Συνέντευξη της Zoe Alexandra με τον Ενβέρ Λεόν,
Πηγή peoplesdispatch-org, Δημοσίευση 16.03.2023
Η πλειοψηφία των περουβιανών θέλει ένα νέο Σύνταγμα
Το πραξικόπημα κατά του Περουβιανού προέδρου Πέδρο Καστίγιο στις 7 Δεκεμβρίου, πυροδότησε ένα κύμα μαζικών διαδηλώσεων σε όλη τη χώρα των Άνδεων που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους σε όλη τη χώρα για να δείξουν την απόρριψή τους στην ντε φάκτο κυβέρνηση της Ντίνα Μπολουάρτε και στο Εθνικό Κογκρέσο, καθώς και για να απαιτήσουν νέες εκλογές και Συντακτική Συνέλευση. Η απάντηση της κυβέρνησης της Ντίνα Μπολουάρτε ήταν να προσπαθήσει να απονομιμοποιήσει τα αιτήματα και να καταστείλει έντονα τις κινητοποιήσεις. Μέχρι σήμερα η καταστολή έχει στοιχίσει τη ζωή σε περισσότερους από 60 ανθρώπους και τα περισσότερα από τα αιτήματα του λαού στους δρόμους έχουν αγνοηθεί. Για να κατανοήσουμε το πλαίσιο στο Περού σήμερα μετά από τρεις μήνες κινητοποιήσεων, μιλήσαμε με τον Ενβέρ Λεόν, γενικό γραμματέα του αριστερού πολιτικού κόμματος Nuevo Peru (Νέο Περού).
– Συμπληρώθηκαν τρεις μήνες από το πραξικόπημα κατά του Πέδρο Καστίγιο. Τι συνέβη στο Περού αυτούς τους τρεις μήνες;
–Ήταν ένα πολύ δύσκολο τρίμηνο. Μετά την απομάκρυνση του Πέδρο Καστίγιο, αυτό που συνέβη είναι μια εξέγερση πάνω από όλα του πληθυσμού του νότου, των συντρόφων, των αδελφών μας των αγροτικών περιοχών, της υπαίθρου. Αυτός ο πληθυσμός που στην αρχή, θα μπορούσαμε να πούμε αυθόρμητα, βγήκε μαζικά από τις αγροτικές περιοχές στις πόλεις, βαδίζοντας ειρηνικά αλλά και με πολλή αγανάκτηση. Η αγανάκτηση οφείλεται κυρίως στο ότι η φωνή τους και η ψήφος που έδωσαν σε έναν πρόεδρο πολύ πανομοιότυπο με αυτούς με αυτούς ποδοπατήθηκε, διασύρθηκε, και ένιωσαν ότι αυτό δεν μπορεί να συμβεί και ότι πρέπει να υπάρξει μια θεμελιώδης αλλαγή. Αυτό ήταν κάτι που έλεγαν πάντα, αλλά η Δεξιά δεν επέτρεψε στον Πέδρο Καστίγιο να κυβερνήσει για τις μεγάλες πλειοψηφίες. Κατά τη διάρκεια της θητείας του έγιναν επτά προτάσεις μομφής εναντίον του, με την τελευταία να είναι όταν ανατράπηκε στις 7 Δεκεμβρίου.
– Ποια είναι τα βασικά αιτήματα του κόσμου στους δρόμους;
– Πρώτον, ζητήθηκε να γίνει σεβαστή η λαϊκή ψήφος και να γίνει σεβαστός ο Πέδρο Καστίγιο, απορρίπτοντας γενικά τις διακρίσεις και τον ρατσισμό που υπάρχει στο Περού που είναι πολύ ισχυρός. Το αίτημα που διατύπωσε ο περουβιανός λαός από την αρχή είναι επίσης να γίνουν θεμελιώδεις αλλαγές με ένα νέο Σύνταγμα μέσω συντακτικής συνέλευσης, ζητώντας αυτό να γίνει μέσω δημοψηφίσματος. Και μετά ήρθαν οι σφαγές και οι δολοφονίες. Είχαμε 60 αδέρφια μας που δολοφονήθηκαν στο νότο και άλλα δύο στη Λίμα. Επίσης, μετά από αυτές τις δολοφονίες από τον στρατό και τις αστυνομικές δυνάμεις, αυτό που ζήτησε γενικά ο περουβιανός λαός είναι να παραιτηθεί η Ντίνα Μπολουάρτε από την προεδρία, να κλείσει το Κογκρέσο, και να γίνουν νέες εκλογές, άμεσες εκλογές μέσα στο 2023. Τα αιτήματα αυτά ήταν ευρέως διαδεδομένα και ισχυρά. Αλλά όπως οι διαμαρτυρίες ήταν ισχυρές, έτσι και η καταστολή ήταν επίσης πολύ σκληρή. Δυστυχώς, μετά από πολλά χρόνια βλέπουμε ότι οι ένοπλες δυνάμεις και η αστυνομία πυροβολούν και σκοτώνουν, και είναι μια κυβέρνηση στην