αυτοί θα είναι δύο προβληματικοί τομείς κατά την προσεχή περίοδο. Γι’ αυτό η συμμαχία μας πρέπει να είναι με την οικογενειακή γεωργία, τους μισθωτούς ακτήμονες και την αγροτική βιομηχανία. Με ποιούς από την αγροτική βιομηχανία; Με εκείνους που έχουν λιγότερα από 500 εκτάρια, που παράγουν φρούτα, οργανικά τρόφιμα, κηπευτικά, που παράγουν για τον εφοδιασμό της αγοράς, για τη διατροφή των Βραζιλιάνων.
Ποια είναι η δυσκολία που αντιμετωπίζουμε; Το γεγονός ότι από ιδεολογική σκοπιά αυτοπροσδιορίζονται ως αγροτικοί επιχειρηματίες. Φανταστείτε, έχει 5 εκτάρια γης, έχει υψηλή χρηματοδότηση επειδή εντάσσεται, ας πούμε, στην παραγωγή χοίρων στη Σάντα Καταρίνα. Χρηματοδότηση έως και 1 εκατομμύριο ετησίως. Και σκέφτεται σαν «agro» (αγροτικός επιχειρηματίας). Άνθρωπέ μου! δεν είσαι «agro»! Δεν εξάγεις τίποτα. Είσαι ένας από εμάς, από τη βιομηχανοποιημένη γεωργία της Βραζιλίας. Μαζί σου μπορούμε να φτιάξουμε μια γέφυρα.
Η κυβέρνηση πρέπει να διευρύνει το σχέδιό της σύμφωνα με αυτή την προοπτική. Θα λειτουργήσει; Είναι πολύ δύσκολο, αλλά πιστεύουμε ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να κάνει συμφωνίες με τα μη παραγωγικά λατιφούντια. Είναι μια τραγωδία, μια οπισθοδρόμηση για τη χώρα. Η αγροτική επιχειρηματικότητα είναι μια τραγωδία για το περιβάλλον και για την εθνική παραγωγή θέσεων εργασίας και εισοδήματος.
Ποιές είναι οι προκλήσεις που ο Μπολσονάρου ή αυτό που αποκαλούμε μπολσοναρισμό, επέβαλε στο λαϊκό στρατόπεδο;
Ο μπολσονιαρισμός πέτυχε ένα μεγάλο κατόρθωμα που εμείς δεν το καταφέραμε. Μετέτρεψε τις πράξεις του Μπολσονάρου σε πολιτική κουλτούρα. Ας πάρουμε, για παράδειγμα, τα όπλα.
Χάσαμε το δημοψήφισμα για τα όπλα. Ήταν ένας σημαντικός αγώνας. Σήμερα είναι διαφορετικά, ο Μπολσονάρου έκανε τα όπλα πολιτιστικό στοιχείο. Σαν να λέμε ότι οι Βραζιλιάνοι καπνίζουν, πίνουν cachaça (3), τους αρέσει το forró (4) και τα όπλα. Αυτό είναι. Έγινε στοιχείο της κουλτούρας του λαού μας. Πώς γίνεται να αμφισβητήσεις το δικαίωμά τους να έχουν όπλο; Το όπλο μετατράπηκε σε κάτι άλλο. Αυτό πέρασε και στις βάσεις μας. Υπάρχουν άνθρωποι στην ύπαιθρο που διεκδικούν το δικαίωμά τους να αγοράσουν όπλο. Δεν είναι ότι καλλιεργούν την πολιτική των όπλων, αναφέρονται στο δικαίωμα να έχουν ένα όπλο ή κάτι παρόμοιο. Αυτό είναι κάτι που δημιούργησε ο μπολσοναρισμός.
