Οι εργαζόμενοι στα Starbucks κέρδισαν σε 100 εκλογές των σωματείων. Ας δούμε τα μαθήματα από 5 από αυτά.

Πηγή: Jacobin (31.05.2022) | Μετάφραση: Ηρώ Μαρίνου

Κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί πως οι εργαζόμενοι στα Starbucks θα κατόρθωναν εκατό συνδικαλιστικές νίκες σε λιγότερο από έναν χρόνο, αλλά το πέτυχαν. Τα μαθήματα από τις πέντε πρώτες νίκες δείχνουν πώς η οργάνωση των εργαζομένων στα Starbucks -και όπου αλλού- μπορεί να διατηρήσει το μομέντουμ και τη δυναμική.

Στις 27 Μαΐου, οι Ενωμένοι Εργαζόμενοι των Starbucks κατόρθωσαν την εκατοστή τους νίκη στις συνδικαλιστικές εκλογές του NLRB (Εθνικό Συμβούλιο Εργασιακών Σχέσεων), στο κατάστημα του Ιστλέικ στη γενέτειρα της εταιρείας στο Σιάτλ. Από τις πρώτες εκλογές στο Μπάφαλο τον περασμένο Δεκέμβριο, η εκστρατεία απλώθηκε με αναπάντεχα γρήγορους ρυθμούς. Στις τελευταίες εβδομάδες, το συνδικάτο είχε σχεδόν καθημερινά νίκες σε όλη τη χώρα, ακόμα σε και σε πολιτείες που οι συνδικαλιστικές νίκες είναι σπάνιες.

Εκατό νίκες είναι ένα τυχαίο ορόσημο, ωστόσο κάνει την εκστρατεία του συνδικάτου μία από τις πιο επιτυχημένες που έγιναν ποτέ σε μια μεγάλη, διάσημη επιχείρηση. Σε ένα σύστημα που επιβάλει ένα απίστευτα υψηλό τίμημα σε εργαζόμενους που αναζητούν συνδικαλιστική εκπροσώπηση, κάθε νίκη σε μια εταιρεία τόσο πλούσια όσο και αντισυνδικαλιστική όπως τα Starbucks, είναι ένα μικρό θαύμα.

Ωστόσο, οι πρώτες νίκες στην εταιρεία ήταν σημαντικές στο να οικοδομηθεί το μομέντουμ που επέτρεψε στην εκστρατεία να απλωθεί. Αυτές οι νίκες ανέδειξαν πολλά από τα χαρακτηριστικά που συνέβαλαν στην εντυπωσιακή επιτυχία της καμπάνιας: η οργάνωση εργαζόμενο τον εργαζόμενο εντός και οριζόντια σε κάθε ένα από τα καταστήματα, οι συμβολές νέων, θαρραλέων, ηγετικών οργανωτικών στελεχών, πολλά από τα οποία δεν είχαν καμία προηγούμενη συνδικαλιστική εμπειρία, η εκπαίδευση νέων οργανωτικών στελεχών και οργανωτικών επιτροπών μέσω της πλατφόρμας Zoom; η εκπαίδευση των επικεφαλής οργανωτικών στο να είναι «συνάδελφοι στο σημείο», υπεύθυνοι για την οργάνωση σε νέα καταστήματα στην περιοχή τους, ο συχνά ρόλος- κλειδί που είχαν οι επιδραστικοί υπεύθυνοι βάρδιας, πολλοί από τους οποίους είχαν υπηρετήσει ως επικεφαλής οργανωτικά στελέχη, ο συντονισμός των αντιδράσεων σε όλα τα καταστήματα απέναντι σε αντισυνδικαλιστική ατζέντα και εξαγκαναγκαστικές ατομικές συναντήσεις, η εντυπωσιακή επικοινωνιακή κάλυψη στα σόσιαλ μίντια και τα ΜΜΕ στην πρώτη φάση των νικών το οποίο ήταν καίριας σημασίας στο πως οι εργαζόμενοι μάθαιναν για την καμπάνια και ερχόντουσαν μεταξύ τους σε επαφή, καθώς και οι εργαζόμενοι, οι οποίοι είχαν μια υψηλή αίσθηση συναδελφικότητας πριν την εκστρατεία του συνδικάτου, συχνά υποστήριζαν τον συνασπισμό για τη δημιουργία συνδικάτου, γεγονός που οδήγησε σε πολλές σαρωτικές νίκες.

