Οι δασκάλες των Πίσω Θρανίων γράφουν για τους μαθητές τους, παιδιά που παλεύουν να μάθουν, που χαμογελάνε, που σέρνουν πίσω τους σκληρές ιστορίες μετανάστευσης. Παιδιά που συχνά πυκνά πέφτουν θύματα των αστυνομικών επιχειρήσεων «σκούπα», που βρίσκονται ξαφνικά έγκλειστοι, απομονωμένοι στο Αλλοδαπών ή σε βρωμερά κρατητήρια επειδή δεν έχουν «χαρτιά».
Αριθμός άδειας παραμονής
Νέα παιδιά, πολλές φορές ανήλικα, φτάνουν στην Ελλάδα ελπίζοντας σε μία ζωή χωρίς φτώχεια και βία. Κουβαλάνε τον αποχωρισμό, τραύματα και τις προσδοκίες των δικών τους. Παράνομα;
Ναι, παράνομα, αφού η πολιτική κλειστών συνόρων διεθνώς αλλά και συγκεκριμένα των ευρωπαϊκών κρατών δεν τους αφήνει άλλη βιώσιμη εναλλακτική, δεν παρέχουν, δηλαδή, σε πρόσφυγες και μετανάστες ένα ασφαλές πέρασμα (safe passage) για την είσοδο, διέλευση και παραμονή σε ένα κράτος με σκοπό την άσκηση των δικαιωμάτων τους που προβλέπονται στο εθνικό και διεθνές δίκαιο. Και ακριβώς λόγω της απουσίας μίας νόμιμης και ασφαλούς οδού, πρόσφυγες και μετανάστες εξαναγκάζονται de facto να βρουν άλλους τρόπους στον αγώνα τους για ζωή και αξιοπρέπεια: πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης κυκλωμάτων διακίνησης που δεν τους παρέχουν καμία ασφάλεια και θησαυρίζουν από την αγωνία τους, ενώ όσοι καταφέρουν να φτάσουν στα σύνορα έρχονται αντιμέτωποι με τις παράνομες πρακτικές των κρατών που για να τους αναχαιτίσουν, δρουν ως εγκληματικό παρακράτος που τρομοκρατεί, επαναπροωθεί, απαγάγει, ληστεύει και βασανίζει.
Για όσους, βέβαια, καταφέρουν να φτάσουν ζωντανοί, ξεκινά ένας δεύτερος κύκλος επισφάλειας και εκμετάλλευσης, καθώς μέχρι να προχωρήσουν οι εξαντλητικά αργές και δυσχερείς νόμιμες διαδικασίες για την παραμονή τους και το άσυλο, ζουν και εργάζονται σε μία μαύρη τρύπα δικαίου, χωρίς καμία εγγύηση ασφάλειας και προστασίας από περιστατικά εκμετάλλευσης και βίας και με τον διαρκή φόβο μιας ζωής «χωρίς χαρτιά» που τους κατατάσσει στις πιο ευάλωτες ομάδες πληθυσμού μιας χώρας.
Φτάνουν εδώ και (αν γλιτώσουν το camp) πιάνουν μία δουλειά, συχνά σε συνθήκες εκμετάλλευσης, γνωρίζουν ανθρώπους, αναπτύσσουν σχέσεις. Μέσα σε όλο αυτό, όμως, ας μην ξεχνάμε πως πρόκειται για ανθρώπους που θέλουν να ζήσουν, όχι απλώς να επιβιώσουν. Αναζητούν φίλους, ανθρώπους να μιλήσουν. Προσπαθούν να ενταχθούν.
Κάποια από αυτά τα παιδιά τα γνωρίζουμε ως ενήλικες πια. Έρχονται στις τάξεις μας, ούτε χαρτιά ούτε τίποτα, όποιος θέλει να μάθει ελληνικά έρχεται. Μας γνωρίζουν, μας δίνουν – πολλές φορές χωρίς να το καταλαβαίνουν – πολύτιμες εμπειρίες και μαθήματα: τι θα πει σεβασμός στην πράξη απέναντι στο διαφορετικό, τι θα πει ελπίδα σε σκληρές συνθήκες, πώς απευθύνεται κάποιος μαθησιακά σε ανθρώπους που προέρχονται από τελείως διαφορετικά εκπαιδευτικά συστήματα και νοοτροπίες. Κάνουμε μάθημα, καθόμαστε στο Στέκι και συζητάμε, κάνουμε θέατρο.
