Δημοσιεύουμε μια συνέντευξη με τη Σάσα από το Φεμινιστικό Αντιπολεμικό Κίνημα στη Ρωσία, η οποία συμμετέχει στη Διαρκή Συνέλευση Ενάντια στον Πόλεμο. Μεταξύ άλλων, αναφέρεται στις αντιπολεμικές κινητοποιήσεις των ρωσίδων φεμινιστριών, στις διάφορες μορφές αντίθεσης στον πόλεμο από τη ρωσική κοινωνία, και στις δράσεις που θα γίνουν στη Ρωσία για τη διακρατική Πρωτομαγιά ενάντια στον πόλεμο (1).
Πηγή: www.transnational-strike.info | Μετάφραση: Δημήτρης Γκιβίσης
–Πώς οργανώνεστε ως Φεμινιστικό Αντιπολεμικό Κίνημα στη Ρωσία;
-Η φεμινιστική αντιπολεμική αντίσταση ξεκίνησε τη δεύτερη μέρα του πολέμου, στις 25 Φεβρουαρίου. Η πρώτη μας απάντηση ήταν ένα μανιφέστο (2) που γράφτηκε αρχικά στα ρωσικά αλλά αργότερα μεταφράστηκε σε περισσότερες από 20 γλώσσες. Μέσα από αυτό αρχίσαμε να κινητοποιούμε γυναίκες και φεμινιστικές ομάδες γύρω από την αντίστασή μας. Το κύριο κανάλι για τις δράσεις και την οργάνωσή μας είναι το Telegram, και ήδη τις πρώτες μέρες υπήρχαν 10.000 συνδρομητές, χάρη και στην υποστήριξη κάποιων φεμινιστριών και ινφλουένσερς. Έτσι αρχίσαμε να μεγαλώνουμε. Στις 6 Μαρτίου πήραμε μέρος ως φεμινιστικό μπλοκ σε μια αντιπολεμική διαμαρτυρία. Αυτή η διαμαρτυρία δεν ήταν πολύ επιτυχημένη, επειδή η ρωσική αστυνομία ήταν καλά οργανωμένη και απέκλεισε τις κεντρικές πλατείες και τους δρόμους, έτσι ακόμα κι αν υπήρχαν μεγάλες ομάδες ανθρώπων δεν μπορούσαν να ενωθούν με άλλες ομάδες και αυτό ήταν αρκετά καταστροφικό. Μετά από τις 6 Μαρτίου αποφασίσαμε να αλλάξουμε στρατηγική και να προχωρήσουμε σε λιγότερο εμφανείς τακτικές καθημερινής αντίστασης. Αυτές είναι πιο ασφαλείς, έχουν λιγότερη έκθεση στην αστυνομική βία, αλλά μπορούν να δώσουν σημάδια αντιπολεμικής αντίστασης στις πόλεις. Θέλουμε να δημιουργήσουμε μια αντιπολεμική «δεύτερη πόλη» μέσα στις πόλεις ή στα χωριά.
