Μια καθηγήτρια, μια δημόσιος υπάλληλος και μια εργαζόμενη σε πανεπιστήμιο, εξηγούν γιατί συμμετείχαν στη μεγαλύτερη απεργιακή κινητοποίηση της τελευταίας δεκαετίας στην Μεγάλη Βρετανία, την 1η Φεβρουαρίου 2023.
Γράφουν οι Venda Premkumar*, Maia Khan*, Rita Mahli*, Δημοσίευση: 3.2.2023, Πηγή: jacobinlat.com
Εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι εγκατέλειψαν τις δουλειές τους την Τετάρτη (1/2). Από τους εκπαιδευτικούς και τους δημοσίους υπαλλήλους μέχρι τους σιδηροδρομικούς και το προσωπικό των πανεπιστημίων, όλοι οι τομείς της οικονομίας έχουν φτάσει σε οριακό σημείο εξαιτίας των συνεχιζόμενων χαμηλών μισθών, των δυσβάσταχτων αναγκών, της κατάρρευσης των δημοσίων υπηρεσιών και μιας κυβέρνησης που αρνείται να ακούσει τις φωνές εκείνων που κάνουν τη χώρα να λειτουργεί. Αποφάσισαν ότι η συνδικαλιστική δράση είναι ο μόνος τρόπος για να αλλάξουν την κατάσταση και η συμμετοχή των εργαζομένων στις κινητοποιήσεις ήταν η μεγαλύτερη που έχει σημειωθεί εδώ και πάνω από μια δεκαετία.
Η κινητοποίησή τους έρχεται σε μια σημαντική στιγμή. Η τελευταία νομοθεσία της κυβέρνησης κατά των απεργιών πέρασε την τρίτη ανάγνωση στη Βουλή των Κοινοτήτων το βράδυ της προηγούμενης Δευτέρας και, αν εγκριθεί και γίνει νόμος, θα μπορούσε να σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι θα απολύονται επειδή αρνούνται να περάσουν τις γραμμές περιφρούρησης των συνδικάτων και ότι τα συνδικάτα που τους εκπροσωπούν θα μηνύονται μέχρι να ξεχαστεί η ύπαρξή τους.
Εδώ, με τα δικά τους λόγια, τρεις εργαζόμενες εξηγούν γιατί συμμετείχαν στην απεργία και γιατί μια τέτοια κινητοποίηση είναι ζωτικής σημασίας όχι μόνο για την προστασία τους από τους χαμηλούς μισθούς και την κρίση του κόστους ζωής, αλλά και για τη διάσωση των υπηρεσιών από τις οποίες εξαρτόμαστε όλοι και για την οικοδόμηση μιας καλύτερης κοινωνίας.
Η καθηγήτρια
Venda Premkumar: Εργάζομαι ως καθηγήτρια Αγγλικών σε σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του Λονδίνου εδώ και δεκαοκτώ χρόνια. Η δουλειά έχει αλλάξει πάρα πολύ αυτό το διάστημα. Ο φόρτος εργασίας αυξάνεται χρόνο με το χρόνο. Τα σχολεία υποβάλλονται στις πιέσεις του Ofsted (Office for Standards in Education, Children‘s Services and Skills) και σε μια ατζέντα ευθυνών που, στην πράξη, σημαίνει ότι απαιτούν από τους εκπαιδευτικούς να κάνουν γραφειοκρατικά καθήκοντα, απομακρύνοντάς τους από την τάξη.
Η χρηματοδότηση είναι σε άθλια κατάσταση. Τα σχολεία δεν μπορούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου οι οποίοι σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν αυξηθεί κατά 400%. Όπου μπορούν μειώνουν τα έξοδα. Επιπλέον, αντιμετωπίζουμε ένα πραγματικό πρόβλημα πρόσληψης και διατήρησης προσωπικού. Στο Λονδίνο, ένας στους τρεις εκπαιδευτικούς εγκαταλείπει το επάγγελμα μέσα σε πέντε χρόνια. Σε ένα περιβάλλον τόσο υψηλής πίεσης, η εξουθένωση είναι αναπόφευκτη. Δεν υπάρχει ειδικός δημόσιος προϋπολογισμός για προσλήψεις.
