Ερωφίλη Κόκκαλη, Λόλα Καραμπόλα, Εκδόσεις ‘Ερμα 2022, σσ 205
[Εν τω μεταξύ, η Τσιτάρα, η οποία υπήρξε η αφορμή για αυτή την «εκπαιδευτική μεταρύθμιση» της απαγόρευσης, δεν ήταν κούκλα. Ήταν φιγούρα, δεν ήταν κλασικό κοριτσίστικο παιχνίδι, αλλά, επειδή είχε ξανθά μαλλιά και φορούσε κόκκινο κορμάκι, προκαλούσε τα ήθη της μέσης εκπαίδευσης σε ένα αγορίστικο θρανίο. Άντε να εξηγήσεις ότι στη μέση εκπαίδευση, και σε κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης, αυτό που θα έπρεπε να απαγορεύεται είναι οι σφαλιάρες και όχι οι τσιτάρες.]Τα κανονικά παιδία/ γεννιούνται κανονικά/ μεγαλώνουν κανονικά/ ονειρεύονται κανονικά/ ερωτεύονται κανονικά / και πεθαίνουν κα νο νι κά [Τρύπες]
Αυτό ήξερε η Φωφώ Σανέλ, κι αυτό ήθελε για τον κανακάρη της. Να είναι κανονικός. Τι του ζήτησε δηλαδή; Κι όσο η κανονικότητα χτυπούσε την πόρτα της, η Λόλα πηδούσε απ’ το παράθυρο και με ακλόνητη πίστη σαν βράχο, σαν την αγία Μαρκέλλα που έγινε βράχος, ή καλύτερα που χτίστηκε μέσα στον βράχο, έτσι κι η ψυχούλα της Λόλας χτίστηκε μέσα σε ένα ανδρικό κορμί, και πώς να γλιτώσει από το κυνήγι του πατέρα της;
Κι όταν λέμε για τον πατέρα της, δεν εννοούμε τον αχαΐρευτο τον Μένιο τον Κουρτάκη, αλλά τον Πατέρα σαν σύστημα και σαν πηγή εξουσίας. Την πατριαρχία ντε.
Αυτά βίωνε η Λόλα Καραμπόλα, κι ακριβώς αυτό είναι και το βιβλίο αυτό. Ένα βίωμα, η καλύτερα ο τρόπος να εξιστορήσεις ένα βίωμα με λογοτεχνικό τρόπο, με ευφάνταστα παρατσούκλια που προκαλούν αυθόρμητα γελάκια και έστω και στιγμιαία κατορθώνουν να κρύψουν τις γκρίζες σκιές των ανθρώπων που τα φέρουν, των ανθρώπων που είναι γεμάτοι μίσος και φόβο για το διαφορετικό.
Η παιδική ηλικία της Λόλας είναι ένα τραύμα. Και η ίδια η Λόλα είναι ένα τραύμα με χέρια και πόδια, μια πληγή ανοιχτή. Πληγή που προκλήθηκε από συστηματική βία, βία σωματική, βία λεκτική.
Κι όμως εκεί στο βάθος υπάρχει ο ουρανός, κι η Λόλα Καραμπόλα θα συνεχίσει να κινείται κάτω από αυτόν, με τα δικά της βήματα, με τον δικό της τρόπο, σε πείσμα όσων προσπαθούν να της διδάξουν το σωστό βάδισμα.
Η Ερωφίλη Κόκκαλη μας δίνει ένα ταξίδι συνειδητοποίησης. Μια ιστορία που περνάει από την αθωότητα της παιδικής ανακάλυψης, στην συνειδητοποίηση της εφηβικής αφύπνισης. Θυμήσου Λόλα όπως Θυμήσου, σώμα και εδώ είναι η ιστορία της. Δεν ξέρουμε αν μια αόρατη αφηγήτρια μας λέει την ιστορία της Λόλας Καραμπόλας, ή αν η ίδια συγγραφέας θέλει να μας πει την ιστορία αυτή. Ίσως στο τέλος τέλος η Καραμπόλα να είναι αυτή που αφηγείται την ιστορία της στη Λόλα. Την κοινή τους ιστορία, την ιστορία που τα κανονιστικά πλαίσια τους έκλεψαν. Ίσως η Λόλα Καραμπόλα να ξαναλέει την ιστορία της στο μικρό εκείνο παιδάκι που υπήρξε για χρόνια για εκείνη ένα ξένο ρούχο, όπως εκείνη η πετσέτα με τα αρχικά Ε.Σ.
Η αποκατάσταση της αλήθειας μεταξύ Λόλας και Καραμπόλας και η αποδοχή ότι, όσα έζησε, έτσι ήταν τελικά, και ήταν εντάξει. Ακόμη κι αν ήταν μια κόλαση πίσω από κλειστές πόρτες στην προσφυγική συνοικία, με τα κραξίματα και τις αστυνομουνίες, αυτά βίωσες και αυτά σε κάνανε την Λόλα που είσαι.
Το Λόλα Καραμπόλα εντάσσεται στην queer λογοτεχνία, και είναι ένα θαυμάσιο και καλογραμμένο βιβλίο. Η Κόκκαλη καταφέρνει να μας δώσει μια σκοτεινή ιστορία Ταυτότητας γεμάτη βία, που όμως καταφέρνει να λάμψει μες στο σκοτάδι και ευτυχώς όχι σαν διάττοντας αστέρας, καθώς τα τελευταία χρόνια πληθαίνουν οι -και λογοτεχνικά- φωνές που μιλούν για αυτή την μέχρι πρόσφατα λογοκριμένη θεματολογία, γιατί είναι αλήθεια πως χρειαζόμαστε περισσότερες queer ιστορίες, περισσότερες Λόλες Καραμπόλες, και περισσότερες τσιτάρες.