Αυτές είναι οι πέντε περιοχές που έβαλαν την εκστρατεία σε τροχιά νίκης και να κερδίσει τα πρώτα εκατό καταστήματα.

1. Μπάφαλο (Έλμγουντ Βίλατζ Στόρς και Τζένεσι Στριτ), 9 Δεκεμβρίου 2021. Καταμετρημένες ψήφοι: δεκαεννιά έναντι οκτώ και δεκαεννιά έναντι εννέα

Η καμπάνια ξεκίνησε στο Μπάφαλο -και θα μπορούσε εύκολα και να τελειώσει στο Μπάφαλο. Όταν έγινε η επίσημη αναγγελία του συνδικάτου τον Αύγουστο του 2021, τα κεντρικά των Starbucks ξεκίνησαν μια σκληρή αντισυνδικαλιστική εκστρατεία στους μήνες πριν τις πρώτες τρεις εκλογικές διαδικασίες. Σύμφωνα με τη διαμαρτυρία του NLRB που δημοσιοποιήθηκε στις αρχές Μαΐου, τα Starbucks προέβησαν σε πάνω από διακόσιες διαφορετικές παραβιάσεις της ομοσπονδιακής εργατικής νομοθεσίας σε πολλά καταστήματα του Μπάφαλο, συμπεριλαμβανομένων της απόλυσης εργαζομένων, της κατασκόπευσης εργαζομένων, της προσφοράς προαγωγών και άλλων τύπων δωροδοκίας σε εργαζόμενους για να αντιτεθούν στο συνδικάτο, κλείνοντας καταστήματα που είχαν πλειοψηφίες υποστηρικτικές στο εργατικό κίνημα, καθώς και εξαναγκασμού των εργαζόμενων να ακούν πολύωρους αντισυνδικαλιστικούς λόγους, μαζί και μια ομιλία από τον τότε πρώην, τώρα νυν, διευθύνοντα σύμβουλο Χάουαρντ Σούλτζ.

Παρά τη «λιτανεία» παράνομων πρακτικών των Starbucks, οι εργαζόμενοι στο Μπάφαλο εμπνευσμένοι από νέους ακτιβιστές όπως η Ζαζ Μπρισάκ και η Μισέλ Άϊσεν από το κατάστημα του Έλμγουντ, ψήφισαν για το συνδικάτο σε δύο από τα τρία καταστήματα. (Το αποτέλεσμα στο κατάστημα στην Τζένεσι Στριτ άργησε για πολλές μέρες, μέχρι να λυθεί το θέμα των αμφισβητούμενων ψήφων). Τον Μαΐο, το NLRB έβγαλε μια σπάνια διαπραγματευτική εντολή στο τρίτο κατάστημα, στην οδό Καμπ -ζητώντας από τα Starbucks να διαπραγματευτούν με το συνδικάτο ακόμα και αν αυτό είχε χάσει τις εκλογές- γιατί οι παράνομες πρακτικές της εταιρείας ήταν τόσο εξόφθαλμες που μια δίκαιη εκλογική διαδικασία ήταν καταδικασμένη στο προσεχές μέλλον.

Φυσικά, τo οργανωτικό τοπίο των Starbucks άλλαξε ριζικά μετά την ξεκάθαρη νίκη στο Μπάφαλο. Αλλά από εκείνη τη νίκη και τις επόμενες τρεις του συνδικάτου στην πόλη, η εκστρατεία οικοδόμησε με επιτυχία ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο, βασισμένο στον προλεταριακό δυναμισμό των θαρραλέων αγωνιζόμενων εργαζόμενων, που κατάφεραν να το απλώσουν σε όλη την επικράτεια.

2. Μέσα, Αριζόνα, 25 Φεβρουαρίου 2022. Καταμετρημένες ψήφοι: εικοσιπέντε έναντι τριών.
Στα περισσότερα καταστήματα, οι δικηγόροι των Starbucks -ντουζίνες συνηγόρων από τον αντισυνδικαλιστικό δικηγορικό κολοσσό Λίτλερ Μέντελσον- προσπάθησαν να καθυστερήσουν τις εκλογές το περισσότερο δυνατό, μια τακτική που ωφέλει τους εργαζόμενους ενάντια στο συνδικάτο. Αλλά σε κάποια καταστήματα, τα Starbucks διευκόλυναν να γίνουν πιο γρήγορες εκλογές πιστεύοντας ότι η διοίκηση θα μπορούσε να τις κερδίσει, κυρίως μετά την εκτίμησή τους ότι τα καταστήματα είχαν μικρότερη επιτροπή διαπραγμάτευσης (άρα και λιγότερους ενεργούς υποστηρικτές του συνδικάτου), όπως αποδεικνυόταν από τον αριθμό των υπογραφών στις επιστολές που ζητούσαν την αναγνώριση του.