Ένα άλλο ζήτημα είναι ότι ο μπολσοναραϊσμός έχει πάρει με το μέρος του τμήματα που είναι δικά μας αλλά έχουν έναν διαφορετικό λόγο που τα κάνει να φαίνονται ότι ανήκουν στη Δεξιά. Για παράδειγμα, οι Ευαγγελικές Εκκλησίες. Ακόμα και αυτές που βρίσκονται στους δικούς μας οικισμούς, σε κάποια ζητήματα, είναι φιλικές με τον μπολσοναρισμό. Τώρα, γιατί το λαϊκό στρατόπεδο προσεγγίζει τις εκκλησίες, πού είναι οι δικοί μας, άνθρωποι φτωχοί που συμμετείχαν στον αγώνα, αλλά που έχουν έναν λόγο που ευθυγραμμίζεται με την άλλη πλευρά; Αυτό είναι ένα πρόβλημα.
Η τρίτη δυσκολία αφορά την αντιμετώπιση της ιδέας ότι είναι προτιμότερο να μην υπάρχουν κοινωνικά δικαιώματα, όπως η εργατική νομοθεσία, για να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας. Πώς αντιμετωπίζεται αυτό το ζήτημα με τους ανθρώπους της uberización (5); Λένε ότι δεν έχουν πια αφεντικό και τώρα είναι ευτυχισμένοι. Ότι έχουν πλέον τη δυνατότητα επιλογής. Αυτό έχει μετατραπεί σε πολιτική κουλτούρα, δεν θα είναι εύκολο να αλλάξει.
Αν θα μπορούσα να συστηματοποιήσω τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε με τον μπολσοναρισμό, θα έλεγα ότι έχει παρέμβει στη ρητορική για την εργασία, στη ρητορική του πολιτισμού, του τρόπου ζωής των ανθρώπων. Δηλαδή, διατύπωσε μια ιδέα σχετικά με αυτά.
Και τέλος, προκάλεσε σύγχυση στο θρησκευτικό στρατόπεδο, το οποίο ιστορικά ανήκε στους φτωχούς και περιθωριοποιημένους αυτής της χώρας, και συνεχίζει και σήμερα, αλλά με τις ιδέες της Δεξιάς και του μπολσοναρισμού.
Ποια είναι η ανάλυσή σας για την τρέχουσα πολιτική κατάσταση στη Βραζιλία;
Νομίζω ότι υπάρχει μια γενικευμένη κρίση στον οργανωμένο τομέα. Αυτό περιλαμβάνει το συνδικαλιστικό κίνημα, τα κόμματα, τους πάντες. Και θα έλεγα ότι το MST είναι μία από τις οργανώσεις που μπόρεσαν να διαχειριστούν καλύτερα αυτές τις κρίσεις.
Έχουμε μια διαφορά σε σχέση με άλλες οργανώσεις. Έχουμε έδαφος, έχουμε σχολεία, εκπαιδευτικά κέντρα, οικισμούς και υλικά που παράγουμε που είναι τα βιολογικά τρόφιμα.
Άλλα κινήματα και τα συνδικάτα, με αυτή την κρίση σε ζητήματα οργάνωσης, αποδυνάμωσαν τη σχέση τους με την κοινωνία. Το MST, και το λέω με πολύ προσοχή, είναι μια οργάνωση που βγήκε νικητής στο πλαίσιο αυτής της κρίσης και της οικονομικής κατάστασης. Δεν είχαμε εσωτερικές ρήξεις. Δεν δεχτήκαμε το μέγεθος της καταστολής που περιμέναμε από τον Μπολσονάρου. Αντιθέτως, βγήκαμε από την πανδημία έχοντας παραδώσει περισσότερους από 6.000 τόνους τροφίμων σε ανθρώπους που είχαν ανάγκη. Βγήκαμε από την πανδημία με τον μικρότερο αριθμό θανάτων στην επικράτεια των «ακτημόνων».
