Σαν σήμερα, γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους διανοητές στο πεδίο τόσο της πολιτικής θεωρίας όσο και της ανθρωπολογίας, ο David Graeber. Πρόσφατα έφυγε από τη ζωή, αφήνοντας πίσω του ένα πλούσιο, σε ποιότητα και ποσότητα, έργο. Το βιβλίο του, Χρέος: τα πρώτα 5.000 χρόνια, είναι ένα μνημειώδες έργο της οικονομικής ανθρωπολογίας, το οποίο εξετάζει σε ιστορικό βάθος τη σχέση χρέους και δομών εξουσίας. Έχει συγγράψει σημαντικά πολιτικά και επιστημονικά έργα, όπως Ψήγματα αναρχικής ανθρωπολογίας, Για μια ανθρωπολογική θεωρία της αξίας, καθώς και διάφορα άρθρα και εκθέσεις.

Ο Ντέιβιντ Γκρέμπερ γεννήθηκε από πολιτικοποιημένους γονείς στη Νέα Υόρκη, στις 12 Φεβρουαρίου του 1961. Γόνος εργάτη και εργάτριας, ο ίδιος αναφέρει ότι η πολιτικοποίηση του ξεκίνησε στο σπίτι των γονιών του, όπου διάβαζε λογοτεχνία και συμμετείχε σε διαμαρτυρίες με τους γονείς του. Μεγαλώνοντας, στράφηκε στην πολιτική και ιδιαίτερα στην αναρχική παράδοση. Δεν είναι (ίσως) τυχαίο ότι ο πατέρας του πολέμησε στον ισπανικό εμφύλιο, στις διεθνής ταξιαρχίες. Ο Ντέιβιντ ενδιαφέρθηκε από μικρός για την ιστορία και την ανθρωπολογία, την οποία κατέληξε να σπουδάζει. Την απαραίτητη για τον κλάδο του εθνογραφική έρευνα, έκανε στη Μαδαγασκάρη, για την οποία έγραψε και την εξ ίσου σημαντική μονογραφία, με τίτλο Lost People: Magic and the Legacy of Slavery in Madagascar (Χαμένοι: και η κληρονομιά της δουλειάς στη Μαγαδασκάρη). Ξεκίνησε την ακαδημαϊκή του καριέρα στο Yale, από όπου σύντομα τον έδιωξαν λόγω του ότι στήριξε μια φοιτήτρια, η οποία συμμετείχε σε μια συνδικαλιστική ένωση φοιτητριών/ων. Συνέχισε την καριέρα του, μετά από αρκετές απορρίψεις αμερικάνικων πανεπιστημίων λόγω της πολιτικής του δράσης, από το 2008 έως το 2013, στο κολλέγιο του πανεπιστημίου του Λονδίνου, ενώ, στη συνέχεια, δέχθηκε τη θέση του καθηγητή στο London School of Economics.

Σε μια σπάνια για την εποχή μας σύνθεση θεωρίας και πράξης, ο Ντέιβιντ συνδύασε την ακαδημαϊκή και συγγραφική του εργασία με έντονη συμμετοχή σε κινήματα της εποχής στην οποία έζησε. Μάλιστα, για το κίνημα ενάντια στην παγκοσμιοποίηση έγραψε την εθνογραφική έρευνα, με τίτλο Direct Action: An Ethnography (Άμεση δράση: μια εθνογραφία). Είχε ενεργή συμμετοχή στο κίνημα occupy wall street, δημιουργώντας την πρώτη «λαϊκή» συνέλευση στη Νέα Υόρκη και συμμετέχοντας στη δημιουργία του, πλέον πασίγνωστου, συνθήματος «we are the 99%» («είμαστε το 99%»), ένα σύνθημα που παρουσιάζει την αντίστροφη μορφή της μαρξιστικής παράδοσης, ότι οι έχοντες τον πλούτο είναι το 1% του πληθυσμού. Ήταν, τέλος, μέλος της παγκόσμιας συνδικαλιστικής οργάνωσης Industrial Workers of the World (I.W.W.), μια οργάνωση με πλούσια ιστορία και συγκρουσιακό χαρακτήρα στην Αμερική.

Ο Ντέιβιντ δεν ήταν μόνο ένας αναρχικός, μόνο ένας ανθρωπολόγος, μόνο ένας κινηματίας. Ήταν ίσως πιο πολύ αυτό που περιέγραφε ο Ferral Faun, όταν έγραφε ότι «οι θεωρητικοί που δεν έχουν μια εξεγερσιακή ζωή δεν λένε τίποτα που να αξίζει να λεχθεί, οι ακτιβιστές που αρνούνται να σκεφτούν κριτικά δεν πράττουν τίποτα που αξίζει να γίνει. Ριζοσπαστική θεωρία είναι η σκέψη που ολοκληρώνεται μόνο σε μια εξεγερσιακή ζωή και μαθαίνει να εκφράζεται με ακρίβεια αλλά και ρευστότητα. Όταν αναπτυχθεί, κόβει σαν καλοακονισμένο μαχαίρι». Αυτό το καλοακονισμένο μαχαίρι ήταν ο Ντέιβιντ, ένας ανυπότακτος θεωρητικός και πεισματάρης ακτιβιστής, μας άφησε πολύ νωρίς, στις 2 Σεπτέμβρη του 2020, στην ηλικία των 59 ετών.

Το τελευταίο του έργο, The Dawn of Everything: A New History of Humanity (Η Αυγή του Παντός: Μια Νέα Ιστορία της Ανθρωπότητας), εκδόθηκε μετά το θάνατό του, ενώ η προηγούμενη δουλειά του, με τίτλο Bullshit jobs: A theory (Σκατοδουλειές), καταπιάνεται με το «καινοτόμο ζήτημα» των τελείως άχρηστων για την κοινωνία εργασιών, αυτών που ούτε τα άτομα που τις επιτελούν, μπορούν να δικαιολογήσουν.

Τα βιβλία του κυκλοφόρησαν από τις κινηματικές εκδόσεις AK Press, ενώ, στα ελληνικά, έχουν κυκλοφορήσει βιβλία και συλλογές άρθρων του από τις εκδόσεις Στάσει Εκπίπτοντες.

Χρόνια υπέροχα Ντέιβιντ, ήσουν και είσαι έμπνευση για πολλά/πολλές/πολλούς από εμάς.

 

Διαβάστε επίσης

Δίκη Πολύκαρπου Γεωργιάδη: μια κακόγουστη φάρσα της «Αντιτρομοκρατικής»

Ενάμιση χρόνο πριν, την Τετάρτη 23 Σεπτεμβρίου 2020, ο αγωνιστής Πολύκαρπος Γεωργιάδης…

Εντουάρ Λουί: «Ενάντια στον φασισμό, θα πάω να ψηφίσω έναν υποψήφιο που μισώ βαθιά»

Τον Εντουάρ Λουί, μια από τις πιο μαχητικές φωνές υπέρ της εργατικής…