-Είναι το κίνημά σας διαδεδομένο σε όλη τη Ρωσία;
-Ναι, τώρα έχουμε 30.000 συνδρομητές στο κανάλι μας στο Telegram. Ανάμεσά τους υπάρχουν πολλές χιλιάδες ακτιβιστές από διάφορες περιοχές, που μας στέλνουν συνεχώς αναφορές, ιδέες, προτάσεις για νέες δράσεις κλπ. Το είδος των δράσεων είναι ποικίλο, μπορεί να είναι οτιδήποτε, από αυτοκόλλητα μέχρι παραστάσεις. Το όραμα που έχουμε για το κίνημά μας είναι να μην έχουμε πολύ οργανωμένες και σαφείς δομές, και, αντίθετα, να προτείνουμε στους ανθρώπους να οργανώσουν τη δική τους ομάδα συνάφειας, να φτιάξουν τις δικές τους ομάδες συνομιλίας, σελίδα στο Facebook, κανάλι στο Telegram, ή ότι άλλο θέλουν. Μπορούν να χρησιμοποιήσουν το σύμβολο της φεμινιστικής αντιπολεμικής αντίστασης αν θέλουν, ή αν συσχετίζονται μαζί μας. Μπορούν να μας μιλήσουν μέσω του καναλιού, αλλά συνήθως δεν δημοσιεύουμε καν τις πληροφορίες εάν μια ομάδα εδρεύει στη Ρωσία και δεν είναι γνωστή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κάτι που συμβαίνει σπάνια, επειδή δεν είναι ασφαλές. Νιώθουμε πιο ελεύθερες να δημοσιεύουμε πληροφορίες για ομάδες που είναι στο εξωτερικό. Έχουμε επαφές με μια σειρά από ομάδες σε διάφορες χώρες, για παράδειγμα στο Ηνωμένο Βασίλειο, στην Τσεχία, στη Γερμανία, αλλά στη Ρωσία προσπαθούμε να διαφυλάξουμε την ανωνυμία τους και την αόρατη εικόνα τους κατά μία έννοια. Η ιδέα είναι ότι υπάρχουν αυτές οι διαφορετικές ομάδες που δραστηριοποιούνται σε όλη τη χώρα, και το κανάλι μας είναι μια πλατφόρμα για τη διακίνηση ιδεών σχετικά με την αντίσταση και ένας τρόπος συντονισμού από κοινού. Δίνουμε οδηγίες για το πως να ξεκινήσετε τη δική σας ομάδα δράσης αν το θέλετε. Έχουμε πολλούς ανθρώπους που ρωτούν: «πώς μπορώ να συμμετάσχω; Ξέρετε κανέναν από αυτήν ή από εκείνη την πόλη;» Εμείς δεν τους οργανώνουμε, θα πρέπει να οργανωθούν μόνοι τους.
–Γιατί πιστεύεις ότι οι φεμινίστριες βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του αντιπολεμικού κινήματος στη Ρωσία και αλλού;
–Ο πρώτος λόγος έχει να κάνει με το ρωσικό πλαίσιο. Το φεμινιστικό κίνημα δεν θεωρήθηκε ως πολιτικό κίνημα και δεν καταπιέστηκε όπως άλλα πολιτικά κινήματα. Οι φεμινίστριες δεν ελήφθησαν σοβαρά υπόψη από την κυβέρνηση. Αν κοιτάξετε το πολιτικό τοπίο, μπορείτε να δείτε ότι πολλές άλλες πολιτικές ομάδες είχαν καταπιεστεί εδώ και πολύ καιρό, όπως οι αναρχικοί, οι υποστηρικτές του Ναβάλνι, κλπ. Εμείς, οι φεμινίστριες, θεωρηθήκαμε από το κράτος ως κάποια περίεργα κορίτσια που κάνουν κάποιες παραστάσεις ή οργανώνουν διαλέξεις και φεστιβάλ. Ίσως νόμιζαν ότι οι Pussy Riot ήταν αρκετές. Εννοώ, ότι υπάρχει καταστολή κατά των φεμινιστριών, όπως η περίπτωση της Γιούλια Τσβέτκοβα που είναι κρατούμενη επειδή οργάνωσε ένα LGBT φεστιβάλ, παρενοχληθήκαμε από την αστυνομία πολλές φορές, αλλά μάλλον το φεμινιστικό κίνημα δεν ήταν και τόσο πολύ στόχος. Πριν οργανώσουμε την αντιπολεμική αντίσταση, το φεμινιστικό κίνημα δεν ήταν πολύ δομημένο. Υπήρχαν φεμινιστικές ομάδες σε όλη τη χώρα που μόλις και μετά βίας συνεργάζονταν μεταξύ τους. Δεν υπήρχε τόσο πολύ ενιαίο κίνημα, παρόλο που υπήρχαν πολλοί άνθρωποι που συμμετείχαν μέσω διαφορετικών ομάδων. Το νόημα αυτής