Ο Μπολσονάρου δεν μας εξολόθρευσε όπως φανταζόταν. Επιπλέον, η οργάνωσή μας, η οποία σύντομα θα κλείσει 40 χρόνια ζωής, βγήκε από αυτή την περίοδο με ένα επίπεδο ωριμότητας που μας έδωσε την ηρεμία να καταλάβουμε λατιφούντια σε διάφορες περιοχές της χώρας, να αντιμετωπίσουμε τις Εθνικές Δυνάμεις Δημόσιας Ασφάλειας, όπως συνέβη στη Μπαϊα [που προσπάθησαν να εκτοπίσουν οικισμό του MST], χωρίς να υποχωρήσουμε, και παράλληλα να παρουσιάσουμε την ταινία για τον Marighella (6), που γυρίστηκε στους οικισμούς μας με πολλούς καλλιτέχνες από το TV Globo. Ή να ξεκινήσουμε το επενδυτικό πρόγραμμα Finapop (7). Από μια ορισμένη οπτική γωνία, λοιπόν, αποτελεί καινοτομία. Κάνουμε επίσης ποδοσφαιρικούς αγώνες που συγκεντρώνουν εκατοντάδες προσωπικότητες, όπως ο Λούλα και ο Τσίκο Μπουάρκε (Chico Buarque) (8).
Έτσι, το MST μπόρεσε να δράσει σε διάφορα μέτωπα στα οποία, στις μέρες μας, υπάρχει απαίτηση από ένα λαϊκό κίνημα να μπορεί να παρέμβει. Και το σύμβολο είναι το κασκέτο του MST. Φέτος πουλήσαμε περισσότερα κασκέτα από ό,τι τα τελευταία δέκα χρόνια. Αυτό αντιπροσωπεύει την αλληλεγγύη και την κοινή πολιτική θέση με την υπόλοιπη οργανωμένη αριστερά.
Γι’ αυτό πιστεύω ότι αυτή είναι η καλύτερη στιγμή μας τα τελευταία 10 χρόνια. Και το κυριότερο είναι να μην έχουμε μια ήττα την επόμενη περίοδο. Μια ήττα του Λούλα θα σήμαινε ένα άδειασμα αυτού του πολιτικού κλίματος. Μια νίκη του Λούλα θα σήμαινε διπλασιασμό της ενέργειας του κόσμου μας και της προοπτικής μελλοντικών αγώνων που θα βελτιώσουν τη ζωή του λαού μας.
_________________________
Σημειώσεις
1. Ο εθνικός προϋπολογισμός που ενέκρινε το Κογκρέσο της Βραζιλίας για το 2022, περιλαμβάνει το πρόγραμμα –που πρότεινε ο Μπολσονάρου εν μέσω προεκλογικής χρονιάς– διανομής επιδοτήσεων πολλών εκατομμυρίων για τις φτωχότερες οικογένειες και μια αύξηση των πόρων για πολιτικές εκστρατείες. Το εκλογικό ταμείο ύψους 4,9 δισεκατομμυρίων ρεάλ (859,6 εκατομ. δολάρια ΗΠΑ) για το 2022, αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο ποσό δημόσιου χρήματος για πολιτικές εκστρατείες σε ολόκληρη την ιστορία της χώρας. Στο ποσό αυτό προστέθηκε 1,1 δις ρεάλ (3 εκατομ. δολάρια) από ένα άλλο δημόσιο ταμείο, το οποίο στηρίζει τις κομματικές δομές, αλλά και τους υποψηφίους Το ύψος του συνολικού ποσού αποτέλεσε αντικείμενο σκληρής κριτικής, ακόμη και μεταξύ ορισμένων βουλευτών, καθώς είναι σχεδόν τριπλάσιο από τα 298,2 εκατομ. δολάρια που έλαβαν τα κόμματα από το κράτος για τον ίδιο σκοπό το 2018.
Το Κογκρέσο συμπεριέλαβε την τελευταία στιγμή στον προϋπολογισμό, κατόπιν αιτήματος του ίδιου του Μπολσονάρου, ένα αποθεματικό ύψους 1,7 δις ρεάλ (περίπου 298,2 εκατομ. δολάρια) για να εγγυηθεί την ενίσχυση των μισθών της ομοσπονδιακής αστυνομίας. Το επίδομα για την ομοσπονδιακή αστυνομία, η συντριπτική πλειονότητα της οποίας θεωρείται ψηφοφόρος του ακροδεξιού ηγέτη, επικρίθηκε από άλλους δημόσιους υπαλλήλους, οι μισθοί των οποίων έχουν παγώσει εδώ και αρκετά χρόνια.