Η Μέσα ήταν ένα τέτοιο κατάστημα. Η εκστρατεία καθοδηγήθηκε από δυο υπεύθυνες βάρδιας, τη Μισέλ Χέζντακ και τη Λιζ Αλάννα.

Οι υπεύθυνοι βάρδιας που δεν έχουν καμία διευθυντική δικαιοδοσία και άρα μπορούν να ψηφίσουν, έπαιξαν συχνά έναν ηγετικό ρόλο στο να οργανώσουν νίκες. Είναι τυπικά εργαζόμενοι αορίστου χρόνου με τους οποίους οι μπαρίστας ταυτίζονται, περισσότερο από ότι με τους διευθυντές καταστήματος ή τους τοπικούς διευθυντές.

Οι εργαζόμενοι στη Μέσα βομβαρδίστηκαν με αντισυνδικαλιστικά κείμενα και υποβλήθηκαν σε ομαδικές και ατομικές αντισυνδικαλιστικές συναντήσεις. Όμως παρά τις προσπάθειες εκφοβισμού των εργαζόμενων, τα Starbucks έπιασαν μόνο τρεις ψήφους εναντίον του επιχειρησιακού σωματείου στην «πιο συντηρητική μεγάλη πόλη» των Ηνωμένων Πολιτειών, όπως κι ένα δεύτερο κατάστημα στη Μέσα ψήφισε επίσης υπέρ του σωματείου λίγες βδομάδες μετά, αποδεικνύοντας πώς η καμπάνια μπορούσε να διαχυθεί ακόμα και στις πιο «αντισυνδικαλιστικές» περιοχές της χώρας.

3. Σιάτλ, 22 Μαρτίου. Καταμετρημένες ψήφοι: εννέα έναντι καμιάς

Η πρώτη εκλογική νίκη στη γενέτειρα των Starbucks, με την οποία η εταιρεία ταυτίζεται στενά, θα είχε πάντα μια τεράστια συμβολική σημασία και το γεγονός πώς ήταν ομόφωνη στο πιο κοντινό στα κεντρικά των Starbucks κατάστημα, την έκανε πιο γλυκιά. Τα Starbucks δεν έβαλαν μπρος μια επιθετική αντισυνδικαλιστική εκστρατεία, γνωρίζοντας πώς θα έχουν μια βαριά ήττα. Αντίθετα, η εταιρεία αποφάσισε να επικεντρώσει τις δυνάμεις της αλλού, ένα σχέδιο που επαναλήφθηκε πάμπολλες φορές.

Σε συνέχεια της πρώτης νίκης στο Σιάτλ, που καθοδηγήθηκε από τις υπεύθυνες βάρδιας όπως η Σάρα Παππέν, το συνδικάτο νίκησε σε ακόμα τρία καταστήματα στην πόλη όπως και στο κατάστημα παραγωγής-ναυαρχίδα στο Σιάτλ (είκοσι οκτώ ψήφοι έναντι είκοσι εφτά. Τα τρία καταστήματα παραγωγής της εταιρείας είναι πολύ μεγαλύτερα από τα υπόλοιπα και εκεί η διαπραγματευτική ομάδα είναι κάτα μέσο όρο είκοσι οκτώ) στα τέλη του Απριλίου, ακολουθώντας τη νίκη του καταστήματος παραγωγής στη Νέα Υόρκη. Στις 27 Μαΐου το συνδικάτο κέρδισε την εκατοστή νίκη του στο Σιάτλ, ξανά παμψηφεί.

Με νίκες σε Ολυμπία, Ουάσινγκτον, Γιουτζίν και Πόρτλαντ, Όρεγκον, οι βορειοδυτικές ακτές μετατράπηκαν σε περιοχές για ένα δυνατό συνδικάτο των εργαζόμενων στα Starbucks, με πολλά καταστήματα επίσης να απεργούν διαμαρτυρόμενα για τις συνεχιζόμενες παράνομες και αντισυνδικαλιστικές πρακτικές τις εταιρείας.