Τρία τέτοια παιδιά, οι δύο μαθητές εδώ και δυο-τρία χρόνια και ένας νέος μαθητής, έρχονταν φέτος στα μαθήματά μας. Μέσα σε λιγότερο από δύο μήνες συνελήφθησαν και οι τρεις μαθητές «για χαρτιά». Η «σκούπα» φαίνεται να προχωράει καλά. Και ξέρουμε πολύ καλά πως αυτό που γίνεται στους δρόμους της Αθήνας δεν αφορά μόνο τους τρεις μαθητές μας, αλλά πολλούς ακόμα ανθρώπους και, στην πραγματικότητα, μας αφορά όλους.
Ο Σ., μόλις 22 χρονών, είναι ένας ευγενικός, αλλά συγκρατημένος και σιωπηλός νεαρός μαθητής μας από το Πακιστάν. Η συμμετοχή του στη θεατρική μας παράσταση τον βοήθησε να κοινωνικοποιηθεί. Μετά τη σύλληψή του μας αποκαλύφθηκε μια καθοριστική πληροφορία: στα 19 του είχε υποστεί σοβαρό εγκεφαλικό επεισόδιο και οι συνθήκες φυλάκισης επιβάρυναν την εύθραυστή του υγεία. Σαν τραγική ειρωνεία η κατάσταση αυτή της υγείας του τελικά στάθηκε η αιτία της απελευθέρωσης του. Τώρα, επέστρεψε στη δουλειά του σαν ράφτης. Επέστρεψε και στα μαθήματα και στη θεατρική ομάδα.
Ο Α., 25 χρόνων, είναι μαθητής μας εδώ και κάποιους μήνες. Είναι πάντα χαμογελαστός και διακριτικός. Έρχεται κάθε βδομάδα από πολύ μακριά, γιατί θέλει πάρα πολύ να μάθει καλά τη γλώσσα και να φτιάξει μια όμορφη ζωή εδώ στην Ελλάδα. Στο δρόμο του για το σχολείο μας, τον έπιασαν στον Σταθμό Λαρίσης και οδηγήθηκε στην Αμυγδαλέζα. Άρρωστος, με πυρετό για μέρες, κάθε φορά που επικοινωνούμε μαζί του μάς ευχαριστεί που του στεκόμαστε. Αναφέρει και τις άθλιες συνθήκες κράτησης (βρώμικοι χώροι, άσχημο κλίμα, κακή μεταχείριση).
Ο Μ. αγνοούνταν για 2 μέρες. Όταν πήγαμε στην αστυνομία με τον αδερφό του να δηλώσουμε εξαφάνιση, μας ενημέρωσαν ότι κρατείται στην Πέτρου Ράλλη. Ο Μ., 20 ετών, χαμογελάει συνέχεια στα μαθήματα, είτε καταλάβαινε είτε όχι. Χαμογελούσε και όταν μας έλεγε σε ακατανόητα ελληνικά μία αστεία ιστορία. Χαμογελάσαμε κι εμείς, κι ας μη καταλάβαμε, δεν είχε καμία σημασία. Χαμογελούσε κι όταν πήγαμε στο Αλλοδαπών να τον δούμε.
Αυτοί βλέπουν το χρώμα του και τον αριθμό άδειας παραμονής του. Εμείς βλέπουμε τον μαθητή μας, τον άνθρωπο που παλεύει, που νιώθει σιγά σιγά άνετα και μιλάει για τον εαυτό του και μας συγκινεί με την ιστορία του, τον άνθρωπο που έρχεται χαρούμενος στο μάθημα, που βοηθάει τον διπλανό του να κάνει την άσκηση, που μας ευχαριστεί μετά από κάθε μάθημα. Εμείς βλέπουμε το χαμόγελο του Μ.
Θα είμαστε εδώ να τους δίνουμε το εργαλείο της γλώσσας για να είναι πιο δυνατοί μέσα σε μία χώρα που τους θέλει αδύναμους.
Θα είμαστε εδώ σε κάθε επιχείρηση «σκούπα» να τους στηρίζουμε όπως μπορούμε.
Θα είμαστε εδώ να συσχετιζόμαστε με αυτούς, γιατί για εμάς δεν είναι απλά νούμερα δελτίων ειδήσεων και στατιστικών.
Θα είμαστε εδώ να ενώνουμε τις φωνές μας για τα δίκαια αιτήματά τους.
- Γράφουν οι: Ελένη Δημητρίου, Χρυσοφίλη Κόντου, Πανδώρα Γιαμαλίδου, Κατερίνα Σκουλούδη, Κυριακή Κονταράτου, δασκάλες των «Πίσω Θρανίων»
*** Διαβάστε ακόμη:
«Ένα μιούζικαλ για 500 ευρώ»: Την Κυριακή 27/11 η παράσταση των Πίσω Θρανίων στην Τσαμαδού 15 στα Εξάρχεια