Η πραγματικότητα στα σχολεία είναι ότι τα μη βασικά μαθήματα δεν διδάσκονται. Στο σχολείο μου, για παράδειγμα, ένα μάθημα όπως οι Επιχειρηματικές Σπουδές δεν διδάσκεται πλέον. Παραλείπονται μαθήματα από το πρόγραμμα σπουδών επειδή δεν υπάρχουν αρκετά χρήματα για την πρόσληψη προσωπικού. Οι μαθητές έχουν ένα πολύ περιορισμένο πρόγραμμα σπουδών και τα σχολεία επικεντρώνονται όλο και περισσότερο στις εξετάσεις. Το αποτέλεσμα είναι απλό: τα παιδιά μας δεν λαμβάνουν ολοκληρωμένη εκπαίδευση.
Το μέγεθος των τάξεων αυξάνεται κάθε χρόνο. Ένας συνάδελφος μου έλεγε για μια τάξη που έχει φρακάρει, δύο τάξεις σε μια: 45 μαθητές που διδάσκονται από έναν καθηγητή. Αυτό είναι μια αύξηση 50% σε σχέση με μια τυπική τάξη των 30 μαθητών, και όλα αυτά επειδή δεν μπορούν να διαθέσουν έναν επιπλέον δάσκαλο. Οι εκπαιδευτικοί αναγκάζονται να πηγαίνουν στη δουλειά όταν είναι άρρωστοι, επειδή δεν υπάρχει κανείς να τους καλύψει.
Ξεκινούν νωρίτερα και επιστρέφουν στο σπίτι τους αργότερα, εργάζονται τα Σαββατοκύριακα και μέχρι αργά το βράδυ. Το βοηθητικό προσωπικό είναι συνήθως ευσυνείδητο και ανιδιοτελές, γι’ αυτό και ασκεί αυτό το επάγγελμα. Έρχεται όμως κάποια στιγμή που οι μισθοί είναι τόσο χαμηλοί που σκέφτεσαι: γιατί δουλεύω 12 ώρες την ημέρα; Δεν θα ήμουν καλύτερα στον ιδιωτικό τομέα; Η κρίση του κόστους ζωής είναι ένας άλλος λόγος για τον οποίο οι εκπαιδευτικοί εγκαταλείπουν μαζικά το επάγγελμα. Έχουμε βοηθητικό προσωπικό και εκπαιδευτικούς που καταφεύγουν σε τράπεζες τροφίμων.
Έχω ακούσει συναδέλφους να μιλάνε για το ότι πρέπει να φέρνουν φαγητό για τα παιδιά. Εμείς είμαστε αυτοί που είναι δίπλα στους μαθητές, αγωνιζόμαστε για την εκπαίδευσή τους, βιώνουμε τα προβλήματα. Αλλά αυτή η κυβέρνηση δεν ενδιαφέρεται καθόλου για την παροχή της ποιότητας που αξίζουν τα παιδιά. Εαν είχε στοιχειώδη δέσμευση, δεν θα μας έδινε πενιχρές αυξήσεις μισθών ούτε θα είχαμε υποχρηματοδοτούμενα σχολεία. Υπάρχουν ακόμη και διευθυντές που μιλούν για απεργία, ανησυχούν για το πώς θα λειτουργήσουν τα σχολεία τους.
