Το ΑΠΘ γέμισε γουρούνια

Εδώ και τρεις εβδομάδες, με κλήση και απόλυτη κάλυψη της Πρυτανείας, η αστυνομία –ένστολη και μη– δημιουργεί μέσα και γύρω από το ΑΠΘ σκηνικό ασφυξίας. Με τα λόγια του πρύτανη Ν. Παπαϊωάννου, το κάνει για να εγγυηθεί την βιβλιοθήκη ως «χώρο ελευθερίας». Και το κάνει σε ένα πανεπιστήμιο που το ίδιο δεν έχει κεντρική βιβλιοθήκη για όλα του τα τμήματα (η Κεντρική Βιβλιοθήκη του ΑΠΘ είναι απλά αναγνωστήριο): αφού υπάρχουν λεφτά, γιατί κάθε τομέας να μη φτιάξει τη δική του, σαν πανεπιστημιακό φέουδο; Γιατί, αν έτσι μπορεί και να απαγορεύσει τις χρήσεις του χώρου που ενοχλούν την πολιτική του αισθητική;

Η βιβλιοθήκη του Παπαϊωάννου είναι «ελευθερία»: αυτές τις μέρες, ασφαλίτες ελέγχουν κινητά και ταυτότητες φοιτητών στην είσοδο του Πανεπιστημίου, λες και είναι πορτιέρηδες σε νυχτερινά «πολιτιστικά» κέντρα, ορδές ΜΑΤ και ΟΔ.ΟΣ ξυλοφορτώνουν φοιτητές, τους σέρνουν σε μαρμάρινα σκαλιά, τους χτυπούν με μανία κτήνους, πετούν βομβίδες κρότου-λάμψης μέσα στη Σχολή Θετικών Επιστημών. Μαθήματα διακόπτονται, οι εργαζόμενοι προτρέπονται να κλειδωθούν μέσα στα γραφεία τους – ενώ κανονικοί ένστολοι και ένοπλοι μπάχαλοι, αφηνιασμένοι, εφορμούν απέναντι σε παιδιά 18, 19, 20 χρονών. Δεν διασφαλίζουν τη «δημόσια τάξη»: εξοικειώνουν την κοινωνία με τη βία, στο όνομα της καταπολέμησης της βίας, με τρόπο που παραπέμπει σε καθεστώτα. Εβδομάδες τώρα, δημιουργούν μια τέλεια αταξία, ασκώντας βία που η Διεθνής Αμνηστία αναγνωρίζει, σε ανακοίνωσή της, ως δυσανάλογη. Και απολύτως οργουελικά, αυτή η βία και η αταξία έρχεται να «δικαιώσει», ως «αναπόφευκτη», τη χουντικής υφής πανεπιστημιακή αστυνομία – ιδίως τώρα, που αυτή έχει και την κάλυψη του ΣτΕ.

Πρόκληση κρίσης, διαχείριση κρίσης, εξοικείωση με τη βία: Με σύνδρομο πυρομανή που παριστάνει τον πυροσβέστη, ενθαρρυμένη από τη φρικαλέα ανακοίνωση της Συγκλήτου του ΑΠΘ που «δίνει» τους φοιτητές στους ένστολους μπράβους, και στο φόντο πλέον και της απόφασης του ΣτΕ, η κυβέρνηση διαρρέει ότι θα εξαπολύσει τις Ομάδες Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων στις 18 Μαΐου, μέρα των φοιτητικών εκλογών. Επίδειξης δύναμης. Η «προστασία» της βιβλιοθήκης στη Σχολή Θετικών Επιστημών, μόνο και μόνο για να φύγει αποκεί το «μιαρό» Στέκι στο Βιολογικό, είναι απλά προεόρτια. Το ξαναλέμε: σε ένα Πανεπιστήμιο που το ίδιο βιβλίο μπορείς να το ψάξεις σε τρεις ή τέσσερις μικρότερες βιβλιοθήκες Τμημάτων, τα οποία υποδύονται τα Πανεπιστήμα: ενώ η Κεντρική Βιβλιοθήκη είναι απλά αναγνωστήριο, ενώ καμία διαβούλευση για το θέμα δεν υπήρξε μέσα στην κοινότητα, καμιά συζήτηση διδασκόντων και διδασκομένων (αυτό είναι το Πανεπιστήμιο), κάθε Τομέας χτίζει και τη βιβλιοθήκη, σαν το μικρό του βασίλειο.

