Από τον τοίχο της Όλγας Στέφου στο facebook:
Διαβάζω πάρα πολλές ψυχιατρικές γνωματεύσεις αυτές τις μέρες. Δεν είστε γιατροί. Τώρα μάθατε τον όρο “κοινωνιοπαθής” και “ναρκισσιστική διαταραχή”, τα πετάτε έτσι εύκολα για να κατανοήσετε μία δυσνόητη κατάσταση. Γιατί, φυσικά, είναι δυσνόητο και δυσβάσταχτο το να μπεις στην θέση ενός ανθρώπου που κατηγορείται για τη δολοφονία του παιδιού της, ενώ έχει πίσω της νεκρά ακόμη δύο.
Είναι αυτή η τάση των ανθρώπων να γοητεύονται από την “τρέλα”. Όχι απαραιτήτως για καλό. Τους τραβάει η “τρέλα ” (σιχαίνομαι τον όρο) όπως τις νυχτοπεταλούδες το φως. Είτε ως ιεροεξεταστές, είτε ως ποιητές, η “τρέλα” γοητεύει τους ανθρώπους. Το κατανοώ, δεν την καταλαβαίνετε την ψυχική νόσο κι επειδή είτε δεν την κατανοείτε, είτε δεν την παραδέχεστε για τους εαυτούς σας, καταλήγετε να την κάνετε άλλοθι για εγκλήματα τόσο φρικτά, που πολύ λογικά μας ανατριχιάζουν
Αλλά “δεν υπάρχει τίποτε ανθρώπινο που να μην μπορώ να κατανοήσω”. Μερικές φορές, όλες τις φορές στην πραγματικότητα, το έγκλημα είναι “απλώς” έγκλημα. Ειδικά όταν έχει μεθοδευτεί με ακρίβεια.
Έχω κατάθλιψη, υποτροπιάζουσα. Μάλλον γεννήθηκα μαζί της, όπως γεννήθηκα και με την Καζαμπλάνκα. Αυτές οι δύο πάνε μαζί. Το πρώτο μου επεισόδιο πρέπει να ήταν στα 11 μου χρόνια. Όχι, δε σκότωσα κανένα ζωάκι στη γειτονιά, ούτε χτύπησα τους συμμαθητές μου. Ήμουν πολύ μοναχική και παρατούσα τον εαυτό μου, ένα παιδί στα 11 μπορεί και να αυτοεξυπηρετηθεί κι αν είναι έξυπνο, όπως ήμουν κι εγώ, μπορεί πολύ καλά να κρυφτεί.
Αν δεν είχα την Καζαμπλάνκα, το πλέον άλλοθι που δικαιολογεί μια ψυχική νόσο (αχ, το καημένο το κορίτσι, τι κακό την έχει βρει, πώς να μην πάθει κατάθλιψη), ίσως να μην πήγαινα ποτέ στην ψυχίατρο. Θα σας πω, λοιπόν, πώς ήταν η ζωή μου πριν την θεραπεία της Μπουάτ, της κατάθλιψης δηλαδή: Πολύ αλκοόλ, πολλή παραμέληση του εαυτού και πολλά ψέματα για να μην καταλάβει κανένας ότι δεν είμαι καλά. Αυτό
είναι αυτοκαταστροφή. Να μην αντέχεις να πλύνεις τα πιάτα σου και να κοιτάς το ταβάνι…
Είχε και κρίσεις πανικού. Δεν είναι όπως τις βλέπετε στις ταινίες, να κουλουριάζεσαι σε μια γωνιά και να ουρλιάζεις ή να σπας πράγματα. Η κρίση πανικού μπορεί να είναι και βουβή, ένας τεράστιος και αβάσιμος φόβος που σε ακινητοποιεί.
Έτσι είναι η δική μου κατάθλιψη, η Μπουάτ μου. Αν ήμουν δολοφόνος, ίσως ξεσκέπαζε αυτό το κομμάτι μου. Αλλά δεν είμαι, περήφανη είμαι και δεν θέλω να εξαρτώμαι από κανέναν. Οπότε με άφησε ανήμπορη και χωρίς να ζητάω βοήθεια. Κι είμαι έξυπνη, τόσο έξυπνη εγώ και τόσο μεγάλο το κοινωνικό στίγμα για τις ψυχικές βλάβες, που είτε δεν καταλάβαινε κανένας ακριβώς τι συμβαίνει, είτε, αν καταλάβαινε, φοβόταν. Δεν ξέρω τι, στην πραγματικότητα δε σκοτώνω ούτε τις κατσαρίδες.
Καμία ψυχική νόσος δε σε μετατρέπει σε κάτι άλλο από αυτό που είσαι. Αν είσαι λαβωμένο κουτάβι, θα σου βγει αυτός ο χαρακτήρας. Αν είσαι Δον Κιχώτης και κυνηγάς ανεμόμυλους, επίσης. Αν είσαι δολοφόνος, τότε ναι, επίσης αυτό.