Έχουμε φτάσει στο χείλος του γκρεμού. Υπάρχει μεγάλη οργή μεταξύ των εκπαιδευτικών για λογαριασμό των παιδιών που διδάσκουμε. Αυτό έγινε φανερό στην εθνική προκαταρκτική ψηφοφορία μας. Είχαμε 62% συμμετοχή και το 86% ψήφισε θετικά στην απεργία. Όλο και περισσότεροι εκπαιδευτικοί συνειδητοποιούν ότι ο μόνος δρόμος για να πετύχουν καλύτερες αμοιβές και συνθήκες εργασίας είναι μέσω της απεργίας.
Είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουν οι άνθρωποι ότι αυτή τη σύγκρουση δεν αφορά μόνο τους μισθούς αλλά το μέλλον της εκπαίδευσης. Η κυβέρνηση δεν απογοητεύει μόνο τους εκπαιδευτικούς αλλά στερεί από τους νέους το μέλλον τους. Πρόκειται για την υπεράσπιση του εκπαιδευτικού συστήματος που με τόσο πάθος υπηρετούμε. Είμαστε απόλυτα αλληλέγγυοι με τα υπόλοιπα συνδικάτα του εκπαιδευτικού κλάδου. Το σύστημα έχει διαλυθεί και δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να αγωνιστούμε γι’ αυτό.
Η εργαζόμενη στο πανεπιστήμιο
Rita Mahli: Οι συντάξεις μας δέχονται συνεχείς επιθέσεις τα τελευταία χρόνια. Ακριβώς στην αρχή της πανδημίας, όταν οι χρηματοπιστωτικές αγορές κατέρρεαν, πραγματοποιήθηκε μια αξιολόγηση του συνταξιοδοτικού ταμείου Universities Superannuation Scheme Limited (USS). Βέβαια, εκείνη τη στιγμή παρουσίαζε έλλειμμα. Το USS χρησιμοποίησε το γεγονός αυτό για να δικαιολογήσει την περικοπή των συντάξεών μας κατά 35% κατά μέσο όρο. Μια άλλη αξιολόγηση στις αρχές του χρόνου, έδειξε ότι το ταμείο είναι πλέον πλεονασματικό, αλλά το Universities UK (UUK), εκπρόσωπος των πανεπιστημιακών εργοδοτών, αρνήθηκε να ανακαλέσει τις περικοπές. Πριν από αυτές τις περικοπές, θα έπαιρνα σύνταξη 18.000 λίρες ετησίως. Τώρα θα παίρνω 10.000 λίρες. Οι περικοπές αυτές πλήττουν δυσανάλογα το πιο νεαρό πανεπιστημιακό προσωπικό.
Οι μισθοί έχουν μειωθεί σε πραγματικούς όρους κατά 25% από το 2009. Εργάζομαι στην τριτοβάθμια εκπαίδευση από το 2009 και πληρώνομαι 14.000 λίρες λιγότερες από ότι θα έπρεπε και αυτό επειδή οι μισθοί δεν έχουν αυξηθεί ανάλογα με τον πληθωρισμό. Εν τω μεταξύ, οι αντιπρυτάνεις αμείβονται με εκατοντάδες χιλιάδες ετησίως. Οι μισθολογικές διαφορές μεταξύ των φύλων, των φυλών και των ατόμων με αναπηρία είναι 15%, 17% και 9% αντίστοιχα. Απαιτούμε την εξάλειψή τους.
Απαιτούμε επίσης τον τερματισμό των πρακτικών επισφαλούς εργασίας. Οι ακαδημαϊκοί και διδακτορικοί φοιτητές συχνά εργάζονται με περιστασιακές συμβάσεις και αντιμετωπίζουν μεγάλη αβεβαιότητα η οποία μπορεί να διαρκέσει για χρόνια. Στην πραγματικότητα, δεν έχουν κανένα δίχτυ ασφαλείας. Δεν πληρώνονται τους καλοκαιρινούς μήνες και τον Σεπτέμβριο δεν ξέρουν αν θα έχουν δουλειά ή όχι. Την περασμένη εβδομάδα μιλούσα με μια καθηγήτρια. Έμεινα έκπληκτη όταν άκουσα την ιστορία της για το πώς την έχει επηρεάσει το κόστος ζωής. Έλεγε ότι δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά ούτε να χρησιμοποιεί ζεστό νερό κάθε μέρα. Δεν περίμενα ότι μια ακαδημαϊκός θα αναγκαζόταν να ζει έτσι.
