«Σάρμ ελ Σέιχ: Η Πόλη της Βιωσιμότητας και της Ειρήνης», βίντεο με χαρούμενους λευκούς τουρίστες που καβαλάνε καμήλες στο ηλιοβασίλεμα, και φυσικά πολλά φωτοβολταϊκά και χάρτινα καλαμάκια.
Οι προσπάθειες της αιγυπτιακής κυβέρνησης να ξεπλύνει το λαβυρινθώδες, δικτατορικό καθεστώς των απαγωγών, εξαφανίσεων και βασανισμών, θα ήταν εξοργιστικές, αν δεν ήταν τόσο εμφανώς χρεοκοπημένες. Με πεντάστερα ξενοδοχεία με πισίνες και γκαζόν μέσα στην έρημο, δεν υπάρχει τίποτα βιώσιμο στο Σάρμ ελ Σέιχ, όπως δεν υπάρχει καμία υπόνοια «ειρήνης» ή δικαιοσύνης σε μία χώρα με παραπάνω από 65.000 πολιτικούς κρατούμενους.
Το στοίχημα του Σίσι να οργανώσει την φετινή COP27 στην Αίγυπτο, μία τέλεια ευκαιρία για πράσινο ξέπλυμα ενός καταπιεστικού καθεστώτος, απέδωσε. Η Αίγυπτος υπέγραψε σωρεία συμφωνιών για νέες επενδύσεις σε ΑΠΕ και (πράσινο) υδρογόνο, συνολικής αξίας 83 δισ. δολαρίων, κατά τη διάρκεια της COP27.
Η παγκόσμια Διάσκεψη των Μερών (Conference of the Parties ή COP) λαμβάνει χώρα ετησίως από το 1992, υπό την αιγίδα της Σύμβασης του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή. Πρόκειται για μία οικουμενική σύνοδο με στόχο τον παγκόσμιο συντονισμό για την αναχαίτιση της κλιματικής κρίσης, καθώς και την προσαρμογή των Κρατών σε αυτή. Βρέθηκα στη φετινή COP εκπροσωπώντας την Πανευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ενεργειακών Συνεταιρισμών, Rescoop.eu, και την Electra Energy Cooperative, μία συνεταιριστική επιχείρηση με στόχο την προώθηση των ενεργειακών κοινοτήτων. Την άμεση δηλαδή συμμετοχή των πολιτών στην ενεργειακή μετάβαση.
Ανάμεσα σε 600+ λομπίστες εταιρειών ορυκτών καυσίμων και σε εκατοντάδες ένστολους και μυστικούς αστυνομικούς, ακτιβιστές κατήγγειλαν πως «δεν τους χωράει αυτό το συνέδριο». Μεταφορικά, αλλά και κυριολεκτικά, καθώς ήταν εξαιρετικά περιορισμένοι οι χώροι, αλλά και οι προϋποθέσεις βάσει των οποίων μπορούσε κάποι@ να οργανώσει μία διαμαρτυρία στους συνεδριακούς χώρους.
Κάθε ενδιάμεσο Σάββατο στις δύο εβδομάδες των διαπραγματεύσεων λαμβάνει χώρα μία μεγάλη πορεία, μπλοκάροντας κεντρικούς δρόμους της εκάστοτε πόλης και προσελκύοντας εκατοντάδες χιλιάδες άτομα. Λόγω της de facto απαγόρευσης των διαδηλώσεων στην Αίγυπτο, καθώς και της παντελούς έλλειψης συμμετοχής της αιγυπτιακής κοινωνίας των πολιτών στο απομονωμένο και ακριβό θέρετρο του Σάρμ ελ Σέιχ, η φετινή πορεία ήταν εξαιρετικά ισχνή.
Συγκεκριμένα, το δίκτυο περιβαλλοντικών οργανώσεων Climate Action Network καταγγέλλει πως για πρώτη φορά από το 1992 η πορεία έλαβε χώρα εντός των συνεδριακών χώρων, και προσέλκυσε μερικές μόνο εκατοντάδες άτομα.