Και καμία έρευνα στον κόσμο, απολύτως καμία δεν δείχνει υψηλότερους δείκτες εγκληματικότητας ανάμεσα στους ψυχικά ασθενείς. Όχι, ούτε για τη σχιζοφρένεια δείχνουν αυξημένη εγκληματικότητα.
Κάποιος μπορεί να είναι απλώς εγκληματίας, επίσης. Χωρίς να νοσεί. Ξέρετε, το έγκλημα είναι ένα κομμάτι της ανθρώπινης φύσης, το χειρότερο όλων. Υπάρχει, όμως, όχι σε όλους, ίσως, ίσως και σε όλους, δεν έχω ιδέα. Ξέρω μόνο ότι είναι ανθρώπινο.
Αλλά κάνετε διαγνώσεις. Αν ήταν για άλλες νόσους, για έναν καρκίνο, ας πούμε, θα είχατε το ίδιο θράσος να πείτε: Α, σκότωσε τα παιδιά της- βίασε – είναι γυναικοκτόνος κ.λπ., επειδή έχει καρκίνο, πιθανότατα στον πνεύμονα, αν κρίνω από το βλέμμα; Φυσικά και όχι.
Αλλά γνωρίζετε ποιος πάσχει από διπολική διαταραχή, κατάθλιψη ή είναι σοσιοπαθής. Κάνετε και διαγνώσεις.
Εμένα αυτή η κοινωνία με αυτήν την αυθάδεια, μου στέρησε πολύτιμες στιγμές ηρεμίας. Είχα μέσα μου κάτι να με καίει. Όχι, δεν ήμουν θλιμμένη, αν αυτό νομίζετε πως είναι η κατάθλιψη. Αδιάφορη για τον εαυτό μου ήμουν και πάρα πολύ τρομαγμένη, σχεδόν διαρκώς. Περνούσα καλά, αλλά κάτι με κρατούσε κιόλας.
Ξέρω τι είναι ψυχική νόσος. Επέλεξα να μην έχω γιατρό εκτός του νοσοκομείου, γιατί θέλω να πηγαίνω στην κλινική. Στην ψυχιατρική κλινική. Να βλέπω τα κενά βλέμματα από τα βαριά χάπια (το έχω δει και στον καθρέφτη αυτό το βλέμμα, όταν έφτασαν στο απροχώρητο οι αϋπνίες και με “τάισαν” το “βουβαλόχαπο”). Να βλέπω και ανθρώπους σε κρίση, κανέναν δεν φοβήθηκαν. Αυτοί ήταν οι φοβισμένοι. Εγώ ήμουν καλά. Επίσης, η ψυχική νόσος δεν είναι μόνο “στο μυαλό”. Δημιουργεί πόνους, ας πούμε. Επηρεάζει το σώμα με τρόπους που θα σας φανούν απίστευτοι. Τι είμαστε οι άνθρωποι; Κύτταρα και νευρώνες, όλα συνδέονται.
Αλλά εμένα δε με φοβάστε, σωστά; Έχω το μεγαλύτερο άλλοθι του κόσμου: Μια πολύ σπάνια και επιθετική χρόνια νόσο. Έχω την Καζαμπλάνκα μου. Είμαι νέα, έξυπνη και όμορφη. Τα ίδια ήμουν κι όσο δεν είχα, ακόμη, πάει στη γιατρό μου. Ούτε τότε με φοβήθηκε κανένας. Ήμουν όλα τα προηγούμενα, μόνο πιο “εξαφανισμένη” . Και δεν άντεχα να μένω μόνη μου. Ψυχή του πάρτυ, τόσο επιτυχημένη μεταμφίεση. Να πίνεις μέχρι να σε παίρνει ο ύπνος, για να μη σκέφτεσαι. Και μετά να πηγαίνεις για δουλειά. Λειτουργικός είναι ένας ασθενής, δε χρειάζεται δέσιμο “με τα χεράκια πίσω”, όπως καθόλου χαριτωμένα λέτε.
Αν ήμουν βίαιη, πιθανότατα θα είχα ξεσπάσει με βία πάνω σε κάποιον, στον Στρατούλη Διονυσίου τον Γάτο (το σκέφτομαι και ανατριχιάζω) ή σε άνθρωπο. Τα χάπια ελέγχουν τις παρορμήσεις, τις “τυλίγουν”. Βέβαια, ακόμη κι αν δεν είχα ψυχική νόσο, θα μπορούσα να είμαι βίαιη.
Αυτό προσπαθώ να λέω διαρκώς. Δεν πάνε μαζί η νόσος κι η βία. Ξέρετε τι είναι αληθινή βία; Το στίγμα που μας έχετε επιβάλει και δεν αντιμετωπίζουμε τους εαυτούς μας. Υποφέρουν άνθρωποι εξαιτίας αυτού του στίγματος. Τους κάνει χειρότερη τη ζωή, κι όπως όλες οι νόσοι, αν δεν αντιμετωπιστούν ιατρικά, στο τέλος κερδίζουν. Μόνο νευρώνες και κύτταρα είμαστε…
Κι αυτή ήταν μια ιστορία για την κατάθλιψη
