Η Πανελλαδική Συνέλευση για την Προστασία της Ελληνικής Τάφρου ξεκίνησε την 1η Φλεβάρη εκστρατεία για τη διάσωσή της, με πρώτο σταθμό τη συλλογή υπογραφών στο ψήφισμα που ζητά να ανακηρυχθεί Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή.
H αξία της Ελληνικής Τάφρου είναι γνωστή εδώ και χρόνια. Ξεκινάει από τη Ρόδο και περνώντας νότια της Κρήτης φτάνει στο Ιόνιο. Είναι μια υποθαλάσσια οροσειρά, με χαράδρες που φτάνουν ως και τα 5 χλμ βάθος.
Γνωστές, ωστόσο, είναι και οι αποφάσεις των ελληνικών κυβερνήσεων να επιτρέψουν την καταστροφή της, καθώς σε αυτή την περιοχή εντοπίζονται τα κοιτάσματα πετρελαίου και ορυκτού αερίου που θα μας επιτρέπουν «να τρώμε με χρυσά κουτάλια» σε κάποια (πόσα αλήθεια;) χρόνια.
Η οικολογική αξία της περιοχής έχει αναγνωριστεί εδώ και χρόνια, τόσο από την εθνική νομοθεσία, όσο και από Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς και Διεθνείς Συμβάσεις. Είναι το καταφύγιο φυσητήρων, το τρίτο μεγαλύτερο ζώο στον πλανήτη, με το μεγαλύτερο εγκέφαλο, και η περιοχή αυτή είναι η μόνη στη Μεσόγειο που έχει χαρακτηριστεί «Περιοχή Ειδικής Σημασίας». Αλλά δεν είναι μόνο οι φυσητήρες, ζυφιοί (των οποίων τα πτώματα μαζεύαμε τους προηγούμενους μήνες από τις ακτές μας), πτεροφάλαινες, 4 είδη δελφινιών (ρινοδέλφινα, σταχτοδέλφινα, ζωνοδέλφινα και κοινά δελφίνια), τρία είδη θαλάσσιων χελωνών της Μεσογείου, καρχαρίες, βάτοι και κοράλλια, είναι είδη που ζουν στην περιοχή, κάποια από τα οποία χαρακτηρίζονται και ως απειλούμενα.
Οι σεισμικές έρευνες είναι βασανιστήριο για τα θαλάσσια είδη
Γι’ αυτό το λόγο, το 2019, εκατό επιστήμονες, επιστημονικοί φορείς και οργανώσεις έστειλαν έκκληση στον τότε πρωθυπουργό Αλ. Τσίπρα να ακυρώσει τα προγράμματα έρευνας και εξόρυξης πετρελαίου και αερίου στην Ελληνική Τάφρο. Ωστόσο, η κυβέρνηση της «πρώτη φορά αριστεράς» δεν άλλαξε τα σχέδια της. Και φυσικά δεν περιμέναμε κάτι διαφορετικό από την ακραία νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας.
Ωστόσο, δεν είναι μόνο η οικολογική αξία της περιοχής. Η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή οφείλεται στην καύση ορυκτών καυσίμων, πετρελαίου και αερίου. Οι εκκλήσεις της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας εδώ και δεκαετίες πέφτουν στο κενό, με τις επιπτώσεις να είναι πλέον εμφανείς (σε λίγο θα κάνουμε το χριστουγεννιάτικο ρεβεγιόν στην ύπαιθρο) και τα ακραία καιρικά φαινόμενα να τείνουν να γίνουν κανονικότητα, με ό,τι αυτό σημαίνει για τις κοινωνίες που υφίστανται τις συνέπειες.