4. Νόξβιλε, Τενεσσί, 29 Μαρτίου. Ψήφοι: οκτώ έναντι εφτά

Η πρώτη νίκη στον Νότο ήταν σημαντική και ήρθε τον πρώτο καιρό της εκστρατείας. Η Μάγκι Κλαρκ, μια μπαρίστα στο Νόξβιλ, έμαθε για την καμπάνια αφού διάβασε για το Μπάφαλο και της δόθηκε οδηγός για το πώς θα οργανώσει το κατάστημά της βήμα-βήμα: να τυπώσει κάρτες, να πλησιάσει άλλους εργαζόμενους, να απαντήσει στην αντισυνδικαλιστική επιχειρηματολογία, να συντάξει μια επιστολή προς τα Starbucks και μια λίστα υπογραφών για τις εκλογές του NLRB. Οι υπεύθυνοι βάρδιας στο Νόξβιλ αντιτάχθηκαν στο σωματείο και οι εργαζόμενοι υπόκειτο σε εκφοβιστικές ατομικές συναντήσεις βδομάδων με τον διευθυντή καταστήματος, τον τοπικό διευθυντή και το προσωπικό του τμήματος Ανθρώπινων Πόρων.

Οι εκλογές στο Νόξβιλ, που κερδήθηκαν κυρίως εξαιτίας της επιμονής, της αφοσίωσης και της πειθούς της Κάρτερ, ήταν αμφίρροπες αλλά το περιθώριο της νίκης θα ήταν μεγαλύτερο αν διάφοροι υποστηρικτές του σωματείου είχαν στείλει έγκαιρα τα ψηφοδέλτια. Η Κάρτερ στη συνέχεια έπαιξε έναν κομβικό ρόλο στην οργάνωση ενός δεύτερου καταστήματος στο Νόξβιλ και βοήθησε τους αγωνιζόμενους εργαζόμενους στο Μέμφις, έπειτα από την απόλυση των «7 του Μέμφις» από τη διοίκηση, συμπεριλαμβανομένων και έξι μελών από την οργανωτική επιτροπή του καταστήματος, στις αρχές του Φεβρουαρίου.

Το συνδικάτο είχε και άλλες εντυπωσιακές νίκες στον Νότο, με τις τριάντα τρεις έναντι τριανταμίας ψήφους στο Μπούν της Βόρειας Καρολίνας, τις εικοσιεφτά έναντι μιας στο Μπέρμινγχαμ της Αλαμπάμα, τις εικοσιπέντε έναντι έξι στην Ογκούστα της Τζόρτζια και τις οκτώ έναντι μιας στο Γκρίνβιλ της Νότιας Καρολίνας, το οποίο είχε 0,3% και κάποτε είχε περιγραφεί από τους Νιου Γιορκ Τάιμς «μεταξύ των πιο αμείλικτα αντισυνδικαλιστικών πόλεων στη χώρα.» Και στις 31 Μαϊου, οι Ενωμένοι Εργαζόμενοι στα Starbucks κέρδισαν παμψηφεί την πρώτη τους νίκη στον Νότο, δεκαοχτώ ψήφους έναντι καμιάς, στο Άντερσον της Νότιας Καρολίνας.

Ωστόσο, η νίκη στο Νόξβιλ ήταν σημαντική γιατί έστειλε το μήνυμα πώς αν το συνδικάτο μπορούσε να κερδίσει εκεί, θα μπορούσε πιθανόν να κερδίσει παντού στον Νότο. Όταν ρωτήθηκε για τη σημασία της εκατοστής νίκης, η Μάγκι Κάρτερ είπε: «Ανυπομονώ για τη χιλιοστή.»

5. Βοστώνη (Μπρούκλιν και Άλστον), 11 Απριλίου. Καταμετρημένες ψήφοι: δεκατέσσερις έναντι καμιάς και δεκαέξι έναντι καμιάς

Τα καταστήματα στη Βοστώνη ήταν τα πρώτα εκτός από του Μπάφαλο που μαζέψανε υπογραφές για εκλογές μετά τη Μέσα. Στη Βοστώνη, δυο νέες ακτιβίστριες, η Κάϊλα Κλέι και η Τάιλερ Νταγκέρ -και οι δυο είναι επίσης και φοιτήτριες- επικοινώνησαν την εκστρατεία του συνδικάτου. Το ότι οι εκλογές ήταν προγραμματισμένες την ίδια μέρα τις βοήθησε να ανταλλάξουν πληροφορίες για την καμπάνια στα Starbucks και να συντονίσουν τις αντιδράσεις τους.