Όσον αφορά τον «μυστικό προϋπολογισμό» είναι ένα σύστημα με το οποίο ο Μπολσονάρου μοίρασε δισεκατομμύρια ρεάλ τα τελευταία δύο χρόνια σε μια ομάδα βουλευτών με αντάλλαγμα την υποστήριξη της κυβέρνησης σε ψηφοφορίες. Η αξία που ορίστηκε στον προϋπολογισμό του 2022 για τα κονδύλια αυτά είναι 16,5 δις ρεάλ, πρακτικά το ίδιο ποσόν με τα 16,9 δις ρεάλ για το 2021. Ως αποτέλεσμα, οι πόροι θα συνεχίσουν να μεταφέρονται σε πολιτικά προπύργια βουλευτών και γερουσιαστών που πρόσκεινται στην κυβέρνηση, χωρίς σαφή κριτήρια και με ελάχιστη διαφάνεια.
2. Νόμος Καντίρ (Ley Kandir): τέθηκε σε ισχύ την 1η Νοεμβρίου 1996 και προβλέπει τη φορολόγηση των Πολιτειών και της Ομοσπονδιακής περιφέρειας, για πράξεις που αφορούν την κυκλοφορία αγαθών και υπηρεσιών (ICMS) απαλλάσσοντας από τον φόρο αυτό τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που προορίζονται για εξαγωγή. Ο νόμος πήρε το όνομά του από τον συντάκτη του, Antônio Kandir, ο οποίος ήταν τότε υπουργός προγραμματισμού της κυβέρνησης του Φερνάντο Ενρίκε Καρντόσο, και προέκυψε από την ανάγκη τόνωσης των εξαγωγών. Προπαγανδίστηκε με το σύνθημα «Exportar é o que importa» (Οι εξαγωγές είναι το σημαντικό).
3. Cachaça: αλκοολούχο παραδοσιακό ποτό της Βραζιλίας. Λαμβάνεται ως προϊόν απόσταξης ζυμωμένου χυμού ζαχαροκάλαμου. Η χειροποίηση cachaça παρασκευάζεται από χιλιάδες μικρούς παραγωγούς σε όλη τη Βραζιλία.
4. Forró: μουσικό είδος καθώς και λαϊκός χορός που έχει τις ρίζες του στις λαϊκές γιορτές της βορειοανατολικής περιοχής της Βραζιλίας, κυρίως στην περιοχή του Περναμπούκο (Pernambuco).
5. uberización: (από την γνωστή πλατφόρμα UBER), η διαδικασία κατά την οποία ο εργαζόμενος απογυμνώνεται από τα δικαιώματα, την προστασία και τις εγγυήσεις που συνδέονται με την εργασία και επωμίζεται τους κινδύνους και το κόστος της δραστηριότητάς του.
6. Η ταινία Marighella του Βάγκνερ Μόουρα (Wagner Moura), η οποία έκανε πρεμιέρα στις αρχές Νοεμβρίου 2021, αφηγείται την ιστορία του Carlos Marighella (1911-1969) –πολιτικός και αντάρτης, ένας από τους κύριους οργανωτές του ένοπλου αγώνα κατά της στρατιωτικής δικτατορίας που εγκαθιδρύθηκε το 1964–, ο οποίος δολοφονήθηκε σε ενέδρα της αστυνομίας. Η κινηματογραφική βιογραφία του Κάρλος Μαριγκέλα δέχτηκε πολλές επιθέσεις και αποτέλεσε μόνιμο στόχο στα κοινωνικά δίκτυα των μπολσοναριστών, συμπεριλαμβανομένου του ειδικού γραμματέα Πολιτισμού, Μάριο Φρίας (Mario Frias). «Συνήθως, αυτοί που κατηγορούνται ως τρομοκράτες είναι οι φτωχοί, το MST, το Black Lives Matter. Αυτό πάντα με ενοχλούσε πολύ. 600.000 θάνατοι από τον covid είναι τρομοκρατία. 19 εκατομμύρια άνθρωποι που πεινάνε είναι τρομοκρατία. Η Αμαζονία που καίγεται, για μένα, είναι τρομοκρατία. Ένας υπουργός Οικονομίας με λογαριασμούς offshore, ενώ ο λαός πληρώνει υψηλούς φόρους, είναι τρομοκρατία», δήλωσε ο Βάγκνερ Μόουρα σε συνέντευξή του στην TV Cultura.