Η εμπορευματοποίηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης αποτελεί σημαντικό παράγοντα. Τα πανεπιστήμια, για να πετύχουν τον μεγαλύτερο δυνατό αριθμό φοιτητών, λειτουργούν σαν επιχειρήσεις. Αυτό γίνεται εις βάρος του προσωπικού, το οποίο καλείται να κάνει όλο και περισσότερα με όλο και λιγότερους πόρους και υποστήριξη. Στο πανεπιστήμιό μας, ο κύριος λόγος για τον οποίο το προσωπικό ζητά βοήθεια από το σωματείο, είναι το εργασιακό άγχος το οποίο έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια.
Η Εθνική Ένωση Φοιτητών μας στηρίζει. Μια έρευνα που έγινε στις αρχές της χρονιάς αποκάλυψε ότι η πλειοψηφία των φοιτητών υποστηρίζει τα αιτήματά μας. Προσωπικό και φοιτητές πρέπει να είμαστε ενωμένοι. Στο πανεπιστήμιο που εργάζομαι, οι φοιτητές κάνουν σπουδές για επαγγέλματα όπως η νοσηλευτική, η νομική, η δημοσιογραφία. Και όλοι αυτοί είναι τομείς που έχουν εμπλακεί σε διαμάχες ή βρίσκονται σε συνδικαλιστικές δράσεις. Αυτοί οι αγώνες θα είναι δικοί τους αγώνες στο μέλλον.
Η δημόσιος υπάλληλος
Maia Khan: Η εργασία των δημοσίων υπαλλήλων αφορά τη ζωή όλων στη Μεγάλη Βρετανία. Είναι μεγάλη ικανοποίηση να ξέρουμε ότι αυτό που κάνουμε έχει αντίκτυπο. Στη δημόσια διοίκηση υπάρχει μεγάλη ποικιλία ρόλων και οι θέσεις εργασίας συχνά είναι απαιτητικές. Η εργασία συχνά είναι πνευματικά απαιτητική και κάποιες φορές είναι δύσκολο να αποσυνδεθείς απ΄αυτήν ακόμα κι όταν δεν εργάζεσαι.
Όταν ανακοινώθηκε η προσφορά της κυβέρνησης που αφορούσε τους μισθούς μας, σοκαρίστηκα. Χρειάστηκε λίγος χρόνος για να το συνειδητοποιήσω. Η πρώτη μου σκέψη ήταν: πώς θα επιβιώσω; Πώς θα αντέξω οικονομικά να ζήσω; Αν αναλογιστείτε πόσο γρήγορα ο πληθωρισμός εκτοξεύτηκε και εξακολουθεί να εκτοξεύεται, μια αύξηση κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες δεν θα ωφελήσει σε τίποτα.
Η κρίση του κόστους ζωής είναι τρομερή. Όσο πλησιάζει ο χειμώνας το άγχος δεν σταματάει να αυξάνεται. Τον Νοέμβριο δεν είχα ακόμη ανάψει τη θέρμανση. Περνούν οι εβδομάδες που συνήθιζα να την ανάβω και λέω στον εαυτό μου ότι δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να συμβεί αυτό σύντομα. Με τις τιμές του φυσικού αερίου και του ηλεκτρικού ρεύματος, δεν ξέρω πώς θα τα καταφέρω.