Όσο η εκστρατεία μεγάλωνε, διάφορα καταστήματα μαζεύαν υπογραφές για εκλογές σε γεωγραφικά συμπλέγματα, είτε την ίδια μέρα ή με λίγες μέρες διαφορά. Μετά την αρχική εξαναγκαστική συνάντηση στο κατάστημα στο Άλστον, όπου οι ακτιβιστές ανέκρουσαν την αντισυνδικαλιστική ατζέντα της διεύθυνσης, οι εργαζόμενοι μοιράστηκαν την ατζέντα αυτή με τους ακτιβιστές στο Μπρούκλιν και έπειτα αποφάσισαν συλλογικά να μποϋκοτάρουν περαιτέρω εξαναγκαστικές συναντήσεις και στα δυο καταστήματα.

Οι γνήσιοι ακτιβιστές σε Μπρούκλιν και Άλστον οικοδόμησαν μια εξαιρετική υποδομή για την καμπάνια -για παράδειγμα, κάθε βδομάδα έκαναν συναντήσεις στο Zoom για το πως θα αναγνωρίσουν και θα αποδείξουν αντεργατικές πρακτικές- η οποία ανατανακλά τη δυναμική των μελών. Τις νίκες στο Μπρούκλιν και το Άλστον σύντομα ακολούθησαν άλλες πέντε στην μητροπολιτική περιοχή της Βοστόνης και σε άλλα καταστήματα της πόλης και τώρα επίσης και η πιο συντηρητική Δυτική Μασαχουσέτη έχει μαζέψει υπογραφε΄ς για τις εκλογές του NLRB. Η Βοστώνη είναι η βασική πόλη εκτός Μπάφαλο που έγινε προπύργιο για τους Ενωμένους Εργαζόμενους στα Starbucks.

Όχι άλλοι ήρωες

Η αξιοσημείωτη επιτυχία της εκστρατείας στα Starbucks κάλυψε μερικώς τις αδίστακτες προσπάθειες της εταιρείας να εμποδίσει τους εργαζόμενους από το να συνδικαλιστούν. Οι εργαζόμενοι στα Starbucks δημιούργησαν μια από τις πιο εμπνευστικές συνδικαλιστικές εκστρατείες εδώ και δεκαετίες αντιμέτωποι με μια από τις πιο αθέμιτες και παράνομες αντισυνδιαλιστικές καμπάνιες. Είναι ήρωες. Όμως οι αμερικανοί εργαζόμενοι δεν πρέπει να είναι ήρωες για να ασκούν αυτό που υποτίθεται πώς είναι ένα ομοσπονδιακά κατοχυρωμένο δικαίωμα.

Τους τελευταίους δύο μήνες, το NLRB υιοθέτησε σκληρότερα μέτρα απέναντι στις παράνομες πρακτικές των Starbucks, συμπεριλαμβανομένων δικαστικών εντολών για επαναφορά εργαζομένων σε Φοίνιξ και Μέμφις, και έκτακτες επανορθώσεις σε απάντηση στην εγκληματική μανία στο Μπάφαλο. Ωστόσο, αυτό πιθανώς δεν θα είναι αρκετό για να συγκρατήσει την παράνομη συμπεριφορά των Starbucks. Τα Starbucks έχουν περίπου εννέα χιλιάδες εταιρικά καταστήματα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η διακυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν θα χρειαστεί να δράσει πιο αποφασιστικά αν οι Ενωμένοι Εργαζόμενοι στα Starbucks είναι να γιορτάσουν τη χιλιοστή εκλογική τους νίκη.

Αν ο πρόεδρος δεν μπορεί να προστατέψει την πιο εμπνευσμένα οργανωμένη εργατική καμπάνια δεκαετιών, η διοίκησή του θα πρέπει να πάψει να προσποιείται πως οι Αμερικανοί εργαζόμενοι απολαμβάνουν όποιο ουσιαστικό δικαίωμα να επιλέξουν συνδικάτο.