Πέρσι, τα αστυνομικά αίσχη για να εκκενωθεί η κατειλημμένη πρυτανεία του ΑΠΘ έβγαλαν 10.000 κόσμο στο δρόμο – κόσμο που η Θεσσαλονίκη είχε να δει μια δκεαετία. Το Πανεπιστήμιο ξανάγινε των φοιτητών: η δική τους κινητοποίηση φρέναρε την πανεπιστημιακή αστυνομία, γέμισε για μέρες την Πανεπιστημιούπολη με εκδηλώσεις, συζητήσεις και αυτοσχέδιες συναυλίες – έφερε μια μικρή άνοιξη στην Πανεπιστημιούπολη, εν μέσω πανδημίας και αστυνομοκρατίας. Οι χουντόφρονες μέσα και έξω από το ΑΠΘ αναδιπλώθηκαν. Σήμερα, στο φόντο της ασφαλίτικης πρωτοχρονιάτικης εκκένωσης του Βιολογικού, τα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ αφηγούνται ιστορίες για άγριους κουκουλοφόρους με βαριοπούλες: ψάχνεις στα σάιτ κάτω από τίτλους, να βρεις τους υπεσχημένους «κουκουλοφόρους», και βλέπεις βίντεο με κρανοφόρους σε κατάσταση λύσσας.

Η κυβέρνηση κάνει έναν κυνικό υπολογισμό: ότι ειδικά στη Θεσσαλονίκη «το έχει»: τα όργανα διοίκησης είναι ψοφοδεή και «δικά της», οι δύο βαθμίδες της αυτοδιοίκησης το ίδιο, η Αριστερά έχει άλλα όρια απ’ την Αθήνα, το φοιτητικό κίνημα δεν είναι αυτό που ήταν παλιά και οι δύο ψυχές της Δεξιάς –η νεοφιλελεύθερη και η εθνικόφρων–,παρά τις ιδεολογικές διαφορές, συνεργάζονται αρμονικά όταν πρόκειται για την «ασφάλεια» απέναντι στον ιστορικό εθνικό κίνδυνο, τον …αναρχοκομμουνισμό.

Και η άλλη πλευρά; Τι έχει να αντιτάξει απέναντι στον συσχετισμό της Δεξιάς;

Τις μέρες της Μεγάλης Εβδομάδας, όταν ξεκίνησε η επέλαση των μπάτσων στη Σχολή Θετικών Επιστημών (όταν ένα μπουκάλι νερό από τη μια πλευρά απαντιόταν με δακρυγόνα, ξύλο και άπειρες κρότου-λάμψης από την άλλη: ο ορισμός του δυσανάλογου), αντιπροσωπεία καθηγητών και φοιτητών αντιμετωπιζόταν σκαιά από την Πρυτανεία, που αρνούνταν υποκριτικά ότι κάλεσε την Αστυνομία, ως «κομματικά φερέφωνα»: το να είσαι ΝΔ, να παίρνεις για χρόνια πολλά τον πρωθυπουργό και να μιλάς μέρα παρά μέρα με το υπουργείο σε αναβαθμίζει σε κρατικό φερέφωνο, που κατά τα φαινόμενα εγγυάται άλλο στάτους. Έχει σημασία, ωστόσο, ότι αντανακλαστικά υπήρξαν και ήταν ενωτικά, παρότι μέσα στις γιορτές ο κόσμος στο ΑΠΘ ήταν λίγος.