Στο σπίτι φοράω, το ένα πάνω στο άλλο, πουλόβερ και ζευγάρια κάλτσες. Δεν ανάβω τα φώτα εκτός αν είναι απολύτως απαραίτητο και πλένω τα πιάτα με κρύο νερό. Είναι πολύ άβολο να ζεις έτσι. Είναι δύσκολο όταν πρέπει να κάνεις περικοπές για να μπορέσεις να μετακινηθείς προς την εργασία μόνο και μόνο για να κάνεις τη δουλειά σου. Οι μετακινήσεις μου είναι ιδιαίτερα μακρινές και δαπανηρές. Προσπάθησα να κάνω υπολογισμούς για να δω αν θα ήταν φθηνότερο για μένα να πηγαίνω πιο συχνά στο γραφείο, όπου έχει ζέστη, αντί να ανοίγω τη θέρμανση στο σπίτι. Αλλά αποδεικνύεται ότι δεν μπορώ να αντέξω οικονομικά ούτε το ένα ούτε το άλλο.
Είναι δύσκολο. Τις προάλλες πήγα στο γραφείο και συνειδητοποίησα ότι είχα ξεχάσει να φέρω μεσημεριανό και έπρεπε να αγοράσω κάτι. Πήγα σ΄ ένα κατάστημα και στάθηκα στο διάδρομο με τα τσιπς. Κοίταξα και σκέφτηκα: αυτό είναι γελοίο, δεν μπορώ να πληρώσω ούτε ένα πακέτο πατατάκια. Στο τέλος αναγκάστηκα να κάνω πέτρα την καρδιά και να αγοράσω ένα πακέτο τσιπς. Αυτό είναι το κέρασμα μου γι΄ αυτόν το μήνα. Αυτή είναι η κατάστασή μου, είναι σπαρακτικό.
Στενοχωριέμαι πολύ και για τους συναδέλφους μου. Ένας σοκαριστικός αριθμός από αυτούς αναγκάζεται να καταφύγει σε τράπεζες τροφίμων. Δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά τη μετακίνηση προς τη δουλειά. Πιστεύω ακράδαντα στο ψωμί για όλους και τριαντάφυλλα για όλους αλλά τα τριαντάφυλλα είναι το πρώτο πράγμα που χάνεται όταν παλεύεις να πληρώσεις το ενοίκιο. Πρόσφατα άκουσα μια συνάδελφο να λέει ότι δεν θα μπορούσε να αγοράσει χριστουγεννιάτικα δώρα για τα παιδιά της αν ήθελε και φαγητό στο τραπέζι.
Οι άνθρωποι είναι θυμωμένοι. Κανένας δεν θέλει να απεργήσει, κανένας δεν θέλει να χάσει τον μισθό του. Ωστόσο είναι πραγματικά το τελευταίο μας καταφύγιο για να προστατεύσουμε τα δικαιώματά μας.
* Η Venda Premkumar είναι γραμματέας της περιφέρειας και του παραρτήματος Redbridge (ανατολικό Λονδίνο) του National Education Union (NEU). Το NEU είναι ένα συνδικάτο για τους εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης καθώς και το βοηθητικό εκπαιδευτικό προσωπικό και τους βοηθούς διδασκαλίας. Με 510.000 μέλη, είναι το μεγαλύτερο εκπαιδευτικό συνδικάτο στη Μεγάλη Βρετανία και την Ευρώπη.
Η Maia Khan (ψευδώνυμο) είναι δημόσιος υπάλληλος και μέλος του Public and Commercial Services Union (PCS). Το PCS είναι το έκτο μεγαλύτερο συνδικάτο στη Μεγάλη Βρετανία ενώ τα περισσότερα μέλη του εργάζονται σε κυβερνητικές υπηρεσίες και άλλους δημόσιους φορείς.
Η Rita Mahli είναι μέλος του University and College Union (UCU) και εργάζεται στις επαγγελματικές υπηρεσίες του City University of London. Το UCU είναι βρετανικό συνδικάτο στην τριτοβάθμια κυρίως αλλά και την μετα-πρωτοβάθμια εκπαίδευση που εκπροσωπεί πάνω από 120.000 ακαδημαϊκούς και βοηθητικό προσωπικό.