οποία δεν υπάρχει κράτος δικαίου. Είμαστε στο σημείο που αν βγεις να κινητοποιηθείς ειρηνικά σου ρίχνουν δακρυγόνα ή σε πυροβολούν. Εν τω μεταξύ, ο Τύπος και οι θεσμοί του περουβιανού κράτους έχουν ένα πολύ συγκεκριμένο αφήγημα που δυστυχώς έχει επικρατήσει σε ένα συγκεκριμένο τμήμα του πληθυσμού, δηλαδή ότι αυτοί που διαμαρτύρονται είναι τρομοκράτες ή κομμουνιστές και ότι έρχονται να βάλουν φωτιά στο Περού και να επιτεθούν στο κράτος δικαίου, ανατρέποντας ουσιαστικά εντελώς αυτό που πραγματικά συμβαίνει. Και αν δεν ήταν ο διεθνής Τύπος, τα εναλλακτικά μέσα ενημέρωσης και οι διεθνείς αποστολές για τα ανθρώπινα δικαιώματα που κάλυψαν τα γεγονότα στο Περού, η κατάσταση δεν θα είχε τη σημασία που έχει τώρα σε διεθνές επίπεδο. Πρέπει επίσης να πούμε ότι η εργατική τάξη δεν πιστεύει πλέον στον Τύπο και υπάρχει πλήρης δυσπιστία. Ο εναλλακτικός Τύπος προσπαθεί να μεταφέρει απευθείας στον κόσμο τις ειδήσεις, και αυτό είναι που λαμβάνουν πολλοί άνθρωποι. Ωστόσο, εξακολουθεί να είναι ανεπαρκής επειδή η κυβέρνηση έχει σκληρύνει και η καταστολή συνεχίζεται. Μπορούμε να δούμε ότι αυτό γίνεται για να υπάρχει ένα ευνοϊκό κλίμα για τη Δεξιά, και για να υπάρξει μια φασιστική κυβέρνηση στο μέλλον που να μπορεί να εγγυηθεί την συνέχεια της κυριαρχίας της και της καταπίεσης του περουβιανού λαού.
– Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου των κινητοποιήσεων, οι άνθρωποι μιλούν πολύ για τον δομικό ρατσισμό και τις διακρίσεις των ιθαγενών και των αγροτικών κοινοτήτων στο Περού. Μπορείς να μας μιλήσεις για το πως συνδέεται αυτό με τις πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις;
– Μερικοί λένε ότι αυτό γίνεται εδώ και 500 χρόνια, άλλοι λένε ότι από τότε που ιδρύθηκε η Δημοκρατία πριν από 200 χρόνια οι ιθαγενείς και οι αγρότες πάντα αγνοούνταν. Και υπάρχουν πολλές εκφράσεις για αυτό. Μπορούμε να κοιτάξουμε στον αγώνα της δεκαετίας του ’50, όπου οι αγρότες ζήτησαν γη, που συνεχίστηκε με τους αντάρτες της δεκαετίας του ’60 όπου το αίτημα των ανταρτών ήταν η αγροτική μεταρρύθμιση. Αυτό προχώρησε με τον στρατηγό Βελάσκο Αλβαράδο στη δεκαετία του ’70, όταν έκανε μια αγροτική μεταρρύθμιση για όλους τους αγρότες. Κατά κάποιο τρόπο δικαίωσε ολόκληρο αυτό το τμήμα που είχε υποστεί διακρίσεις για πολλά χρόνια, αλλά όπως συμβαίνει στο Περού έγινε πραξικόπημα. Η αγροτική μεταρρύθμιση ουσιαστικά μποϊκοταρίστηκε, και η κατάσταση των αγροτών, των συντρόφων των βουνών και της ζούγκλας ξεχάστηκε. Το κράτος δεν έφτασε ποτέ εκεί, δεν υπάρχουν σχολεία, έστω και με ελάχιστες δομές, ώστε οι μαθητές αυτών των περιοχών να μπορούν να σπουδάσουν. Δεν υπάρχουν ασφαλή κέντρα υγείας, πόσο μάλλον νοσοκομεία. Οι άνθρωποι πρέπει να βασίζονται μόνο στις δικές τους προσπάθειες για να ικανοποιήσουν τις βασικές τους ανάγκες. Όλα αυτά τα χρόνια αγνοήθηκαν εντελώς. Από την πτώση της κυβέρνησης του Φουτζιμόρι στις αρχές της δεκαετίας του 2000 αυτοί οι άνθρωποι, που τώρα ξεσηκώνονται, ψήφιζαν πάντα για μια αλλαγή. Ενεργούσαν πάντα με τρόπο δημοκρατικό όσον αφορά τους κανόνες του παιχνιδιού που προβλέπονται από το κράτος δικαίου. Το 2005 ψήφισαν τον Αλεχάντρο Τολέδο επειδή έμοιαζε με τον άνθρωπο των