Με την εκλογή του νέου Πολιτικού Συμβουλίου και της Ράνιας Σβίγκου ως νέας γραμματέα, έκλεισε ο κύκλος των εσωκομματικών διαδικασιών του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το συμβάν που σφράγισε αυτές τις διαδικασίες, ήταν η εκλογή από τη βάση τόσο του προέδρου, όσο και της Κεντρικής Επιτροπής. Τυπικά οι εσωκομματικές διαδικασίες του ΣΥΡΙΖΑ (εκλογή συνέδρων, διεξαγωγή συνεδρίου, εκλογή από τη βάση, εκλογή από την ΚΕ νέου Πολιτικού Συμβουλίου και γραμματέα) εκτυλίχτηκαν τους τελευταίους τρεις μήνες. Στην ουσία όμως η αυλαία τους σηκώθηκε από τον Αλέξη Τσίπρα το βράδυ των εκλογών της 7ης Ιουλίου 2019, όταν στο μήνυμά του μετά την εκλογική ήττα κάλεσε σε μια καμπάνια «ανοίγματος του ΣΥΡΙΖΑ στην κοινωνία».

Η πολιτική επένδυση

Το ότι οι εσωκομματικές διαδικασίες του ΣΥΡΙΖΑ κράτησαν σχεδόν τρία χρόνια, συνιστά πολιτικό παράδοξο και αποτελεί αδιάψευστη ένδειξη της εσωστρέφειας στην οποία έχει παγιδευτεί το κόμμα. Η πανδημία δικαιολογεί τη καθυστέρηση μόνο σε ένα βαθμό. Γιατί η πηγή του προβλήματος ήταν η απόφαση του Αλέξη Τσίπρα να μην ακολουθήσει την πεπατημένη των κομμάτων εξουσίας, που οργανώνουν τα «συνέδρια αυτοκριτικής» σε σύντομο διάστημα μετά τις εκλογικές ήττες τους, προκειμένου να σηματοδοτήσουν τη νέα πορεία τους.

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, επέλεξε να κάνει πρώτα την καμπάνια εγγραφής νέων μελών και μετά να προχωρήσει σε συνέδριο -το αντίθετο δηλαδή από ότι συνήθως κάνει ένα μεγάλο ευρωπαϊκό κόμμα. Η απόφαση αυτή προφανώς σχετίζεται με την επιδίωξή του να κατοχυρώσει καλύτερους συσχετισμούς απέναντι στην εσωκομματική αντιπολίτευση -η οποία βέβαια ουδέποτε τον αντιπολιτεύτηκε με πάθος. Ωστόσο, με την αναλυτική διαύγεια που μας χαρίζει η χρονική απόσταση, μπορούμε να διατυπώσουμε την εκτίμηση ότι το συνέδριο δεν καθυστέρησε μόνο χάριν των συσχετισμών. Φαίνεται πως ο Τσίπρας πίστευε όντως ότι το «άνοιγμα» θα αποτελούσε εφαλτήριο αντεπίθεσης του ΣΥΡΙΖΑ. Στη δε εκλογή από τη βάση έγινε μια ακόμα μεγαλύτερη πολιτική επένδυση. Η εσωκομματική διαδικασία πήρε τη μορφή κεντρικοπολιτικής αντιπολιτευτικής εφόρμησης: οι φίλοι του ΣΥΡΙΖΑ κλήθηκαν να «στείλουν τον λογαριασμό πίσω στον Μητσοτάκη».

Το παράδοξο

Το αποτέλεσμα της εκλογής από τη βάση συνιστά το δεύτερο πολιτικό παράδοξο των εσωκομματικών διαδικασιών του ΣΥΡΙΖΑ. Ενώ η συμμετοχή 150.000 πολιτών στη διαδικασία αποτελεί αναμφίβολα μεγάλη επιτυχία του κόμματος (πράγμα που δεν μπορούν να παραβλέπουν όσοι-ες του κάνουν κριτική από τα αριστερά), τελικά η κεντρικοπολιτική σημασία της απεδείχθη περιορισμένη. Όχι μόνο δεν στάλθηκε ο λογαριασμός στον Μητσοτάκη, αλλά δύο βδομάδες μετά, το γεγονός μοιάζει να μην έχει αφήσει κάποιο ιδιαίτερο αποτύπωμα στην κεντρική πολιτική σκηνή.

Η αμηχανία που έχει επιδείξει η Κουμουνδούρου αυτές τις δύο εβδομάδες, επιβεβαιώνει την εκτίμηση ότι η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ έβλεπε στην εκλογή από τη βάση έναν «game changer». Αν δεν την έβλεπε έτσι, θα έπρεπε να είχε ήδη ενεργοποιήσει ένα πολιτικό σχέδιο για να δώσει συνέχεια στην εκλογική διαδικασία. Είτε γιατί περίμεναν μεγαλύτερη συμμετοχή είτε γιατί πίστευαν ότι η εκλογή από τη βάση θα σηματοδοτήσει τη γένεση του «νέου ΣΥΡΙΖΑ», ο Αλέξης Τσίπρας και το επιτελείο του έσφαλαν στις εκτιμήσεις τους. Και τώρα πρέπει να σκεφτούν τι θα κάνουν.

Η έλλειψη σχεδίου

Στην πραγματικότητα, η αμηχανία που επιδεικνύει ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι τακτική, αλλά στρατηγική. Σχεδόν τρία χρόνια μετά την εκλογική ήττα του, δεν έχει διαμορφώσει ένα συνεκτικό αντιπολιτευτικό σχέδιο και δεν έχει καταθέσει μια στοιχειωδώς πειστική πρόταση διακυβέρνησης. Τα πράγματα δεν θα μπορούσαν να είναι διαφορετικά, αφού ο Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ αρνήθηκαν (κι εξακολουθούν να αρνούνται) να πράξουν τα αυτονόητα: να κάνουν δηλαδή τη στοιχειώδη αυτοκριτική για μια διακυβέρνηση που κρίθηκε αποτυχημένη από τους ψηφοφόρους και να εκπέμψουν με κάποια πειστικότητα το μήνυμα ότι έχουν αλλάξει. Δεν μπορείς να έχεις σοβαρό πολιτικό σχέδιο αν δεν έχεις  καταλάβει γιατί έχασες και γιατί δεν σε πιστεύει ο κόσμος, όσο άσχημα και αν τα πηγαίνει η κυβέρνηση. Γι’ αυτό φτάνουμε σε ένα ακόμα παράδοξο. Την ώρα που στις μετρήσεις οι ποιοτικοί δείκτες της κυβέρνησης πάνε από το κακό στο χειρότερο, η αξιωματική αντιπολίτευση παραμένει καθηλωμένη. Η στρατηγική αμηχανία του ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί το ισχυρότερο στήριγμα του Μητσοτάκη.

Διαβάστε επίσης

Δίκη Πολύκαρπου Γεωργιάδη: μια κακόγουστη φάρσα της «Αντιτρομοκρατικής»

Ενάμιση χρόνο πριν, την Τετάρτη 23 Σεπτεμβρίου 2020, ο αγωνιστής Πολύκαρπος Γεωργιάδης…

Εντουάρ Λουί: «Ενάντια στον φασισμό, θα πάω να ψηφίσω έναν υποψήφιο που μισώ βαθιά»

Τον Εντουάρ Λουί, μια από τις πιο μαχητικές φωνές υπέρ της εργατικής…