Σύμφωνα με το Filme B, την μεγαλύτερη εξειδικευμένη πύλη στην κινηματογραφική αγορά της Βραζιλίας, η ταινία θεωρείται η πιο δημοφιλής βραζιλιάνικη ταινία του 2021.
7. Finapop – Financiamento Popular da Agricultura Familiar (Λαϊκή χρηματοδότηση της οικογενειακής γεωργίας): είναι ένα επενδυτικό πρόγραμμα για συνεταιρισμούς που συνδέονται με το MST μέσω της προσφοράς τίτλων στη χρηματοπιστωτική αγορά. Το Finapop δομήθηκε με την υποστήριξη του οικονομολόγου Eduardo Moreira, ο οποίος είναι ένας από τους επενδυτές. Η διαφορά σε σχέση με άλλα χρηματιστηριακά προϊόντα είναι ότι ολόκληρο το ποσό που συγκεντρώνεται επιστρέφεται σε συνεταιρισμούς που παράγουν υγιεινά τρόφιμα, χωρίς φυτοφάρμακα, με σεβασμό στο περιβάλλον και σε καλλιεργούνται σε γη από την αγροτική μεταρρύθμιση.
Το Finapop πέτυχε, σε λιγότερο από δύο εβδομάδες, τον Σεπτέμβρη του 2021, το στόχο της συγκέντρωσης 17,5 εκατομμυρίων ρεάλ μέσω της προσφοράς τίτλων στη χρηματοπιστωτική αγορά. Οι συνεταιρισμοί που θα λάβουν τους πόρους βρίσκονται στις Πολιτείες Παρανά, Σάντα Καταρίνα, Σάο Πάολο, Ρίο Γκράντε ντο Σουλ και Μάτο Γκρόσο ντο Σουλ και σκοπεύουν να επενδύσουν τα κεφάλαια στην επέκταση και τον εκσυγχρονισμό δομών για την παραγωγή γάλακτος, καλαμποκιού, ρυζιού, σόγιας, καστανής ζάχαρης και χυμού σταφυλιών. Αναμένεται να επωφεληθούν περίπου 13.000 οικογένειες. Αυτή είναι η δεύτερη πράξη στη χρηματοπιστωτική αγορά που αναπτύσσει το Finapop. Στην πρώτη περίπτωση, δικαιούχος ήταν ο γεωργικός παραγωγικός συνεταιρισμός Nova Santa Rita (Coopan), στην πολιτεία Ρίο Γκράντε ντο Σουλ και διατέθηκε 1 εκατομμύριο ρεάλ για την κατασκευή ενός νέου εργοστασίου συσκευασίας κρέατος στον οικισμό, ο οποίος διαθέτει ήδη το δικό του εκτροφείο και σφαγείο. Ο στόχος τώρα είναι να ολοκληρωθούν τα έργα τον Φεβρουάριο του επόμενου έτους και να αρχίσει η παραγωγή σαλαμιών, καπνιστών κρεάτων και λουκάνικων.
Μεταξύ άλλων, στη λίστα του Finapop περιλαμβάνονται συνεταιρισμοί που παράγουν κακάο, μέλι, λαχανικά, φρούτα και γαλακτοκομικά προϊόντα.
8. Chico Buarque (1944), είναι Βραζιλιάνος τραγουδοποιός, κιθαρίστας, συνθέτης, θεατρικός συγγραφέας, συγγραφέας και ποιητής. Είναι περισσότερο γνωστός για τη μουσική του η οποία συχνά έχει κοινωνικό περιεχόμενο.