Οι καταγγελίες από ακτιβιστές για παρενόχληση, αυθαιρεσίες και εκφοβισμό από τις υπηρεσίες ασφαλείας της Αιγύπτου πύκνωσαν τόσο που στα μέσα της δεύτερης εβδομάδας η οργανωτική ομάδα του ΟΗΕ έστειλε e-mail σε όλα τα συμμετέχοντα υπογραμμίζοντας πως ο ΟΗΕ ασκεί πολιτική μηδενικής ανοχής προς τέτοιες συμπεριφορές.
Σε κυβερνητικά επίπεδα πολλές χώρες προειδοποίησαν τα μέλη των αντιπροσωπειών τους να μην κατεβάσουν την επίσημη εφαρμογή της COP27 λόγω πιθανών παραβιάσεων ασφαλείας και προσωπικών δεδομένων, ενώ η Γερμανική πρεσβεία στο Κάιρο υπέβαλε καταγγελία στην αιγυπτιακή κυβέρνηση με αφορμή τις ανεπιθύμητες και μυστικές παρακολουθήσεις ακόμα και στις εκδηλώσεις του γερμανικού περίπτερου. Πολιτικοί ιθύνοντες, όπως ο Φρανς Τίμερμανς, πρώτος Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επέλεξαν να μην κριτικάρουν την Αίγυπτο ανοιχτά, προτιμώντας πιο διπλωματικές διόδους. «Πιέζουμε εσωτερικά. Έχουμε κάνει τη θέση μας για τα ανθρώπινα δικαιώματα ξεκάθαρη στις αιγυπτιακές αρχές» μας ενημέρωσε σε εσωτερική συνάντηση με ακτιβιστές από το Climate Action Network.
«Απελευθερώστε τον Alaa, απελευθερώστε τους όλους!», απαιτούσαν διαδηλωτές στην COP27, αναφερόμενοι στον γνωστό Αιγύπτιο-Βρετανό ακτιβιστή Alaa Abd el-Fattah, που η αιγυπτιακή κυβέρνηση έχει καταδικάσει σε χρόνια φυλάκισης παντελώς αυθαίρετα. Παρά τις πολλαπλές αντιξοότητες, η κοινωνία των πολιτών έδωσε και φέτος το στίγμα της. Και η ακούραστη δουλειά χιλιάδων ακτιβιστών θεωρείται πως συνέβαλλε δραστικά σε ένα από τα πιο σημαντικά αποτελέσματα της φετινής COP: τη θέσπιση ενός παγκόσμιου ταμείου για τη χρηματοδότηση των «απωλειών και ζημιών» που προκαλεί η κλιματική κρίση.
Η έλλειψη της κοινωνικής συμμετοχής και δημοκρατικής έκφρασης απειλεί να εκτροχιάσει τις κλιματικές πολιτικές. Ως εκ τούτου προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία ότι και η επόμενη COP θα διοργανωθεί στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, μία πετρελαιοπαραγωγό χώρα με εξίσου δυσμενές ιστορικό όσον αφορά την καταπίεση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Από τις εξορύξεις ορυκτού αερίου που ανακοίνωσε ο Μητσοτάκης την πρώτη μέρα της COP27 (!), έως τις διακρατικές συμφωνίες της ΕΕ με τρίτες χώρες όπως το Ισραήλ και η Αίγυπτος για «πράσινο» υδρογόνο, θα συνεχίσουμε να ακυρώνουμε στο πεδίο και στην πράξη οποιοδήποτε έργο ή πολιτική δεν μας συμπεριλαμβάνει. Με άλλα λόγια, τίποτα για εμάς, χωρίς εμάς.
* Φωτ.: @SamiDellah
*Ο Χρήστος Βρεττός είναι υπεύθυνος Επικοινωνίας στην Electra Energy Cooperative
***
Διαβάστε εδώ όλα τα κείμενα του αφιερώματος του Rednblack στην COP27