της φεμινιστικής αντιπολεμικής αντίστασης είναι επίσης να μεταδώσουμε την αυτονομία αυτών των φεμινιστικών ομάδων σε ολόκληρη τη χώρα. Επειδή τώρα είναι πιο δύσκολο να καταλάβουμε ποιος κινητοποιείται και που. Ο δεύτερος λόγος για αυτό είναι η αρκετά εμφανής αντίσταση των φεμινιστριών ενάντια στον μιλιταρισμό και σε κάθε είδους βία. Για όσες από εμάς αγωνιζόμασταν στη Ρωσία για το νόμο κατά της ενδοοικογενειακής βίας και για τα δικαιώματα των επιζησάντων από την σεξουαλική βία και την παρενόχληση, είναι προφανές ότι αυτός ο πόλεμος και αυτή η βία είναι η συνέχεια της ενδοοικογενειακής βίας που έχουμε δει και έχουμε πολεμήσει εναντίον της. Καταρχάς, ο πόλεμος συνεχίζεται εδώ και οκτώ χρόνια, αν και με εντελώς διαφορετική δυναμική. Το πιο σημαντικό είναι ότι ο πόλεμος δεν είναι κάποιο μεμονωμένο γεγονός που έχει ένα τέλος και μια αρχή: ο πόλεμος είναι απλώς το αποκορύφωμα, ή η κορύφωση, της πατριαρχικής βίας που ζούμε. Για εμάς, ως φεμινίστριες,είναι προφανές ότι αυτός ο πόλεμος είναι μέρος της βίας που παλέψαμε και θα συνεχίσουμε να παλεύουμε.
–Τα σώματα των γυναικών εκτίθενται στη βία της κατάκτησης, αλλά υπάρχει επίσης και μια συμβολική αντίληψη σε αυτόν τον πόλεμο, στο γεγονός ότι ο Πούτιν τιμωρεί την Ουκρανία επειδή θέλει να είναι ελεύθερη, όπως ένας πατέρας ή ένας σύζυγος θα τιμωρούσε μια κόρη ή μια γυναίκα που θέλει να είναι ελεύθερη.
–Συμφωνώ απόλυτα. Αναπτύσσει αυτή την προσωπικότητα του οικογενειάρχη, του πατριάρχη, και αυτό εντάθηκε με αυτόν τον πόλεμο. Η πιο κυνική πράξη του είναι ότι τίμησε τους στρατιώτες που βρίσκονταν στην Μπούχα. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει: «ναι το κάναμε, και είμαστε περήφανοι για αυτό που κάναμε εκεί». Αυτό κάνει σίγουρα αυτή τη λογική της τιμωρίας ακόμη πιο ξεκάθαρη: τιμωρία μέσω του βιασμού και των βασανιστηρίων, και πολύ σκληρή βία σε ανθρώπους που είναι απολύτως αθώοι, κάθαρση όπως το αποκαλούν οι Ρώσοι προπαγανδιστές, και σε όλους όσους τυχαίνει να γίνονται πιο ελεύθεροι από όσο θέλει ο Πούτιν να γίνουν. Χρησιμοποιεί αυτό το στυλ συμπεριφοράς ακόμα και στην πολιτική.
–Επίσης, οι γυναίκες που φεύγουν από τον πόλεμο, μόλις περάσουν τα σύνορα της Ουκρανίας αντιμετωπίζουν πατριαρχική βία, με τη μορφή περιορισμών στην ελευθερία των εκτρώσεων, παρενοχλήσεων, και άλλα παρόμοια. Έχετε σχέσεις με άλλες φεμινίστριες στο εξωτερικό;
–Ο πόλεμος αναδεικνύει την πατριαρχία που ζούμε από όλες τις πλευρές. Υπάρχουν άτυπες δομές υποστήριξης για τις γυναίκες της Ουκρανίας που πρέπει να κάνουν έκτρωση ακόμη και όταν βρίσκονται στο εξωτερικό, στην Πολωνία αλλά και σε άλλες χώρες όπου η έκτρωση χωρίς μόνιμη άδεια διαμονής ή ασφάλιση υγείας δεν είναι επίσης τόσο εύκολη. Εκτός από την έκτρωση, οι προσφύγισσες της Ουκρανίας αντιμετωπίζουν και τον κίνδυνο της εμπορίας. Εργαζόμαστε και σε αυτό. Προσπαθούμε να συνεργαστούμε με διάφορες οργανώσεις, και παρέχουμε υλικό στα ουκρανικά και στα ρωσικά για να βοηθήσουμε στην αποφυγή εμπορίας και σεξουαλικής εκμετάλλευσης. Πολλές ΜΚΟ απλά δεν γνωρίζουν τα ζητήματα, έτσι συνεργαζόμαστε με διάφορες οργανώσεις στην Πολωνία και τη Λευκορωσία για τη διακίνηση πληροφοριών.