Αυτές τις τελευταίες μέρες, από την άλλη, μας έκανε κακή εντύπωση η ανακοίνωση της Νομαρχιακής Α’ Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ. Ξεκινά με το να «καταγγέλλει και να καταδικάζει τις προβοκατόρικες καταστροφές στις σχολές του ΑΠΘ» και, δευτερευόντως, «την ασύστολη βία των ΜΑΤ εναντίον των φοιτητών». Κακή ιεράρχηση, ιδίως αν τη δεις δίπλα στην ανακοίνωση της Συγκλήτου: μνημείο τηβενοφορούσας αναισθησίας, που, ενώ το Πανεπιστήμιο έχει γεμίσει κρατικούς τραμπούκους, ενώ φοιτητές δέρνονται ανηλεώς επειδή διαδηλώνουν, εκείνη βεβαιώνει απόκοσμα «τη σθεναρή και αταλάντευτη αποφασιστικότητά της για την ολοκλήρωση του έργου και την απόδοσή του στα μέλη της, βάσει των συμβατικών υποχρεώσεων που έχει αναλάβει το Πανεπιστήμιο».

Ειδικά στη Θεσσαλονίκη, πανεπιστημιακοί που πρόσκεινται στον ΣΥΡΙΖΑ έδωσαν μάχη κατά της πανεπιστημιακής αστυνομίας. Και, παρά τα κυβερνητικά παρατράγουδα (όπως το πόρισμα της «Επιτροπής Παρασκευόπουλου» για το άσυλο του 2019), οι ίδιοι γνωρίζουν από πρώτο χέρι το προφανές: ότι «το μόνο έργο που έχει επιδείξει μέχρι στιγμής η κυβέρνηση και οι πρυτανικές Αρχές στο ΑΠΘ, δεν είναι καμία βιβλιοθήκη αλλά μόνο υποβάθμιση του δημοσίου πανεπιστημίου, λοιδορία των φοιτητών και βόμβες κρότου λάμψης ακόμα και μέσα στους διαδρόμους του πανεπιστημίου». Δεν κάνουν νόημα, λοιπόν, οι ίσες αποστάσεις, ούτε η αοριστολογία για «κύκλο βίας», λες και οι δύο πλευρές είναι εξίσου ένστολες, ένοπλες, αιματηρές, με πλήρη κυβερνητική και μιντιακή κάλυψη.

Ο σκηνοθετημένος μεσήλικας που προκαλεί τα ΜΑΤ, πριν αυτά επιτεθούν με κρύο αίμα σε μερικές δεκάδες φοιτητές, δικαίως κατέκλυσε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: ο πραγματικός προβοκάτορας, όμως, είναι η κυβέρνηση και το νοσηρό της όραμα να σωφρονίσει διά ροπάλου την κοινωνία. Σκεφτόμαστε τη δήλωση Μητσοτάκη στο Βήμα της περασμένης Κυριακής: «οι εκλογές κερδίζονται στο Κέντρο». Ήδη απ’ όταν η Δεξιά ήταν στην αντιπολίτευση, η κεντρώα αυτή θέση οικοδομείται με ακροδεξιά υλικά.

Ο ολοκληρωτικός έλεγχος του Πανεπιστημίου είναι στοίχημα: να ξεριζωθεί κάθε Αριστερά και αντιεξουσία, πρώτα εκεί όπου αυτές φυτρώνουν ευκολότερα τις τελευταίες δεκαετίες: στους χώρους του Πανεπιστημίου, γιατί εκεί το εργοδοτικό διευθυντικό δικαίωμα δεν λειτουργεί και οι απόπειρες χειραφέτησης ελέγχονται δυσκολότερα. Το Πανεπιστήμιο χρηματοδοτείται από το κράτος: δεν είναι του κράτους. Και τρία χρόνια παραείμαστε ζορισμένοι/ες: με την πλήρη κρατικοποίηση του δημόσιου χώρου στο όνομα της πανδημίας, με τους προκλητικούς λογαριασμούς, με πανάκριβα τρόφιμα, με τα ενοίκια που είναι αφόρητα. Αν λοιπόν συνεχιστεί αυτό που γίνεται εβδομάδες τώρα στο ΑΠΘ, όλα αυτά θα συνδυαστούν. Και τότε είναι πιθανό, το πιθανότερο κατά τη γνώμη μας, η νεολαία μέσα και έξω από το Πανεπιστήμιο να ξαναγίνει ό,τι ακριβώς τους τρομάζει: ανεξέλεγκτη όπως το μακρινό ’68, όπως στον δικό μας Μάη-Ιούνη του 2006 – ή όπως τον Δεκέμβρη, για να μην ξεχνιόμαστε. Νομίζουν ότι είναι αιώνιοι;