Οι συνέπειες των εξορύξεων
Όμως, όπως συμβαίνει πάντα, οι περιβαλλοντικές ή κλιματικές επιπτώσεις πάνε χέρι-χέρι με τις κοινωνικοοικονομικές τις οποίες υφίστανται οι τοπικές κοινωνίες. Στις κορυφές των υποθαλάσσιων φαραγγιών της τάφρου, βρίσκονται σημαντικού εμπορικού ενδιαφέροντος αλιευτικά αποθέματα, ενώ δεν χρειάζονται ιδιαίτερες αναφορές για τη σημασία της τουριστικής βιομηχανίας, όσο στρεβλή και αν είναι, στην οικονομία των περιοχών αυτών (χερσαίων και θαλάσσιων) και συνολικά της χώρας. Ας μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για μια έντονα σεισμική περιοχή, ενώ οι τεχνολογίες έρευνας και εξόρυξης σε τέτοια βάθη θα δοκιμαστούν για πρώτη φορά σε αυτά τα νερά. Επίσης, είναι γνωστά τα ατυχήματα που έχουν συμβεί στο παρελθόν και οι συνέπειες τους, όχι μόνο στο περιβάλλον, αλλά και στις τοπικές κοινωνίες. Το γεγονός ότι τα όποια κέρδη από τις εξορύξεις δεν θα επιστρέψουν ποτέ στις τοπικές κοινωνίες είναι επίσης ιστορικά αποδεδειγμένο. Ίσα ίσα, που τα αυταρχικά καθεστώτα στις πετρελαιοπαραγωγές χώρες μια χαρά βασιλεύουν με την υποστήριξη της πολιτισμένης και δημοκρατικής δύσης και με τις τοπικές κοινωνίες να βιώνουν τη βία, την καταπίεση και τη φτώχεια. Αντίθετα, τα κέρδη για τις πολυεθνικές είναι δυσθεώρητα.
Λεηλασία και κίνδυνοι
Τέλος, όλες αυτές οι διαδικασίες λεηλασίας του φυσικού πλούτου και των τοπικών κοινωνιών, συνοδεύονται πάντα από ένταση των εξοπλιστικών προγραμμάτων και του μιλιταρισμού, αφού ο κίνδυνος τρομοκρατικών επιθέσεων (υπαρκτών ή φανταστικών) παρουσιάζεται ως το τέλειο άλλοθι για την κατασπατάληση δημόσιου χρήματος. Και όταν μιλάμε για την ανατολική Μεσόγειο, με τις ιστορικά ενεργές γεωπολιτικές εντάσεις και πάρα πολλά ανοιχτά μέτωπα, καταλαβαίνουμε ότι μόνο επιδείνωση θα φέρει η περαιτέρω στρατιωτικοποίηση (σε Ισραήλ, Παλαιστίνη, Ελλάδα, Τουρκία, Κύπρο). Άλλωστε κανείς δεν έχει αμφιβολία ότι η αυξανόμενη ένταση στις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας-Κύπρου οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον ορισμό των ΑΟΖ (Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες) και στα υπόγεια αποθέματα ορυκτών καυσίμων.
Για όλους αυτούς τους λόγους, κινήματα, ομάδες και οργανώσεις που εδώ και χρόνια αγωνίζονται για να μπει τέλος σε αυτό τον παραλογισμό, ένωσαν τις δυνάμεις τους και οργανώθηκαν στην Πανελλαδική Συνέλευση για την Προστασία της Ελληνικής Τάφρου και την 1 Φλεβάρη ξεκίνησαν μια εκστρατεία για τη διάσωση της Ελληνικής Τάφρου, αλλά και για τη διάσωση της ζωής μας, σε αυτή τη χώρα, σε αυτές τις θάλασσες.
Περισσότερες πληροφορίες για τη συνέλευση, αλλά και εμπεριστατωμένο υλικό για τη σημασία της Ελληνικής Τάφρου και τους κινδύνους που την απειλούν, στην ιστοσελίδα: https://hellenictrenchsos.gr/ και στη σελίδα της Συνέλευσης στο facebook
Τα ορυκτά καύσιμα πρέπει να μείνουν εκεί που είναι: κάτω από τη γη και τις θάλασσες μας.