– Επιστρέφοντας στην κατάσταση στη Ρωσία, ποιες άλλες δράσεις κατά του πολέμου γίνονται;
–Υπάρχουν πολύ διαφορετικοί τύποι διαμαρτυριών. Ορισμένες επαγγελματικές ομάδες που δεν είχαν κάνει ποτέ καμία πολιτική δήλωση πριν, δραστηριοποιήθηκαν όταν ξεκίνησε ο πόλεμος. Υπήρχαν πολλές ανακοινώσεις από διαφορετικές επαγγελματικές ομάδες: σκηνοθέτες, δημοσιογράφους, δάσκαλους, αρχιτέκτονες, επιστήμονες, εργαζόμενους πληροφορικής, μουσικούς κλπ. Ήταν μια εντυπωσιακή και πολλά υποσχόμενη στιγμή που πολλοί άνθρωποι συνειδητοποίησαν ότι έπρεπε να συνεργαστούν και να βρουν κάποιο έδαφος για συλλογική δράση, και βρήκαν αυτή τη δυνατότητα στην επαγγελματική τους ταυτότητα. Δυστυχώς, με την αύξηση της λογοκρισίας αυτές οι πρωτοβουλίες έπαψαν να είναι ορατές. Αφού εξαφανίστηκαν όλες αυτές οι ομάδες, αυτή που παρέμεινε ενεργή ήταν η Συνομοσπονδία Εργασίας της Ρωσίας (KTR). Επίσης να αναφέρω το συνδικάτο «Δάσκαλος», που έβγαλε ανακοίνωση (3) την οποία υπέγραψαν χιλιάδες δάσκαλοι. Αυτή ήταν μια μοναδική στιγμή στην πρόσφατη ρωσική ιστορία, επειδή οι δάσκαλοι ως ομάδα είναι πολύ ευάλωτοι όσον αφορά την ασφάλεια της εργασίας τους, καθώς τα περισσότερα σχολεία είναι δημόσια. Μια άλλη πολύ δραστήρια ομάδα είναι οι φοιτητές: παίρνουν πολλές πρωτοβουλίες (4) και προσπάθησαν να υποστηρίξουν τις πρωτοβουλίες άλλων εργαζομένων. Για παράδειγμα, στις 19 Απριλίου έγινε απεργία των οδηγών ταξί και οι φοιτητές κάλεσαν τον κόσμο να την στηρίξει, έστειλαν ψήφισμα στους πανεπιστημιακούς καθηγητές και τους κάλεσαν να πάρουν θέση ενάντια στον πόλεμο, και υποστήριξαν μια αντιπολεμική ομάδα αντιρρησιών συνείδησης με την οποία επίσης συνεργαζόμαστε. Έτσι, υπάρχει ένα σφιχτό δίκτυο από διαφορετικές αντιπολεμικές πρωτοβουλίες που συνεργάζονται μεταξύ τους, και που αντιπροσωπεύουν διαφορετικές πολιτικές τακτικές.