Άνδεων, αλλά ήταν μια ιμπεριαλιστική προσωπικότητα, για παράδειγμα. Στη συνέχεια, το 2006, ψήφισαν τον Ογιάντα Ουμάλα και έχασε, ενώ το ο 2011 κέρδισε αλλά πρόδωσε τη μεγάλη μεταρρύθμιση που υποσχέθηκε. Το 2016 ο κόσμος ψήφισε τη Βερόνικα Μεντόζα που ήρθε τρίτη, και μετά ψήφισε τον Πέδρο Κστίγιο. Με άλλα λόγια, μετά τη δικτατορία και σε αυτά τα 20 χρόνια δημοκρατίας ο λαός προσπάθησε με δημοκρατικό τρόπο να απαιτήσει αλλαγές με την ψήφο του και αυτό επιτεύχθηκε τελικά στις εκλογές του 2021 με τον Καστίγιο, αλλά η Δεξιά δεν το επέτρεψε. Αυτή η μακρά ιστορία, καθώς και αυτή η τελευταία εξέλιξη, προφανώς κάνει τους ανθρώπους να λένε «φτάνει πια!». Και αυτό εκφράζεται ξεκάθαρα στο γεγονός στο τώρα πολιτικοποιούνται οι αδερφές και οι αδερφοί μας από το νότο και από τις αγροτικές περιοχές. Ο αγώνας τους είναι πολιτικός. Πολλοί πολιτικοί της Δεξιάς που μας κυβέρνησαν για πολλά χρόνια αναρωτιούνται γιατί ο αγώνας είναι πολιτικός, και εμείς λέμε: γιατί δεν μπορεί να είναι πολιτικός αν είμαστε όλοι πολιτικοποιημένοι; Και νομίζω ότι είναι αξιέπαινο που αυτοί οι άνθρωποι οι οποίοι ξεσηκώθηκαν έχουν ήδη μια πολιτική θέση σε σχέση με αυτό που συμβαίνει. Αλλά η φωνή τους δεν είναι σεβαστή, ούτε πριν ούτε τώρα, γιατί τώρα η καταστολή έχει επιδεινωθεί πάρα πολύ με τις δολοφονίες που υφιστάμεθα συνεχώς.
– Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις για την Αριστερά μέσα σε αυτό το σενάριο;
– Είναι δύσκολο γιατί, αν και είναι αλήθεια ότι το λαϊκό κίνημα έχει ξεσηκωθεί και είναι πολύ δυνατό, δεν υπήρξαν κορυφαίες πολιτικές οργανώσεις που να έχουν ξεκινήσει πραγματικά αυτές τις διαμαρτυρίες ή να τις έχουν κατευθύνει κάπου. Ωστόσο, υπήρξε μια δύναμη μέσα από τους ανθρώπους που έχουν ισχυρά κίνητρα και σαφήνεια. Ο κόσμος βγήκε στους δρόμους με μεγάλη δύναμη. Το βλέπουμε αυτό με το καραβάνι των χιλιάδων αυτόχθονων που έφτασε στη Λίμα. Υπάρχει τόση αγανάκτηση που όλοι αυτοί οι αγώνες από την ύπαιθρο έχουν συγκεντρωθεί στη Λίμα και προσπαθούν όλο και περισσότερο να βελτιώσουν την οργάνωση. Πιστεύω ότι αυτή είναι η λύση που αναζητούμε, εφόσον πρόκειται σε μεγάλο βαθμό για έναν πολιτικό αγώνα η διέξοδος πρέπει να είναι και αυτή πολιτική. Και η πολιτική λύση είναι να συγκεντρωθεί αυτός ο αγώνας μέσα από μια οικοδόμηση μιας ισχυρής οργάνωσης και ενότητας, όχι μόνο με τα κοινωνικά κινήματα αλλά και με τις προοδευτικές πολιτικές οργανώσεις της Αριστεράς και γενικότερα με τους πολίτες που συγκινούνται και δείχνουν αλληλεγγύη σε αυτόν τον αγώνα. Αυτή είναι η μόνη διέξοδος με την οποία μπορούμε να νικήσουμε αυτόν τον πολύ ισχυρό εχθρό. Και δεν μιλάμε μόνο για την Ακροδεξιά αλλά και για τη φιλελεύθερη Δεξιά, που τώρα δρουν από κοινού, ειδικά στο Κογκρέσο. Ας ελπίσουμε ότι αυτό δεν θα συμβεί στις επόμενες εκλογές, και ότι η ενότητα θα είναι της Αριστεράς και του λαού. Ως Νέο Περού, πιστεύουμε επίσης ότι ένα άλλο βασικό στοιχείο της δημοκρατικής λύσης είναι η διεξαγωγή δημοψηφίσματος για ένα νέο Σύνταγμα. Θεωρώ ότι αυτό θα βοηθούσε πολύ όλα τα τμήματα της κοινωνίας να εκφράσουν τη θέση τους. Πιστεύουμε ότι η πλειοψηφία των Περουβιανών θέλει μια αλλαγή του Συντάγματος, κάτι που είναι πολύ σημαντικό.