–Πώς επηρεάζουν οι οικονομικές κυρώσεις τους ανθρώπους στη Ρωσία;
–Αρκετές χιλιάδες άνθρωποι βρίσκονται ήδη σε διακοπή εργασίας, ειδικά εκείνοι από την αυτοκινητοβιομηχανία επειδή λείπουν εξαρτήματα. Πολλές εταιρείες έκλεισαν, και στη Μόσχα μόνο τους επόμενους μήνες θα υπάρχουν 200.000 άνεργοι περισσότεροι, σύμφωνα με τον δήμαρχο. Η μητέρα μου εργάζεται σε σχολείο, και ακολουθεί όλες τις οδηγίες σχετικά με το χαρτί, γιατί το χαρτί είναι σε τεράστια έλλειψη αυτή την στιγμή επειδή παράγεται με υλικά που εισάγονται από τη Φινλανδία. Συζητούν μάλιστα αν πρέπει να ακυρώσουν τις κρατικές εξετάσεις λόγω της έλλειψης χαρτιού. Επίσης, υπάρχουν προβλήματα και με τους εκδοτικούς οίκους. Αυτό γινόταν και πριν από τον πόλεμο, επειδή η κυβέρνηση ξεκίνησε ένα ολόκληρο σχέδιο επανεγγραφής των σχολικών βιβλίων, και κατέλαβε όλα τα τυπογραφεία χρησιμοποιώντας όλο το χαρτί για να τυπωθούν δεκάδες εκατομμύρια αντίτυπα σχολικών εγχειριδίων. Είμαι περίεργη για το αν θα μπορέσει να ολοκληρώσει την εκτύπωση αυτών των σχολικών βιβλίων. Επιπλέον, ο πληθωρισμός αυξάνεται. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, οι τιμές των βασικών προϊόντων, όπως οι πατάτες, τα καρότα, το λάχανο και τα κρεμμύδια, αυξήθηκαν από 40% έως 60% μέσα σε αυτούς τους λίγους μήνες. Ήμασταν ήδη σε οικονομική κρίση πριν ο πόλεμος μπει στη νέα του φάση, και τώρα οι συνέπειες είναι ακόμη πιο καταστροφικές.
-Είσαι μέρος της Διαρκούς Συνέλευσης κατά του Πολέμου, προωθώντας μια διεθνική πολιτική ειρήνης. Γιατί πιστεύετε ότι είναι σημαντικός ένας διακρατικός συντονισμός ενάντια σε αυτόν τον πόλεμο;
–Ο απώτερος στόχος μας είναι να πολεμήσουμε τον ιμπεριαλισμό και τον καπιταλισμό, και αυτό δεν μπορεί να γίνει εντός των εθνικών συνόρων, αυτό θα ήταν απερίσκεπτο. Θα ήταν απερίσκεπτο να οικοδομήσουμε κάτι νέο εντός των εθνικών συνόρων. Αυτή η διακρατική συνεργασία είναι ουσιαστική, και επίσης είναι απαραίτητη η ανταλλαγή τακτικών αντίστασης και διαφορετικών στρατηγικών. Ελπίζω ότι αυτές οι κοινές ενέργειες μπορούν να φέρουν ένα ισχυρό μήνυμα από τους Ρώσους ακτιβιστές για τον ρωσικό λαό: ότι υπάρχουν άνθρωποι που επικρίνουν τη Δύση και ήταν πάντα επικριτικοί προς το ΝΑΤΟ, αλλά που τώρα βλέπουν επίσης ότι ο ρωσικός ιμπεριαλισμός είναι ένα πιο πιεστικό ζήτημα παρά το ΝΑΤΟ.
–Την 1η Μαΐου, η Διαρκής Συνέλευση Ενάντια στον Πόλεμο ζήτησε μια συντονισμένη ημέρα δράσης, όπως είπατε για να «χτυπήσουμε τον πόλεμο» και για να δείξουμε τις διακρατικές μας διασυνδέσεις ενάντια σε αυτόν. Πώς σκοπεύετε να συμμετάσχετε και να υποστηρίξετε τις δράσεις αυτής της ημέρας;
-Θα συμμετάσχουμε στη διεθνική απεργία κατά του πολέμου, και συζητάμε την μορφή μιας πιθανής συγκέντρωσης και δράσης. Μπορεί να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε δρόμους και πλατείες ταΐζοντας περιστέρια, ή να ανατρέψουμε την επίσημη γιορτή.
2. https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=111789618121165&id=108260651807395
